Daniel Steibelt
Ilustracja
Imię i nazwisko

Daniel Gottlieb Steibelt

Data i miejsce urodzenia

22 września 1765
Berlin

Pochodzenie

niemieckie

Data i miejsce śmierci

2 października 1823
Petersburg

Instrumenty

fortepian

Gatunki

muzyka poważna

Zawód

kompozytor, pianista

Daniel Gottlieb Steibelt (ur. 22 września 1765 w Berlinie, zm. 20 września?/2 października 1823 w Petersburgu[1][2]) – niemiecki kompozytor i pianista.

Życiorys

Jego ojciec był budowniczym instrumentów klawiszowych[1]. Uczył się gry na fortepianie i teorii u Johanna Philippa Kirnbergera[1][2]. W 1784 roku wstąpił do armii pruskiej, zdezerterował jednak i uciekł z rodzinnych stron[2]. W następnych latach występował jako pianista w Monachium, Hanowerze i na terytorium Saksonii[1]. W 1790 roku wyjechał do Paryża, gdzie dawał lekcje gry na fortepianie i w 1793 roku wystawił swoją pierwszą operę[1][2]. Po oszukaniu swojego paryskiego wydawcy wyjechał w 1796 roku do Holandii, a rok później do Londynu[2]. Wziął udział w benefisowym londyńskim koncercie Johanna Petera Salomona, a w 1798 roku zagrał swój cieszący się popularnością koncert fortepianowy z finałem L’orage, imitującym burzę. W Covent Garden Theatre wystawił też swoją operę Albert and Adelaide[1][2]. W 1799 roku powrócił do Niemiec, koncertując w Hamburgu, Dreźnie, Pradze, Berlinie i Wiedniu[1]. W Wiedniu wyzwał na pojedynek fortepianowy Ludwiga van Beethovena, który bez trudu go pokonał[2].

W 1800 roku wrócił do Paryża, gdzie w obecności Napoleona Bonaparte wystawił oratorium Josepha Haydna Stworzenie w swojej własnej aranżacji[1][2]. W latach 1802–1805 przebywał w Londynie, następnie znów w Paryżu, skąd musiał wyjechać w 1808 roku ze względu na długi[1]. Udał się w podróż koncertową przez Frankfurt nad Menem, Lipsk, Wrocław, Warszawę, Wilno i Rygę do Petersburga, gdzie w 1809 roku osiadł na stałe[1]. Od 1810 roku był kapelmistrzem na dworze carskim[2]. W Petersburgu zajmował się głównie pisaniem na potrzeby dworskiego teatru francuskiego i nauczaniem[2]. Pod koniec życia chorował na serce[2]. Choć za życia cieszył się uznaniem jako pianista i zgromadził spory majątek, z powodu rozrzutnego stylu życia zmarł w biedzie[2].

Twórczość

Za życia ceniony jako pianista[1]. Jego utwory fortepianowe wykazują cechy stylu brillant, w tym brak improwizowanej przez solistę kadencji[1]. Opery Steibelta cieszyły się popularnością i były wielokrotnie wystawiane[1]. Po śmierci kompozytora jego twórczość, zarówno operowa jak i instrumentalna, popadła w zapomnienie, w czym duże zasługi miała prywatna opinia o nim jako człowieku ekstrawaganckim i nieuczciwym[1].

Napisał pracę Méthode de pianoforte ou l’art d’enseigner cet instrument (wyd. Paryż 1805)[1].

Wybrane kompozycje

(na podstawie materiałów źródłowych[1])

Utwory orkiestrowe

  • Ouverture en symphonie (1796)
  • 8 koncertów fortepianowych (I C-dur 1796, II e-moll z tow. skrzypiec lub ork. smyczkowej ad libitum ok. 1796, III E-dur z finałem L’orage 1799, IV Es-dur ok. 1800, V Es-dur „A la chasse” 1802, VI g-moll „Voyage sur le mont St Bernard” ok. 1816, VII e-moll „Grand concerto militaire dans le genre des Grecs” z dwiema orkiestrami ok. 1816, VIII Es-dur z chórem 1820)
  • koncert na harfę (1807)

Opery

  • Roméo et Juliette (wyst. Paryż 1793)
  • Albert and Adelaide or The Victim of Constancy (wyst. Londyn 1798)
  • Paul et Virginie (wyst. Petersburg ok. 1809)
  • Sargines (wyst. Petersburg ok. 1810)
  • Cendrillon (wyst. Petersburg 1810)
  • La princesse de Babylone (wyst. Petersburg ok. 1812)
  • Phèdre (wyst. Petersburg 1818)
  • Le jugement de Midas (nieukończona)
  • intermezzo La fête de Mars (wyst. Paryż 1806)
  • pasticcio Les folies amoureuses (wyst. Petersburg ok. 1810)

Balety

  • Le retour de Zéphire (wyst. Paryż 1802)
  • Le jugement du berger Paris (wyst. Londyn 1804)
  • La belle laitière ou Blanche, reine du Castille (wyst. Londyn 1805)
  • La fête de l’Empereur (wyst. Petersburg 1809)
  • Der blöde Ritter (wyst. Petersburg ok. 1810)

Przypisy

  1. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 Encyklopedia Muzyczna PWM. T. 10. Część biograficzna sm–ś. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 2007, s. 95. ISBN 978-83-224-0866-7.
  2. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 Baker’s Biographical Dictionary of Musicians. T. Volume 5 Pisc–Stra. New York: Schirmer Books, 2001, s. 3460. ISBN 0-02-865530-3.

Linki zewnętrzne

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.