Dan Bălan (2009) | |
Pseudonim |
Crazy Loop |
---|---|
Data i miejsce urodzenia | |
Instrumenty | |
Gatunki | |
Zawód | |
Aktywność |
od 1998 |
Powiązania | |
Współpracownicy | |
Radu Alexei Sârbu, Arsenie Todiraș | |
Zespoły | |
O-Zone (1998-2005) Balan (2005) | |
Strona internetowa |
Dan Bălan (ur. 6 lutego 1979 w Kiszyniowie) – mołdawski piosenkarz, producent, kompozytor i autor tekstów.
W 1998–2005 wokalista zespołu O-Zone, którego był współzałożycielem i z którym wylansował m.in. przebój „Dragostea din tei”. W 2005 lider zespołu Balan, a od 2006 artysta solowy. W latach 2007–2008 występował pod pseudonimem Crazy Loop. Laureat wielu muzycznych nagród, m.in. MTV Video Music Awards. Czterokrotnie nominowany do Europejskiej Nagrody Muzycznej MTV dla najlepszego rumuńskiego i mołdawskiego wykonawcy.
Życiorys
Rodzina i edukacja
Urodził się 6 lutego 1979 jako syn dyplomaty, ambasadora Mołdawii w Izraelu i szefa Służby Informacji i Bezpieczeństwa Republiki Mołdawii Mihaia Bălana oraz jego żony Ludmiły, prezenterki telewizyjnej[1][2]. Ma młodszą siostrę, Sandę. Przez pierwsze trzy lata życia mieszkał z babcią we wsi Trebujeni.
Uczęszczał do szkoły podstawowej nr 10 w Kiszyniowie, w 1993 podjął naukę w Liceum „Gheorghe Asachi”, a rok później wyjechał z rodzicami do Izraela, gdzie jego ojciec został ambasadorem. Tam chodził do szkockiego liceum „Tabeetha school”. W 1996 powrócił do dawnej szkoły. W 1994 rozpoczął naukę w klasie akordeonu szkoły muzycznej „A. Stircea”, później uczył się również w szkole muzycznej „S. Neagra”[3]. Po ukończeniu szkoły średniej został przyjęty na wydział prawa Uniwersytetu w Kiszyniowie, którego nie ukończył, ponieważ w trakcie studiów zdecydował postawić na karierę muzyczną[4].
Kariera zawodowa
Karierę muzyczną rozpoczął w 1997 od występów w rockowym zespole Inferialis, który założył jeszcze w latach szkolnych[5]. Kapela grała w stylu gothic metalowym. W 1995 zagrał z zespołem swój pierwszy koncert w jednej z fabryk Kiszyniowa. Z czasem odszedł z zespołu i pod koniec 1998 rozpoczął karierę solową. Jego debiutanckim singlem była piosenka „De la mine”, którą porzucił metalowy styl na rzecz utworów w popowym nurcie.
W 1998 wraz z Petru Jelihovskim (wokalistą zespołu Inferialis) założył zespół O-Zone, pod którego szyldem w 1999 wydał album pt. Dar unde esti. Płyta zagwarantowała duetowi popularność wśród mołdawskich i rumuńskich słuchaczy[6]. Balan w tym okresie został też producentem telewizyjnego programu Tanti Ludmila Show, który prowadziła jego matka, a także nagrał piosenkę do czołówki tego programu. Po zmianach w składzie zespołu (na miejsce Jelihowskiego w 2001 dołączyli Arsenie Todiraș i Radu Alexei Sârbu) wydał z O-Zone dwa albumy: Number 1 (2001) i DiscO-Zone (2003); za sprzedaż drugiego z wydawnictw odebrał certyfikat platynowych i złotych płyt w wielu krajach na świecie. Drugim singlem promującym płytę DiscO-Zone był „Despre tine”, który dotarł do pierwszego miejsca na liście przebojów w Rumunii i pozostawał tam przez 17 tygodni[7]. W 2003 z zespołem był nominowany do Europejskiej Nagrody Muzycznej MTV dla najlepszego rumuńskiego i mołdawskiego wykonawcy oraz wylansował przebój „Dragostea din tei”, którego był producentem i autorem; piosenka dotarła na pierwsze miejsce list przebojów w ponad 30 krajach i rozeszła się w nakładzie 12 mln na świecie, pokrywając się złotem i platyną w kilku państwach, a także okazała się najlepiej sprzedającą się piosenką w 2003 i 2006 w Europie i Japonii[8] oraz stała się jedną z najlepiej sprzedających się piosenek na świecie[9]. W 2005 odebrał z zespołem nagrodę Echo Award 2005, po czym podjął decyzję o zamknięciu zespołu, z którym ostatni koncert zagrał na festiwalu Cerbul de aur.
Po rozpadzie grupy zagrał z Todirașem kilka koncertów w Japonii, po czym rozpoczął karierę solową. Na początku 2006 przyjechał do Los Angeles, gdzie tworzył piosenki m.in. z Jackiem Josefem Puigiem. W tym czasie nagrał cover utworu „Dragostea din tei” z Lucasem Pratą. W USA nagrał materiał na solowy album, ale nie został on wydany[10]. Po powrocie z Ameryki w ciągu kolejnych tygodni założył zespół o nazwie Balan. W 2007 pod pseudonimem Crazy Loop nagrał kilka solowych przebojów, m.in. „Crazy Loop (Mm-ma-ma)”, „Johanna (Shut-Up)” i „Justify Sex”, w których śpiewał falsetem. Pierwszy z utworów osiągnął pierwsze miejsce na liście przebojów Rumunii i był popularną piosenką w Europie, która dotarła na czołowe miejsca w rankingu Euro Hot 200[11]. W grudniu wydał album pt. The Power of Shower, na którym umieścił m.in. piosenki powstałe w USA. Nagrał także utwór „Despre Tine Cant (Part 2)”, który dotarł na szczyt list przebojów w Rumunii i Mołdawii[12] oraz był nominowany do nagrody Grammy za najlepszy rumuński przebój 2008[13]. W następnym roku, jako pierwszy Mołdawianin w historii, został nominowany do nagrody Grammy jako współtwórca tekstu piosenki „Live Your Life” (z Rihanną i T.I), która dotarła na szczyty zestawienia Billboard Hot 100 i pokryła się czterokrotną platyną dzięki sprzedaży w ponad 4,5 mln egzemplarzy w USA[14]. W 2009 wydał reedycję albumu The Power of Shower pt. Crazy Loop Mix, na której umieścił przeboje z poprzedniej płyty oraz premierowy utwór „Chica Bomb”. W tym samym roku został odznaczony przez ówczesnego prezydenta Mołdawii, Mihaia Ghimpiu, za „wybitne dokonania artystyczne”. W 2010 wydał album pt. Chica Bomb, a tytułowa piosenka odniosła sukces w Europie, m.in. była popularna w Niemczech, Austrii i Wielka Brytania, gdzie dotarła do siódmego miejsca na liście Dance Charts. Była to także najczęściej grana piosenka w radiu bułgarskim i rumuńskim[15][16]. Po sukcesie utworu nagrał grecką wersję piosenki w duecie z Eleni Fureirą, z którą wystąpił na gali rozdania MAD Video Music Awards w Atenach. Następnie został zaproszony jako gość na rozdanie nagród rosyjskiej stacji muzycznej Muz TV. W lipcu 2010 wystąpił w Moskwie na festiwalu The Europa Plus Live z premierową piosenką „Justify Sex”, która również stała się przebojem. W tym okresie skupił się na podboju rynku muzycznego Europy Wschodniej, w tym celu nagrał kilka rosyjskojęzycznych piosenek, np. „Lepestkami slez” (duet z Wierą Breżniewą), która stała się najczęściej oglądaną rosyjską piosenką w serwisie YouTube[17]. W tym okresie nominowany został do muzycznej nagrody RU.TV 2011 i otrzymał Złoty Gramofon od rozgłośni Russkoje Radio, a także znalazł się na liście artystów pretendujących do nagrody za najlepszy rumuński przebój na MTV Europe Music Awards 2010[18]. Następnie wydał utwór „Freedom”, do którego nakręcił teledysk w Saint-Tropez. W 2011 upublicznił piosenkę „Lisz do utra”, a w następnym roku – pop-rockową piosenkę „Lubi”, do której nakręcił teledysk na Korsyce z gościnnym udziałem Ekaterinej Wilkowej[19]. Utwór był popularny w Rosji i Ukrainie. Otrzymał dwa Złote Gramofony w kategorii najlepszy artysta i najlepsza piosenka („Lisz do utra”). W 2013 wydał solowy album pt. Freedom. Part 1, który uzyskał status złotej płyty[20]. Następnie nagrał piosenkę „Lendo Calendo”, w której zaśpiewali też Tany Vander i Brasco. Na potrzeby nagrania piosenki częściowo po hiszpańsku podjął naukę języka w Barcelonie. Utwór zyskał dużą popularność w Rosji i Rumunii oraz został za niego nominowany do nagrody RU.TV dla najlepszego piosenkarza. Otrzymał też nagrodę Musicbox dla najlepszego artysty i Złoty Gramofon (za „Lubi”)[21].
W 2014 ogłosił pracę nad nowym albumem, nad którym pracował w londyńskich studiach: Abbey Road, AIR Studios, RAK Studios, Strongroom Studios i Sarm Studios, a także wydał kolejny utwór po rosyjsku – „Domoj”[22] W październiku 2015 wydał utwór „Funny Love”. W 2017 na dwa koncerty w Kiszyniowie i Bukareszcie zjednoczył się z zespołem O-Zone. W 2018 wydał singiel „Allegro Ventigo”, który nagrał m.in. w sztucznym języku, a także nagrał piosenkę „Numa Numa 2” w duecie z Marleyem Watersem. W 2022 nagrał angielskojęzyczną, nawiązującą w klimacie do lat 80. piosenkę „Love Maria”. Zdjęcia do teledysku, który wydał w maju 2023[17], wykonał w Kijowie, jeszcze przed atakiem zbrojnym Rosji na Ukrainę.
Dyskografia
Solo
Single
- „Crazy Loop (Mm-ma-ma)”
- „Johanna (Shut Up)”
- „Chica Bomb”
- „Justify Sex”
- „Freedom”
- „Tango”
- „The 24th letter”
- „17”
- „The Power of Shower” (2007)
- „Crazy Loop Mix” (2009)
- „Chica Bomb” (2010)
- „Justify Sex” (2010)
- „Lepestkami slioz” (2010)
- „Freedom” (2011)
- „Lisz do utra” (2011)
- „Lubi” (2012)
- „Lendo Calendo” (2013)
- „Domoj” (2014)
- „Funny Love” (2015)
- „Płacz” (2015)
- „Hold on Love” (2017)
- „Nasze lieto” (2017)
- „Allegro Ventigo” (2018)
- „Numa Numa 2" (2018)
- „Balzam” (2019)
- "Love Maria" (2022)
Z zespołem O-Zone
Albumy studyjne
- Dar unde esti (2000)
- Number 1 (2001)
- DiscO-Zone (2003)
Single
- „Dragostea din tei”
- „Despre Tine”
Przypisy
- ↑ Ambassador – Mihai Balan. sis.md. [dostęp 2023-12-25]. [zarchiwizowane z [brak tego adresu] (2014-02-02)]. (ang.).
- ↑ ULTIMA ORĂ! Mihai Balan a fost numit director al Serviciului de Informaţii şi Securitate. publika.md, 2012-10-25. [dostęp 2023-12-25]. [zarchiwizowane z [brak tego adresu] (2020-02-27)]. (rum.).
- ↑ Szkoła muzyczna. [dostęp 2019-02-21].
- ↑ Studia. [dostęp 2019-02-21].
- ↑ Inferialis. [dostęp 2019-02-21].
- ↑ O-zone, a successful band [online], artline.ro [dostęp 2024-04-22] .
- ↑ The O Zone - Chart history | Billboard [online], www.billboard.com [dostęp 2019-02-23] [zarchiwizowane z adresu 2018-06-26] (ang.).
- ↑ Hit data dostępu = 2019-02-21.
- ↑ Dragontea din tei. [dostęp 2019-02-21].
- ↑ Ameryka. [dostęp 2019-02-21].
- ↑ Crazy Loop. [dostęp 2019-02-21].
- ↑ Despre tina cant Part 2. 2010. [dostęp 2019-08-31].
- ↑ Gil Kaufman: Americans Katy Perry, Britney Spears, Kanye West, 30 Seconds To Mars Dominate 2008 MTV EMAs. 2008. [dostęp 2019-08-31].
- ↑ Gary Trust: Live your life. 2015. [dostęp 2019-08-31].
- ↑ Chica bomb. 2010. [dostęp 2019-08-31].
- ↑ Chica bomb. 2010. [dostęp 2019-08-31].
- 1 2 Lepiestkami slez. 2012. [dostęp 2019-08-31].
- ↑ Best romanian act. [dostęp 2019-08-31].
- ↑ Elina Sarhacheva: Lyubi. 2012. [dostęp 2019-08-31].
- ↑ Złota płyta. [dostęp 2019-08-31].
- ↑ Julia Posz: Złoty gramofon. [dostęp 2019-08-31].
- ↑ Domoy. 2014. [dostęp 2019-08-31].