Lejkówka zimowa
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

grzyby

Typ

podstawczaki

Klasa

pieczarniaki

Rząd

pieczarkowce

Rodzina

Incertae sedis

Rodzaj

lejkówka

Gatunek

lejkówka zimowa

Nazwa systematyczna
Clitocybe brumalis (Fr.) Quél.
Mém. Soc. Émul. Montbéliard, Sér. 2 5: 91 (1872)

Lejkówka zimowa (Clitocybe brumalis (Fr.) – gatunek grzybów z rzędu pieczarkowców (Agaricales)[1].

Systematyka i nazewnictwo

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Clitocybe, Incertae sedis, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].

Po raz pierwszy takson ten opisał w 1818 r. Elias Fries, nadając mu nazwę Agaricus brumalis. Obecną nazwę, uznaną przez Index Fungorum, nadał mu Lucien Quélet w 1872 r.[1]

Synonimy:

  • Agaricus brumalis Fr. 1818
  • Clitocybe brumalis var. straminea Bon 1996
  • Clitocybe hiemalis Murrill 1915
  • Omphalia brumalis (Fr.) Quél. 1886[2].

Nazwę polską zaproponował Władysław Wojewoda w 2003 r.[3]

Morfologia

Kapelusz

Średnica 1,5–5 cm. U młodych okazów wypukły z zagłębieniem na środku, u starszych rozpostarty, nadal z zagłębieniem. Higrofaniczny; w stanie wilgotnym prążkowany do 2/3 średnicy. Powierzchnia prawie naga, z delikatnymi włoskami, brązowobeżowa lub oliwkowobrązowa. Brzeg ostry, prosty, czasami nieco pofalowany[4].

Blaszki

Nieco zbiegające na trzon, średnio gęste i średniej grubości, brudnobiałe[5].

Trzon

Wysokość do 5 cm, grubość do 0,5 cm. Cylindryczny, skórzasty. Powierzchnia gładka, tej samej barwy co kapelusz z filcowatą i woskowatą podstawą[5].

Miąższ

Brudnomięsisty, brązowy. Smak nietypowy, bez zapachu lub z lekkim zapachem mąki[5].

Cechy mikroskopowe

Zarodniki kuliste, bardzo drobne (4 × 2 µm)[5].

Gatunki podobne

Podobna jest lejkówka dwubarwna (Clitocybe metachroa), która czasami także pojawia się na początku zimy[5].

Występowanie i siedlisko

Lejkówka zimowa występuje w Ameryce Północnej, Europie i Maroku[6]. W Polsce W. Wojewoda w 2003 r. przytoczył 5 stanowisk z uwagą, że częstość występowania i stopień zagrożenia tego gatunku nie są znane[3].

Naziemny grzyb saprotroficzny. Występuje w lasach mieszanych i iglastych, zwłaszcza na piaszczystych glebach pod jodłą i bukiem[3]. Owocniki tworzy jesienią, a często także w zimie, gdy nie ma śniegu[5].

Jest grzybem trującym[5].

Przypisy

  1. 1 2 3 Index Fungorum [online] [dostęp 2022-12-23] (ang.).
  2. Species Fungorum [online] [dostęp 2022-12-23] (ang.).
  3. 1 2 3 Władysław Wojewoda, Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003, ISBN 83-89648-09-1.
  4. Clitocybe brumalis – lejkówka zimowa [online], Grzyby.pl [dostęp 2022-12-23] (pol.).
  5. 1 2 3 4 5 6 7 Clitocybe brumalis – lejkówka zimowa [online], Gobe.si [dostęp 2022-12-23] (słoweń.).
  6. Występowanie Clitocybe brumalis na świecie (mapa) [online], Discover Life [dostęp 2022-12-23] (ang.).
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.