prezbiter | |
Data i miejsce urodzenia | |
---|---|
Data i miejsce śmierci | |
Czczony przez | |
Beatyfikacja | |
Kanonizacja | |
Wspomnienie |
10 maja i 15 kwietnia (na Hawajach i EC USA) |
Ojciec Damian z Molokaʻi, fr. père Damien, nl. pater Damiaan, właściwie Jozef (Jef) de Veuster (ur. 3 stycznia 1840 w Tremelo w Belgii, zm. 15 kwietnia 1889 w Kalaupapa na Molokaʻi, Hawaje) – katolicki misjonarz, z pochodzenia Flamand, który poświęcił się, by nieść pomoc chorym na trąd, święty Kościoła katolickiego.
Życiorys
Ojciec Damian urodził się w małej wsi Tremelo jako siódme dziecko w średniozamożnej wiejskiej rodzinie. Odebrał dość staranne wykształcenie. W wieku 19 lat wstąpił do Zgromadzenia Najświętszych Serc Jezusa i Maryi w Leuven, przybierając imię zakonne Damian.
Następnie rozpoczął studia na Uniwersytecie w Leuven. Zdecydował, że będzie misjonarzem, i jeszcze przed konsekracją wyjechał w roku 1863 na Hawaje. W katedrze w Honolulu 24 maja 1864 został wyświęcony na księdza.
Na Hawajach rozprzestrzeniały się nowe, wcześniej nieznane choroby, które w tym okresie powodowały poważne problemy zdrowotne. Jedną z tych chorób był trąd. Król Kamehameha IV, widząc rozszerzanie się tej nieuleczalnej choroby, zarządził segregację chorych na wyspie Molokaʻi. Kolonii trędowatych dostarczano żywność i inne środki potrzebne do życia, jednak nie zapewniając właściwej pomocy medycznej.
Biskup Maigret zwrócił się do duchownych o wyjazd do pracy z trędowatymi na Molokaʻi. Ojciec Damian poprosił biskupa o wyznaczenie go do tego zadania. 10 maja 1873 roku przybył do odosobnionej osady Kalaupapa, którą zamieszkiwało 600 trędowatych. Pierwszymi zadaniami ojca Damiana było wybudowanie kościoła i założenie parafii. Jego zadanie nie ograniczało się tylko do bycia duchownym. Dzielił z trędowatymi wszelkie niedogodności losu na wygnaniu, dobrowolnie godząc się na niebezpieczeństwo zarażenia tą nieuleczalną wtedy chorobą.
W kolonii trędowatych przed przybyciem ojca Damiana powszechne było poczucie rozpaczy i brak nadziei na pomoc. Szesnaście lat pracy ojca Damiana w leprozorium w Molokaʻi sprawiło, że prawo zaczęło być respektowane, rudery zamieniono na schludne domki, uprawiano ziemię i wybudowano szkoły. Stał się nie tylko kapłanem trędowatych, lecz także ich towarzyszem, doradcą, pielęgniarzem, lekarzem, cieślą, grabarzem, kuratorem oraz przyjacielem wszystkich, przede wszystkim młodocianych ofiar trądu.
Wiadomości o heroicznych wysiłkach na rzecz trędowatych rozeszły się na Hawajach, w Stanach Zjednoczonych i w Europie. Liczne kościoły, fundacje i osoby prywatne przekazywały środki finansowe dla wsparcia pracy wśród trędowatych. Do Kalaupapy przybyli pomocnicy i następcy ojca Damiana, w tym belgijski ksiądz Louis Lambert Conrardy.
Krótko przed śmiercią Damiana (listopad 1888) na wyspę przybyły franciszkańskie zakonnice m.in. bł. Marianna Cope. Damian wiedział, że jego dzieło będzie kontynuowane. Zmarł w otoczeniu swoich przyjaciół i chorych, którymi się opiekował, 15 kwietnia 1889 roku na Molokaʻi na Hawajach.
Po śmierci ojca Damiana rozgorzała dyskusja nad jego działalnością. Krytycznie odniosły się do niej niektóre kościoły protestanckie. W obronie dzieła ojca Damiana stanęli między innymi Robert Louis Stevenson oraz Mahatma Gandhi.
- Dzień obchodów
Wspomnienie liturgiczne w Kościele katolickim obchodzone jest 10 maja, na Hawajach i w święto odbywa się corocznie 15 kwietnia.
W Kościele Episkopalnym w USA ojca Damiana wraz z siostrą Marianną Cope wspomina się 15 kwietnia[1].
- Patronat
Ojciec Damian jest patronem chorych na trąd, AIDS, wszystkich odtrąconych oraz stanu Hawaje.
W kulturze masowej
Plebiscyt
W 2005, w plebiscycie zorganizowanym przez belgijską telewizję, ojciec Damian został uznany za największego Belga w historii.
Film oparty na biografii
Po beatyfikacji belgijski producent filmowy Tharsi Vanhuysse postanowił nakręcić film, który miałby uhonorować dzieło tego sławnego duchownego. Reżyserem został Australijczyk Paul Cox, a scenariusz napisał znany z filmów takich jak Gandhi czy Krzyk wolności Amerykanin John Briley. W obsadzie głównych ról wystąpili: Derek Jacobi, Kris Kristofferson, Sam Neill, Tom Wilkinson, Peter O’Toole i David Wenham, a film nosi tytuł Molokai - historia ojca Damiana. Premiera filmu miała miejsce 17 marca 2000 roku.
Beatyfikacja i kanonizacja
4 czerwca 1995 roku o. Damian został beatyfikowany przez papieża Jana Pawła II. 20 grudnia 1999 roku Jorge Medina Estévez, Prefekt Kongregacji ds. Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów ogłosił, że ojciec Damian został umieszczony w kalendarzu liturgicznym.
11 października 2009 roku został ogłoszony świętym przez papieża Benedykta XVI[2].
Upamiętnienie
Od 2014 roku jest patronem skweru na wrocławskim Szczepinie[3].
Zobacz też
Przypisy
- ↑ Holy Women, Holy Men. Celebrating the Saints. New York: Church Publishing Incorporated, 2010, s. 15. ISBN 978-0-89869-678-3. [dostęp 2013-08-14].
- ↑ Damian z Molokai został świętym - TVP.info
- ↑ Akty Prawne [online], uchwaly.um.wroc.pl [dostęp 2019-05-02] .
Bibliografia
- Wilhelm Huenermann: Ojciec Damian, 1995, Wydawnictwo „Cor apertum”, ISBN 83-900436-3-7.
- ISNI: 0000000109278808
- VIAF: 97757847
- LCCN: n79056770
- GND: 118525034
- NDL: 00620554
- BnF: 12100205w
- SUDOC: 027409872
- NLA: 35139731
- NKC: jn20040302002
- BNE: XX1010964
- NTA: 07007867X
- Open Library: OL1026356A
- PLWABN: 9810547037405606
- NUKAT: n94003006
- J9U: 987007594814105171
- PTBNP: 1535876
- LNB: 000312152
- CONOR: 63755619
- BNC: 000064769
- LIH: LNB:Xtc;=B/