Czystość optyczna (op, z ang. optical purity) – wielkość charakteryzująca skład mieszaniny dwóch enancjomerów, równa stosunkowi skręcalności optycznej mieszaniny (wynikającej ze skręcalności właściwej składników), do skręcalności optycznej wybranego czystego enancjomeru[1]. Po pomnożeniu przez 100% – wyrażana w procentach.
Substancja zawierająca wyłącznie jeden enancjomer określana jest jako czysta enancjomerycznie lub homochiralna[2].
Skręcalność optyczna czystego enancjomeru równa jest nadmiarowi enancjomerycznemu (ee), przy założeniu, że skręcalność optyczna czystego enancjomeru została wyznaczona prawidłowo, a skręcalność optyczna mieszaniny zależy liniowo od molowego nadmiaru jednego z enancjomerów[3].
- op = ee = αobs/αmax
- gdzie α to skręcalność właściwa
W rzeczywistości równoważność ta w wielu przypadkach nie jest spełniona, gdyż zależność op ∼ ee
może wykazywać odchylenia od liniowości, a op może silnie zmieniać się wraz ze stężeniem lub w obecności achiralnych zanieczyszczeń[4].
Przypisy
- ↑ optical purity, [w:] A.D. McNaught , A. Wilkinson , Compendium of Chemical Terminology (Gold Book), S.J. Chalk (akt.), International Union of Pure and Applied Chemistry, wyd. 2, Oxford: Blackwell Scientific Publications, 1997, DOI: 10.1351/goldbook.O04310, ISBN 0-9678550-9-8 (ang.).
- ↑ enantiomerically pure (enantiopure), [w:] A.D. McNaught , A. Wilkinson , Compendium of Chemical Terminology (Gold Book), S.J. Chalk (akt.), International Union of Pure and Applied Chemistry, wyd. 2, Oxford: Blackwell Scientific Publications, 1997, DOI: 10.1351/goldbook.E02072, ISBN 0-9678550-9-8 (ang.).
- ↑ Vigneron, J.P., Dhaenens, M., Horeau, A.. Nouvelle methode pour porter au maximum la purete optique d'un produit partiellement dedouble sans l'aide d'aucune substance chirale. „Tetrahedron”. 29 (7), s. 1055-1059, 1973. DOI: 10.1016/0040-4020(73)80060-2.
- ↑ Gawley, Robert E.. Do the Terms "% ee" and "% de" Make Sense as Expressions of Stereoisomer Composition or Stereoselectivity?. „The Journal of Organic Chemistry”. 71 (6), s. 2411-2416, 2006. DOI: 10.1021/jo052554w.