Dewhurst w The Trial of Susan B. Anthony (1971) | |
Imię i nazwisko |
Colleen Rose Dewhurst |
---|---|
Data i miejsce urodzenia |
3 czerwca 1924 |
Data i miejsce śmierci |
22 sierpnia 1991 |
Zawód |
aktorka |
Współmałżonek |
James Vickery (1947–1960; rozwód) |
Lata aktywności |
1952–1991 |
Colleen Rose Dewhurst[1][2] (ur. 3 czerwca 1924[3] w Montrealu[4], zm. 22 sierpnia 1991[5] w Nowym Jorku) – kanadyjsko-amerykańska aktorka teatralna, telewizyjna i filmowa. Przez jakiś czas określana była jako „Królowa off-Broadwayu”[6][7]. Nazwana „matriarchinią Broadwayu” (ang.: „The Matriarch of Broadway”) przez magazyn „Time” za sceniczne role silnych kobiet, laureatka czterech nagród Emmy i dwóch Tony Award, w latach 1985-91 pełniła funkcję prezesa Actors Equity[8].
Życiorys
Wczesne lata
Urodziła się w Montrealu[9], w prowincji Quebec, jako córka gospodyni domowej Frances Marie (z domu Woods)[10][11] i Ferdinanda Augustusa „Freda” Dewhursta[12]. Była jedynaczką. Jej ojciec był właścicielem sieci sklepów cukierniczych, matka była słynną sportsmenką w Kanadzie, gdzie grała zawodowo w lidze futbolu kanadyjskiego Canadian Football League Ottawa Rough Riders[13]. Przed rokiem 1940 jej rodzina otrzymała amerykańskie obywatelstwo. Jej matka wyznawała wiarę Stowarzyszenia Chrześcijańskiej Nauki, co przejęła także Colleen.
W 1928 lub 1929 roku przeniosła się do Massachusetts, przebywała też w Bostonie, Dorchester, Auburndale i West Newton. Później przeprowadziła się do Nowego Jorku, a potem do Whitefish Bay, w hrabstwie Milwaukee w stanie Wisconsin. W siódmej klasie była kapitanem drużyny baseballowej dziewcząt. Przez dwa lata uczęszczała do Whitefish Bay High School. Naukę kontynuowała w Shorewood High School, a ostatecznie w 1942 roku ukończyła Riverside High School w Milwaukee. W tym czasie jej rodzice rozstali się. Przez dwa lata uczęszczała do Milwaukee-Downer College, zanim wyjechała się do Nowego Jorku, gdzie w 1946 zadebiutowała w The Royal Family[14], będąc jeszcze studentką w American Academy of Dramatic Arts.
Kariera
W 1952 pojawiła na Broadwayu jako sąsiadka w tragedii Eugene’a O’Neilla Pożądanie w cieniu wiązów (Desire Under the Elms)[15] z Jocelyn Brando. W 1958 odebrała Theatre World Award za rolę Laetitii w spektaklu Dziecko mroku (Children of Darkness) na off-Broadwayu. Za rolę Mary Follet w sztuce All the Way Home w reż. Arthura Penna na Broadwayu otrzymała Tony Award (1961). Grała potem także w tragedii Christophera Marlowe'a Tamerlan Wielki (Tamburlaine the Great, 1956), komedii Williama Wycherleya Żona modna (The Country Wife, 1957–1958), dramacie Alberta Camusa Kaligula (Caligula, 1960) w reż. Sidneya Lumeta jako Cezonia. W 1963 na off-Broadwayu zdobyła Obie Award za postać Abbie Putnam w tragedii Eugene’a O’Neilla Pożądanie w cieniu wiązów (Desire Under the Elms)[16]. Kreacja Josie Hogan w przedstawieniu Eugene’a O’Neilla Księżyc dla nieszczęśliwych (A Moon for the Misbegotten)[17] przyniosła jej Tony Award (1974). Spróbowała także swoich sił jako reżyserka teatralna Ned and Jack (1981) na nowojorskiej scenie Hudson Guild Theatre, później Little Theatre. W 1981 roku znalazła się w amerykańskiej sali teatralnych sław American Theater Hall of Fame[18].
Na szklany ekran trafiła po raz pierwszy w serialu Studio One (1957). Dwa lata potem zadebiutowała na kinowym ekranie w dramacie Freda Zinnemanna Historia zakonnicy (The Nun's Story, 1959) z Audrey Hepburn jako Archanioł Gabriel w sanatorium. Była obecna w dramacie kryminalnym Richarda Fleischera Ostatnia ucieczka (The Last Run, 1971) jako Monique. Kilkakrotnie spotkała się na planie filmowym z Johnem Wayne; w westernie Marka Rydella Kowboje (The Cowboys, 1972) czy dramacie kryminalnym Johna Sturgesa Samotny detektyw McQ (McQ, 1974). Grała biblijną postać Rebeki w telewizyjnym filmie ABC Michaela Cacoyannisa Historia Jakuba i Józefa (The Story of Jacob and Joseph, 1974). Była Panią Hall w komedii romantycznej Woody’ego Allena Annie Hall (1977). W sportowym filmie Zamki na lodzie (Ice Castles, 1978) zagrała trenerkę łyżwiarstwa figurowego Beulah Smith.
Po występie w thrillerze Kiedy dzwoni nieznajomy (1979) oraz tragikomedii Boba Clarka Haracz (Tribute, 1980) z Jackiem Lemmonem i Lee Remick, zaskarbiła sobie sympatię telewidzów jako Marilla Cuthbert w miniserialu CBC/Radio-Canada Ania z Zielonego Wzgórza (Anne of Green Gables, 1985) i potem Ania z Zielonego Wzgórza: Dalsze dzieje (Anne of Green Gables: The Sequel, 1987) wg Lucy Maud Montgomery z Megan Follows (jako Ania Shirley) i Jonathanem Crombie (Gilbert Blythe). W dramacie ABC Dwie kobiety (Between Two Women, 1986) stworzyła postać Barbary Petherton, trudnej teściowej Farrah Fawcett i matki Michaela Nouri, za którą została uhonorowana nagrodą Emmy. W thrillerze HBO Michaela Andersona Miecz Gideona (Sword of Gideon, 1986) z udziałem Stevena Bauera i Michaela Yorka wystąpiła jako Golda Meir. Kreacja Margaret Page w dramacie NBC Dlaczego nas opuściła? (Those She Left Behind, 1989) przyniosła jej nagrodę Emmy. W ekranizacji powieści Danielle Steel NBC Kalejdoskop (Kaleidoscope, 1990) u boku Jaclyn Smith i Perry’ego Kinga[19] zagrała matkę zastępczą. Za rolę Avery Brown Sr. w sitcomie CBS Murphy Brown (1989–1990) zdobyła dwa razy nagrodę Emmy (1989, 1991).
Życie prywatne
W 1947 poślubiła Jamesa Vickery'ego[20]. W 1960 roku rozwiodła się i wyszła za mąż za aktora George’a C. Scotta[21], z którym miała dwóch synów: Alexandra (ur. 1960) i Campbella Whalena (ur. 19 lipca 1961 w Nowym Jorku)[22], powszechnie znanego z roli chorego na białaczkę Victora Geddesa w melodramacie Joela Schumachera Za wcześnie umierać (Dying Young, 1991) z Julią Roberts. W czerwcu 1988 na Broadwayu w sztuce Zmierzch długiego dnia Colleen Dewhurst zagrała Mary Tyrone, a jej syn Campbell Scott wystąpił w roli Edmunda Tyrone'a, syna Mary.
W 1965 doszło do rozwodu, a 4 lipca 1967 ponownie wyszła za mąż za Scotta, lecz 2 lutego 1972 ponownie się z nim rozwiodła[23]. Jej partnerem życiowym był producent teatralny Ken Marsolais[24]. Latem jeździła na Wyspę Księcia Edwarda.
Zmarła 22 sierpnia 1991 w South Salem w hrabstwie Westchester w Nowym Jorku na raka szyjki macicy w wieku 67 lat[25].
Filmografia
- 1991: Za wcześnie umierać jako Estelle Whittier
- 1991: Śniadanie do łóżka jako Ruth
- 1990: Wzgórze tajemnic jako Hepzibah
- 1990: Droga do Avonlea jako Maryla Cuthbert
- 1990: Kalejdoskop jako Margaret
- 1989-90: Murphy Brown jako Avery Brown Sr.
- 1989: Egzorcysta III
- 1989: Termini Station jako Molly Dushane
- 1989: Dlaczego nas opuściła? jako Margaret Page
- 1989: Moonlighting jako Betty Russell
- 1988: The Twilight Zone jako Alley Parker
- 1987: Zdążając do domu jako sędzia
- 1987: Wielka Stopa jako Gladys Samco
- 1987: Ania z Zielonego Wzgórza: Dalsze dzieje jako Maryla Cuthbert
- 1986: Chłopiec, który umiał latać jako pani Sherman
- 1986: Dwie kobiety jako Barbara Petherton
- 1986: Miecz Gideona jako Golda Meir
- 1986: Johnny Bull jako Marie Kovacs
- 1986: Bez zastrzeżeń jako pracownik w przytułku
- 1985: Ania z Zielonego Wzgórza jako Maryla Cuthbert
- 1984: You Can't Take It with You jako Olga Katrina
- 1983: Martwa strefa jako Henrietta Dodd
- 1983: Alizja z krainy czarów jako Czerwona Królowa
- 1981: A Few Days in Weasel Creek jako ciocia Cora
- 1980: Dar jako Gladys Petrelli
- 1980: Baby Comes Home jako Anna Kramer
- 1980: Guyana Tragedy: The Story of Jim Jones jako Myrtle Kennedy
- 1980: Ucieczka jako Lily Levinson
- 1980: Pokój kobiet jako Val
- 1979: Kiedy dzwoni nieznajomy jako Tracy
- 1979: Silent Victory: The Kitty O’Neil Story jako pani O’Neil
- 1979: And Baby Makes Six jako Anna Kramer
- 1979: Maryja i Józef jako Elżbieta
- 1978: Zamki na lodzie jako Beulah Smith
- 1978: The Third Walker jako Kate Maclean
- 1977: Annie Hall jako mama Annie
- 1975: A Moon for the Misbegotten jako Josie Hogan
- 1974: Samotny detektyw McQ jako Myra
- 1974: Historia Jakuba i Józefa jako Rebeka
- 1973: Legend in Granite jako Marie Lombardi
- 1972: Kowboje jako pani Kate Collingwood
- 1972: The Hands of Cormac Joyce jako Molly Joyce
- 1971: Ostatni bieg jako Monique
- 1971: The Price jako pani Franz
- 1967: The Crucible jako Elizabeth Proctor
- 1966: Przyjemne szaleństwo jako dr Vera Kropotkin
- 1962: Focus
- 1961: The Foxes
- 1960: Man on a String jako Helen Benson
- 1959: Historia zakonnicy
- 1958: Decoy jako Taffy
- 1958: Kraft Television Theatre
Przypisy
- ↑ Colleen Dewhurst (1924-1991). Find a Grave. [dostęp 2016-12-11]. (ang.).
- ↑ Colleen Dewhurst. Listal. [dostęp 2016-12-11]. (ang.).
- ↑ Colleen Dewhurst. Rotten Tomatoes. [dostęp 2016-12-11]. (ang.).
- ↑ Colleen Dewhurst Actor. TVGuide.com. [dostęp 2016-12-02]. (ang.).
- ↑ Colleen Dewhurst. SensaCine.com. [dostęp 2016-12-11]. (hiszp.).
- ↑ Colleen Dewhurst. TCM.com. [dostęp 2016-12-02]. (ang.).
- ↑ Colleen Dewhurst , Colleen Dewhurst – Her Autobiography, Tom Viola, New York: Scribner, 1997, ISBN 978-0-684-80701-0, OCLC 36407744 .
- ↑ Clarke Taylor (1986-07-14): Colleen Dewhurst: Still In The Swing Of Things. Los Angeles Times. [dostęp 2016-12-11]. (ang.).
- ↑ Colleen Dewhurst – Sztárlexikon. Starity.hu. [dostęp 2016-12-11]. (węg.).
- ↑ Frances Marie Dewhurst (Woods) (deceased) – Genealogy. Geni. [dostęp 2016-12-11]. (ang.).
- ↑ Frances Marie (Woods) Dewhurst (abt. 1898). WikiTree. [dostęp 2016-12-11]. (ang.).
- ↑ Ferdinand Augustus „Fred” Dewhurst – Genealogy. Geni. [dostęp 2016-12-11]. (ang.).
- ↑ Colleen Dewhurst genealogy. Ancestry.com. [dostęp 2016-12-11]. (ang.).
- ↑ Times Staff, Wire Reports (1991-07-23): Colleen Dewhurst; Tony Winner Starred in Films. Los Angeles Times. [dostęp 2016-12-11]. (ang.).
- ↑ Colleen Dewhurst. Internet Broadway Database. [dostęp 2016-12-11]. (ang.).
- ↑ Colleen Dewhurst. Internet Off-Broadway Database. [dostęp 2016-12-11]. (ang.).
- ↑ Colleen Dewhurst – Bio, Facts, Family. Famous Birthdays. [dostęp 2016-12-11]. (ang.).
- ↑ 26 Elected to the Theater Hall of Fame; 26 From Broadway Voted Into Theater Hall of Fame. The New York Times (1981-03-05). [dostęp 2016-12-11]. (ang.).
- ↑ S.K. (1990-10-13): A Veteran in Steel's 'Kaleidoscope,' Colleen Dewhurst States Her Views. Los Angeles Times. [dostęp 2016-12-11]. (ang.).
- ↑ James Vickery (1918-1979). Find a Grave. [dostęp 2016-12-11]. (ang.).
- ↑ George C. Scott (1927-1999). Find a Grave. [dostęp 2016-12-11]. (ang.).
- ↑ Campbell Scott w bazie Notable Names Database (ang.)
- ↑ George C. Scott w bazie Notable Names Database (ang.)
- ↑ Colleen Dewhurst Biography (1924-1991). Film Reference. [dostęp 2016-12-11]. (ang.).
- ↑ Mervyn Rothstein (1991-08-23): Colleen Dewhurst, an Imposing Actress, Dies at 67. The New York Times. [dostęp 2016-12-11]. (ang.).
Linki zewnętrzne
- Colleen Dewhurst w bazie IMDb (ang.)
- Colleen Dewhurst w bazie Filmweb
- Colleen Dewhurst w bazie Notable Names Database (ang.)