Rzęsostopek źdźbłowy
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

grzyby

Typ

podstawczaki

Klasa

pieczarniaki

Rząd

pieczarkowce

Rodzina

twardzioszkowate

Rodzaj

rzęsostopek

Gatunek

rzęsostopek źdźbłowy

Nazwa systematyczna
Crinipellis scabella (Alb. & Schwein.) Murrill
N. Amer. Fl. (New York) 9(4): 287 (1915)

Rzęsostopek źdźbłowy (Crinipellis scabella (Alb. & Schwein.) Murrill) – gatunek grzybów należący do rodziny twardzioszkowatych (Marasmiaceae)[1].

Systematyka i nazewnictwo

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Crinipellis, Marasmiaceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].

Po raz pierwszy takson ten opisali w 1805 r. Johannes Baptista von Albertini i Lewis David von Schweinitz jako Agaricus scabellus. Obecną, uznaną przez Indeks Fungorum nazwę nadał mu William Alphonso Murrill w 1915 r.[1]

Synonimów ma 20. Niektóre z nich[2]:

  • Androsaceus epichloe (Fr.) Rea 1922
  • Collybia stipitaria var. syringicola. Petersen 1911
  • Crinipellis caulicinalis (Bull.) Rea 1922
  • Crinipellis stipitaria var. corticalis (Desm.) Singer 1943
  • Crinipellis stipitaria var. graminealis (Lasch) Singer 1943
  • Marasmius scabellus (Alb. & Schwein.) Morgan 1905
  • Marasmius stipitarius (Fr.) J.E. Lange 1936

Nazwę polską zaproponował Władysław Wojewoda w 2003 r.[3]

Morfologia

Kapelusz

Średnica 8–15 mm, początkowo dzwonkowaty, potem łukowaty, na koniec płaski i nieco wypukły, czasem z niewielkim wzniesieniem na środku. Powierzchnia promieniście włókienkowata, strefowana o barwie od białawej do kremowej, u młodych owocników włochata, u starszych pokryta posklejanymi włókienkami o barwie od czerwonawej do czerwonobrązowej. Starsze owocniki jaśniejsze, ale zawsze z ciemniejszym środkiem. Brzeg nieregularny i szorstko owłosiony, zwłaszcza u młodych owocników[4].

Blaszki

Średnio gęste z międzyblaszkami, lekko wykrojone i przyrośnięte, brzuchate, białawe i nieco szkliste[4].

Trzon

Wysokość 20–30 mm, grubość do 1 mm, kształt walcowaty, czasami pogięty, twardy, wewnątrz pusty. Powierzchnia o barwie od kasztanowej do ciemnobrązowej, filcowata lub pilśniowata, pokryta włoskami, łuszcząca się[4].

Miąższ

W kapeluszu cienki, a w trzonie twardy. Praktycznie bez zapachu, w smaku łagodny, słodkawy[4].

Cechy mikroskopowe

Wysyp zarodników o barwie od białej poprzez kremową do żółtawej. Zarodniki elipsoidalne z odgiętym dziobkiem na jednym biegunie z jedną duża gutulą. Pora rostkowa dobrze widoczna. Wymiary: 8,5–10 × 4,5–5 µm[4].

Występowanie i siedlisko

Znane jest występowanie rzęsostopka źdźbłowego w Ameryce Północnej, Europie, Azji i na Nowej Zelandii[5]. W Polsce jest dość częsty[3].

Saprotrof. Występuje na łąkach i pastwiskach, kserotermicznych zboczach, w zaroślach i różnego typu lasach[3]. Owocniki wyrastają w małych grupach na łodygach butwiejących traw. Pojawiają się zazwyczaj po opadach deszczu, szybko jednak wysychają i zanikają[4].

Gatunki podobne

Bardzo podobny jest rzęsostopek korowy (Crinipellis corticalis). Jest bardziej włochaty i rozwija się na martwym drewnie. Zarodniki ma migdałkowate[4].

Przypisy

  1. 1 2 3 Index Fungorum [online] [dostęp 2020-11-05] (ang.).
  2. ↑ Species Fungorum [online] [dostęp 2020-11-05] (ang.).
  3. 1 2 3 Władysław Wojewoda, Checklist of Polish Larger Basidiomycetes. Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003, ISBN 83-89648-09-1
  4. 1 2 3 4 5 6 7 Rzęsostopek źdźbłowy, Crinipellis scabella (Alb. & Schwein.) Murrill 1915 [online] [dostęp 2020-11-05] (ang.).
  5. ↑ Discover Life [online] [dostęp 2020-10-05] (ang.).
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.