Portret Johanna Christiana Cannabicha autorstwa Egida Verhelsta | |
Imię i nazwisko |
Johann Christian Innocenz Bonaventura Cannabich |
---|---|
Data i miejsce urodzenia |
przed lub 28 grudnia 1731 (data chrztu) |
Pochodzenie |
niemieckie |
Data i miejsce śmierci | |
Instrumenty | |
Gatunki | |
Zawód |
skrzypek, dyrygent |
Aktywność |
II poł. XVIII wieku |
Powiązania |
Johann Christian Innocenz Bonaventura Cannabich (ochrzczony 28 grudnia 1731 w Mannheimie[1], zm. 20 stycznia 1798 we Frankfurcie nad Menem[1][2]) – niemiecki kompozytor, skrzypek i dyrygent, przedstawiciel młodszej generacji szkoły mannheimskiej[1].
Życiorys
Syn Martina Friedricha. Gry na skrzypcach i kompozycji uczył się u ojca oraz Johanna Stamitza[1]. 6 maja 1744 roku wraz z bratem Matthiasem został przyjęty jako uczeń do mannheimskiej orkiestry dworskiej i od 1745/1746 roku występował w niej jako skrzypek[1]. Jesienią 1750 roku, dzięki stypendium przyznanemu przez elektora Karola IV Teodora, wyjechał do Rzymu, gdzie pobierał naukę u Niccolò Jommellego[1]. W 1753 roku wyjechał do Stuttgartu, rok później do Mediolanu, by ostatecznie w 1757 roku powrócić do Mannheimu, gdzie po śmierci Johanna Stamitza objął stanowisko koncertmistrza orkiestry mannheimskiej[1][2].
W latach 60. i 70. XVIII wieku święcił triumfy jako koncertmistrz i kompozytor, występując często na scenach paryskich[1][2]. Dzięki wsparciu księcia Christiana IV drukował w Paryżu swoje utwory, zaś w 1772 roku zdobył w tym mieście złoty medal w konkursie na symfonię[1]. Pisał muzykę do baletów wystawianych w Paryżu, Berlinie i Kassel[1]. Przyjaźnił się z Leopoldem Mozartem oraz jego synem Wolfgangiem Amadeusem[1], który podziwiał jego muzykę i nawiązywał później do niej w swojej twórczości[1][3]. Salzburski kompozytor udzielał także lekcji gry na fortepianie córce Cannabicha, trzynastoletniej Rosie, według jego słów: „bardzo ładnej, ułożonej panience”[4] oraz sportretował ją w jednej ze swoich sonat (KV 309)[5]. W 1774 roku Cannabich objął posadę dyrektora muzyki instrumentalnej na dworze w Mannheimie[1][2][3]. W 1778 roku wraz z dworem i większością orkiestry przeniósł się do Monachium[1]. Pod koniec życia popadł w problemy finansowe, co zmusiło go do podróżowania z koncertami[1].
Skomponował m.in. ponad 90 symfonii, koncerty, kwintety, tria i duety, około 40 baletów, opery Azakia (1778) i La Croisée (1788) oraz melodramat Elektra (1780)[1]. Częściej od innych twórców szkoły mannheimskiej tworzył 4-częściowe kompozycje cykliczne i stosował powolne wstępy. Melodyka Cannabicha utrzymana była w stylu galant[1]. Jako jeden z pierwszych kompozytorów przydzielał większe partie melodyczne klarnetom i wykorzystywał brzmienie liryczne fagotu[1]. Dyrygując orkiestrą, zgodnie z ówczesnymi zwyczajami występował jako pierwszy skrzypek, udzielając muzykom wskazówek ruchami łokcia i głowy[1].
Przypisy
- 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 Encyklopedia Muzyczna PWM. T. 2. Część biograficzna cd. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 1984, s. 22–23. ISBN 83-224-0223-6.
- 1 2 3 4 Don Michael Randel: The Harvard Concise Dictionary of Music and Musicians. Cambridge: Belknap Press, 2002, s. 110. ISBN 0-674-00084-6.
- 1 2 The Oxford Dictionary of Music. Oxford: Oxford University Press, 2013, s. 141. ISBN 978-0-19-957854-2.
- ↑ Max Becker: Biografia ilustrowana – Wolfgang Amadeusz Mozart. Warszawa: Muza SA, 2006, s. 76. ISBN 83-7319-911-X.
- ↑ Alfred Einstein: Mozart. Człowiek i dzieło. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 1983, s. 249. ISBN 83-224-0226-0.
Linki zewnętrzne
- Christian Cannabich – twórczość tego autora dostępna w bibliotece cyfrowej International Music Score Library Project
- ISNI: 0000000109011484
- VIAF: 51874651
- LCCN: n84040740
- GND: 118668218
- NDL: 01052993
- BnF: 13892116z
- SUDOC: 102519633
- NKC: ola2002158369
- BNE: XX1639313
- NTA: 095873112
- CiNii: DA10367497
- Open Library: OL5584290A
- NUKAT: n97025823
- J9U: 987007277218605171
- PTBNP: 1018286
- CONOR: 278746211
- RISM: people/30000566
- WorldCat: lccn-n84040740