Systematyka[1][2] | |
Domena | |
---|---|
Królestwo | |
Podkrólestwo | |
Nadgromada | |
Gromada | |
Klasa | |
Rząd |
Catoscopiales |
Rodzina |
czarnogłowowate |
Rodzaj |
czarnogłów |
Gatunek |
czarnogłów czarniawy |
Nazwa systematyczna | |
Catoscopium nigritum (Hedw.) Brid. Bryol.Univ. 1:368. 1826[3] | |
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[4] | |
Czarnogłów czarniawy (Catoscopium nigritum (Hedw.) Brid) – gatunek mchu z rodzaju czarnogłowowatych.
Rozmieszczenie geograficzne
Gatunek jest bardzo pospolity w pasmach górskich Skandynawii, występuje również w Kanadzie, na Grenlandii, Alasce, Wyspach Brytyjskich, Islandii, Syberii, w Alpach i Pirenejach. Gatunek odnotowano w Polsce.
Morfologia
- Gametofit
- Rośliny osiągają do 6 cm wysokości i mają liczne chwytniki. Tworzą gęste, zielone darnie[5]. Listki łodyżkowe mają od 0,8 do 1,5 mm długości, są wyprostowane i lancetowate. Nerw listka sięga do wierzchołka. Komórki liści są kwadratowe i gładkie.
- Sporofit
- Zarodnie mają od 0,6 do 1 mm długości, fasolkowaty kształt, są czerwono-czarne i nachylone pod kątem prostym do sety. Sety są takiego samego koloru, mają od 0,8 do 2,4 cm długości. Brodawkowate, brązowo-żółto-zielone zarodniki mają od 33 do 48 µm długości i dojrzewają późnym latem[6].
Ekologia
Gatunek pospolity na terenach górskich, terenach podmokłych, obszarach wapiennych, zwłaszcza na powierzchniach, na których tworzy się tuf wapienny, wilgotnych dolinach wydm oraz na wilgotnych skałach[7].
Status i ochrona
W Czerwonej księdze gatunków zagrożonych Międzynarodowej Unii Ochrony Przyrody uznawany jest za gatunek najmniejszej troski (LC – Least Concern).
Gatunek objęty jest w Polsce ochroną ścisłą od 2004 r.[8] Jego status ochronny potwierdzony został w Rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 9 października 2014 w sprawie ochrony gatunkowej roślin[9].
Przypisy
- ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2021-03-26] (ang.).
- ↑ B. Goffinet , W.R. Buck , Classification of the Bryophyta, University of Connecticut, 2008– [dostęp 2022-06-20] (ang.).
- ↑ Ryszard Ochyra , Jan Żarnowiec , Halina Bednarek-Ochyra , Census catalogue of Polish mosses, Kraków: Polish Academy of Sciences, Institute of Botany, 2003, s. 70, ISBN 83-85444-84-X, OCLC 54935724 .
- ↑ Catoscopium nigritum, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
- ↑ Flora of North America Editorial Committee , Flora of North America : north of Mexico, New York 1993, ISBN 0-19-505713-9, OCLC 26803793 [dostęp 2022-06-15] .
- ↑ E-Flora BC Atlas Page [online], linnet.geog.ubc.ca, 2020 [dostęp 2022-06-14] .
- ↑ IUCN Red List , Catoscopium nigritum (Golf-club Moss) [online], 2019 .
- ↑ Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 9 lipca 2004 r. w sprawie gatunków dziko występujących roślin objętych ochroną Dz.U. z 2004 r. nr 168, poz. 1764.
- ↑ Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 9 października 2014 r. w sprawie ochrony gatunkowej roślin Dz.U. z 2014 r. poz. 1409.