 Jezioro Dargin – widok z mostu na trasie Harsz – Sztynort. | |
| Położenie | |
| Państwo | |
|---|---|
| Morfometria | |
| Powierzchnia |
30,3 km² |
| Wymiary • max długość • max szerokość |
|
| Głębokość • średnia • maksymalna |
|
Położenie na mapie Polski  | |
 54°07′20,9″N 21°44′29,2″E/54,122472 21,741444 | |
Dargin (niem. Dargeimer See) – jezioro w Polsce na Pojezierzu Mazurskim, w Krainie Wielkich Jezior Mazurskich, część kompleksu Mamr. Jeden z większych akwenów leżących na północ od Giżycka.
Staropruska nazwa ze starobałtyjskim rdzeniem darg, znaczącym ‘słotny, wilgotny, mokry’.
Opis jeziora
Jezioro jest szerokie. Ma powierzchnię 3030 ha, długość 10,1 km, szerokość 5,6 km[1]. Jest stosunkowo głębokie – głębokość maksymalna 37,6 m, głębokość średnia – 10,6 m. Długość linii brzegowej wynosi 37,6 km. Powierzchnia lustra wody wynosi 3030 ha[2], natomiast powierzchnia wysp – 3,5 ha.
Dargin nie jest samodzielnym jeziorem, lecz elementem kompleksu znanego pod wspólną nazwą Mamry. Jezioro łączy się od południa z jeziorem Kisajno, od zachodu poprzez jezioro Łabap z Jeziorem Dobskim, a od północy z jeziorem Kirsajty, które łączy je z Mamrami Właściwymi (przejście pod Mostem Sztynorckim). Na północnym brzegu jest też wejście do kanału Sztynorckiego, łączącego Dargin z niewielkim Jeziorem Sztynorckim, nad którym znajduje się znana wieś letniskowa i duży port jachtowy – Sztynort. Nad samym jeziorem Dargin położone są miejscowości: Pieczarki, Nowy Harsz, Skłodowo i Poganty.
Na południu granica z jeziorem Kisajno jest umowna i znajduje się w najwęższym miejscu szerokiego przejścia (pomiędzy Królewskim Rogiem i Wysokim Rogiem). Również umowna jest granica z jeziorem Łabap, znajdująca się na wysokości wysepki Ilma. We wschodniej części jezioro się rozszerza.
Średnio rozwinięta linia brzegowa jest w 80% porośnięta przede wszystkim trzciną i oczeretem (4,5% dna), a roślinność zanurzona zajmuje ok. 25% powierzchni jeziora. Brzegi są niskie i płaskie. Jezioro ma sześć dopływów powierzchniowych, m.in. rzeka Radzieja, wpadająca do zatoki Łabap, niewielki ciek z rejonu wsi Harsz, dopływ z jeziora Skraż i z okolic wsi Poganty oraz kanał z Jeziora Sztynorckiego. Zatoka Łabap zasilana jest również kilkoma krytymi rowami, czynnymi okresowo.
Dno ma zróżnicowaną rzeźbę z licznymi płyciznami, jak też z równie licznymi dużymi głębokościami oraz rozległymi wypłyceniami śródjeziornymi.
Dargin jest jeziorem mezotroficznym, skłaniającym się ku eutrofii. Korzystne warunki naturalne jeziora sprzyjają utrzymaniu dobrej jakości wód, jednak w czasie letniej stagnacji przy dnie obserwuje się wyraźne symptomy przeżyźnienia zbiornika. Jest średnio podatne na wpływy zewnętrzne, konieczna racjonalna gospodarka w zlewni jeziora dla niedopuszczenia do pogorszenia jakości wody. Jezioro jest zasobne w związki fosforu (fosfor całkowity – III klasa, natlenienie hypolimnionu – III klasa, a związki azotowe odpowiadały normom II klasy). Związki azotu mieszczą się w granicach I – II klasy czystości, natomiast stan sanitarny – I klasa.
Turystyka
Jezioro służy głównie jako szlak żeglugowy między Giżyckiem a Węgorzewem, a także w drodze do Sztynortu i na jezioro Dobskie. Z powodu otwartej przestrzeni jest nawiedzane przez silne wiatry.
Na północnym brzegu, pomiędzy ukrytym w trzcinie wejściem do Kanału Sztynorckiego, a znajdującym się nieco na wschód przejściem na jezioro Kirsajty, naprzeciw cypla, znajdują się niebezpieczne dla żeglugi ukryte tuż pod powierzchnią Głazy Sztynorckie. Są wyraźnie oznakowane przy pomocy 4 znaków kardynalnych, jednak w czasie złej pogody fale częściowo je maskują.
Przypisy
Bibliografia
- S. Kulczyk, E. Tomczyk, T. Krzywicki, Kraina Wielkich Jezior, Bielsko-Biała: Pascal, 2004, ISBN 83-7304-293-8.
- W.M. Darski, S. Gula, E. Tomczyk, Wielkie Jeziora Mazurskie, Bielsko-Biała: Pascal, 1998, ISBN 83-87696-06-4.
- Wojciech Kuczkowski, Szlak Wielkich Jezior Mazurskich : przewodnik dla żeglarzy, Warszawa – Giżycko 1993, ISBN 83-900217-9-X.