Czulent, ciulent (jid. טשאָלנט, czolnt) – tradycyjna gulaszowa potrawa mięsno-warzywna kuchni żydowskiej typu ragoût spożywana w szabat. Pochodzenie nazwy nie jest dokładnie ustalone.
Czulent to bardzo wolno gotowany (duszony) rodzaj gulaszu, przyrządzany z koszernego mięsa (zwykle z tłustej wołowiny), z fasolą (często ciecierzycą), cebulą, kaszą jęczmienną (perłową, pęczakiem) lub jaglaną, z dodatkiem rosołu oraz przypraw (sól, pieprz i papryka). Niekiedy w jego skład wchodzą też jaja na twardo lub knedle. Pomału pieczony w piekarniku aż do zbrązowienia, podawany jest na nagrzanym talerzu.
Wobec szabatowego zakazu gotowania na ogniu, czulent zwykle przygotowywano przed jego rozpoczęciem, a następnie pozostawiano w rozgrzanym piecu, by dogotował się w ciągu nocy i był gotowy na sobotni obiad. Dawniej w niewielkich miejscowościach noszono przygotowany czulent do miejscowej piekarni, ażeby udusił się w powoli stygnącym piecu chlebowym[1]. Takie wydzielone w piecu miejsce służące do przechowywania podobnych ciepłych potraw, nazywano „szabaśnikiem”.
Przypisy
Bibliografia
- Maciej E. Halbański: Leksykon sztuki kulinarnej. Wyd. 3. Warszawa: Wydawnictwo „Watra”, 1987, s. 35, ISBN 83-225-0106-4
- Maria Różycka: Kuchnia żydowska. Warszawa: Wydawnictwo „Tenten”, 1991
Linki zewnętrzne
- Eljahu Josef Parypa: Tajemnice czulentu: Jak ugotowac prawdziwy czulent – Tajemniczy Świat Żydów [dostęp 2018-09-08]