Kampania wrześniowa

Dęborzeczka znana jest jako miejsce udanej akcji żołnierzy polskich podczas kampanii wrześniowej, w trakcie której został zastrzelony niemiecki generał-major Ordnungspolizei Wilhelm Fritz von Roettig (pośmiertnie awansowany również na SS-Brigadeführera).

Po ciężkich walkach pod Piotrkowem i Tomaszowem Mazowieckim (6-7 września 1939) ocalałe polskie oddziały, głównie z 19 Dywizji Piechoty ze składu Armii Odwodowej „Prusy”, zebrały się w lasach na prawym brzegu Pilicy, w okolicach wsi Dęborzeczka. Dowództwo nad tym liczącym około 7 tys. żołnierzy zgrupowaniem objął ppłk dypl. Jan Kruk-Śmigla (nominalnie d-ca 85 pp). Wykorzystując fakt, że jego siły znalazły się na tyłach Niemców, postanowił on zadać nieprzyjacielowi jak największe straty, atakując jego linie zaopatrzeniowe.

9 września zgrupowanie przeszło w rejon lasów pod Inowłodzem, wystawiając przy okolicznych drogach liczne posterunki bojowe. 10 września 1939 około godz. 14 w zasadzkę jednego z nich, ulokowanego w Dęborzece, na drodze z Rawy Mazowieckiej do Opoczna (51°27′59,1″N 20°15′21,0″E/51,466417 20,255833, obecnie to DW726) i obsadzonego przez 1. kompanię ckm z 77 pp, wpadł samochód osobowy, którym poruszało się czterech Niemców^[5][6]. Według relacji polskiego żołnierza Leonarda Sawonia, jeden Niemiec zdołał uciec, ale pozostałych trzech − kierowca i dwóch oficerów − zostało w wyniku krótkiej wymiany ognia zabitych. Jednym z nich był gen. Wilhelm Roettig (pierwszy poległy podczas II wojny światowej niemiecki generał). Polacy stracili jednego zabitego – dowodzącego akcją pchor. Władysława Dawgierta (pośmiertnie odznaczony Krzyżem Walecznych)^[7].

Na cmentarzu w Kraśnicy (wioska w sąsiedztwie Dęborzeczki) spoczywają polegli w okolicy polscy żołnierze^[6].