Widok z polany na polanę Mostownicę i Kudłonia | |
Państwo | |
---|---|
Położenie | |
Pasmo | |
Zagospodarowanie |
łąki, nieużytki |
Położenie na mapie gminy wiejskiej Nowy Targ | |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa małopolskiego | |
Położenie na mapie powiatu nowotarskiego | |
49°31′21″N 20°06′44″E/49,522500 20,112222 |
Czoło[1], Czoło Turbacza[2] – podszczytowa polana na Czole Turbacza w Gorcach, na obszarze Gorczańskiego Parku Narodowego. Jest to wąski, trawiasty pas na jego zachodnim grzbiecie, Na mapie Geoportalu opisane są tu dwie polany: Czoło i Szyja[1].
Polana położona jest na wysokości 1140–1258 m n.p.m. Niegdyś miała powierzchnię 10,26 ha. Wypasu i koszenia zaniechano tutaj po II wojnie światowej. Od tego czasu w wyniku naturalnego procesu sukcesji ekologicznej polana stopniowo zarasta, najpierw borówczyskami, później zaś lasem. Obecnie już w większości porośnięta jest młodym lasem świerkowym[3]. Na niezarośniętych jeszcze miejscach występują liczne gatunki roślin, dla których polany są jedynym siedliskiem, m.in. jest to jastrzębiec alpejski i pięciornik złoty. Na wiosnę zakwitają na polanie krokusy[3]. Z rzadkich w Karpatach gatunków roślin stwierdzono występowanie turzycy dwupiennej[4].
Od południowej strony na szczycie Czoła Turbacza występuje charakterystyczna skalna grzęda gruboławicowych zlepieńców. Tworzy ona próg, nazywany Diabelskim Kamieniem o wysokości ok. 1,7 m i długości 5 m. Wykuty na niej napis jest różnie interpretowany. W powieści „W roztokach” Władysław Orkan odczytał go jako „Koldras Lacki” i powiązał z legendą o ukrytych pod skałami skarbach, Kazimierz Sosnowski przypisał autorstwo napisu konfederatom barskim, a W. Milewski tutejszym zbójnikom[5]. Wmurowana w 2001 r. w kamień tablica upamiętnia zmarłych ratowników GOPR[6].
Z polany z kilku miejsc roztaczają się rozległe widoki na Pasmo Babiogórskie, Beskid Wyspowy oraz pobliskie szczyty Gorców: Kudłoń, leżącą poniżej Mostownicę, polanę Wzorową i wznoszącą się powyżej niej Jaworzynę Kamienicką, oraz szczyt Turbacza ze Schroniskiem PTTK. Od wschodniej strony polana sąsiaduje z dużą Halą Turbacz[6]. Zamontowana przez GPN tablica informacyjna zawiera panoramę z opisem szczytów[3].
Polana należy do Koninek (obecnie jest to część wsi Poręba Wielka w województwie małopolskim, w powiecie limanowskim, w gminie Niedźwiedź)[1].
Szlaki turystyczne
Przypisy
- 1 2 3 Geoportal. Mapa lotnicza [online] [dostęp 2021-12-27] .
- 1 2 Gorce. Mapa turystyczna 1: 40 000, wyd. 16, Kraków: Compass, ISBN 978-83-8184-217-4 .
- 1 2 3 Na podstawie tablic ścieżki edukacyjnej.
- ↑ Zbigniew Mirek, Halina Piękoś-Mirek, Czerwona księga Karpat Polskich, Warszawa: Instytut Botaniki PAN, 2008, ISBN 978-83-89648-71-6 .
- ↑ Czoło Turbacza [online], Szlaki turystyczne Małopolski [dostęp 2019-12-31] .
- 1 2 3 M. Cieszkowski, P. Lubieński , Gorce – przewodnik dla prawdziwego turysty, P. Lubieński (red.), Pruszków: Oficyna Wydawnicza „Rewasz”, 2004, ISBN 83-89188-19-8 .