Dekalog VII (Dekalog, siedem) – polski telewizyjny film psychologiczny z 1988 roku w reżyserii Krzysztofa Kieślowskiego, zrealizowany według scenariusza napisanego przezeń wraz z Krzysztofem Piesiewiczem. Jest to nominalnie siódma część cyklu filmów Dekalog, reinterpretująca siódme przykazanie Dekalogu: „Nie kradnij”, w realiach warszawskiego Ursynowa lat 80. XX wieku.

Fabuła

Sześcioletnia Ania, wychowywana przez babcię Ewę, jest przekonana, że Ewa jest jej prawdziwą matką, a jej biologiczna matka Majka – starszą siostrą. Majka, nie mówiąc o tym Ewie, porywa Anię podczas przedstawienia dla dzieci i jedzie z nią do wsi Józefowo, by zobaczyć się z ojcem dziecka, Wojtkiem, którego Majka nie widziała od sześciu lat. Kiedy miała 16 lat i była uczennicą liceum, zaszła w ciążę z Wojtkiem – swym nauczycielem polskiego. Aby uniknąć skandalu, Majka urodziła dziecko w innym mieście, a jej matka Ewa, wówczas dyrektorka szkoły, później prawnie uznała je za swoje. Zrozpaczona Majka próbuje teraz odzyskać dziecko, uwolnić się od kontrolującej ją matki i wyjechać z córką do Kanady. Potrzebne jest jednak oficjalne pozwolenie Ewy. Mimo gorączkowych starań Majka zostaje zdradzona przez byłego kochanka i wytropiona przez Ewę. W ostatniej scenie Majka, bojąc się, że po raz drugi straci Anię, w pośpiechu wsiada do lokalnego pociągu. Rozdarta między dwiema walczącymi ze sobą kobietami Ania patrzy, jak jej matka znika^[1][2] .

Maja Barełkowska

Obsada

• Maja Barełkowska – Majka
• Anna Polony – Ewa, matka Majki
• Katarzyna Piwowarczyk – Ania, córka Majki
• Władysław Kowalski – Stefan, ojciec Majki
• Bogusław Linda – Wojtek, ojciec Ani
• Bożena Dykiel – kasjerka na stacji w Józefowie
• Dariusz Jabłoński – znajomy Wojtka
• Artur Barciś – mężczyzna na stacji kolejowej

Produkcja

Dekalog VII jest nominalnie siódmą częścią cyklu filmów telewizyjnych Dekalog, nakręconych przez Krzysztofa Kieślowskiego według scenariusza napisanego przezeń wraz z adwokatem Krzysztofem Piesiewiczem. Jako punkt wyjścia dla scenariusza filmu Piesiewicz wykorzystał autentyczne doświadczenia z prowadzonej przez siebie rozprawy sądowej, kiedy dowiedział się, że córka klientki – „oskarżona o podżeganie i zorganizowanie przez grupę nastolatków zniszczenia i podpalenia samochodu ciotki”^[3] – próbowała się zemścić na matce za traumatyczne przeżycia rodzinne:

Piesiewicz pozbawił anegdotyczną historię wątku kazirodczego, aby nadać filmowi bardziej uniwersalny wymiar. Siódme przykazanie judeochrześcijańskie Piesiewicz i Kieślowski wykorzystali w celu stworzenia opowieści o „kradzieży uczuć”:

W roli Majki wystąpiła Maja Barełkowska, natomiast jako Ewa – Anna Polony. W rolę Ani wcieliła się Katarzyna Piwowarczyk, natomiast nieślubnego ojca dziecka zagrał Bogusław Linda. Zdjęcia do Dekalogu VII nakręcił operator Dariusz Kuc^[5]. Telewizyjna premiera Dekalogu VII odbyła się 15 czerwca 1990 roku^[6].

Odbiór

Historyk filmu Paul Coates uznał Dekalog VII za najsłabszy odcinek całego cyklu, który nie miał w sobie siły Dekalogu IV, V i VI. Jednocześnie Coates przekonywał, iż „siła Kieślowskiego bierze się z bezwzględnego skupienia na dynamice starć pomiędzy dwojgiem ludzi”, której to w siódmej części cyklu zabrakło^[7]. Marek Haltof również był rozczarowany filmem, twierdząc iż Dekalog VII zniża się do poziomu opery mydlanej. Ponadto, jak zauważył Haltof: „W nieprzekonującej historii Dekalogu VII nie pojawia się też Anioł Przeznaczenia, mimo że figuruje on w opublikowanym scenariuszu, a Artur Barciś jest wymieniony w napisach końcowych”^[8].

Przypisy

Bibliografia

• MarekM. Haltof MarekM., The cinema of Krzysztof Kieślowski: variations on destiny and chance, London: Wallflower, 2004, ISBN 978-0-231-50402-7 .
• KrzysztofK. Kieślowski KrzysztofK., Dekalog, siedem, wyd. DVD, Warszawa: Telewizja Polska, 2015, ISBN 978-83-938849-5-7 .
• KrzysztofK. Piesiewicz KrzysztofK., MikołajM. Jazdon MikołajM., Kieślowski. Od „Bez końca” do końca, Warszawa: Wielka Litera, 2021, ISBN 978-83-8032-528-9 .

Linki zewnętrzne

• Dekalog VII w bazie IMDb (ang.)