wieś | |
Dwór w Chraplewie | |
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Powiat | |
Gmina | |
Liczba ludności |
400 |
Strefa numeracyjna |
61 |
Kod pocztowy |
64-316[1] |
Tablice rejestracyjne |
PNT |
SIMC |
0587519 |
Położenie na mapie gminy Kuślin | |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego | |
Położenie na mapie powiatu nowotomyskiego | |
52°24′02″N 16°17′00″E/52,400556 16,283333[2] |
Chraplewo – wieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie nowotomyskim, w gminie Kuślin[3].
Wieś szlachecka położona była w 1580 roku w powiecie poznańskim województwa poznańskiego[4]. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa poznańskiego.
Historia
Pierwsza wzmianka o wsi Chraplewo pochodzi z 1389 r. Ostateczna nazwa ukształtowała się w 1841 roku. Nazwa nawiązuje do zamarzniętych błot. Inne źródła tłumaczą pochodzenie nazwy wsi od moczar i zarosłych bagien, względnie zarośli rosnących na wilgotnym gruncie. Według przekazów nazwa wsi związana jest z postacią Bolesława Chrobrego, który podobno w pobliskich lasach polował na grubego zwierza. Wieś należała m.in. do Chraplewskich i Bnińskich, a w XIX w. – do Łąckich z Posadowa.
W okresie Wielkiego Księstwa Poznańskiego (1815-1848) miejscowość wzmiankowana jako Chraplewo należała do wsi większych w ówczesnym powiecie bukowskim, który dzielił się na cztery okręgi (bukowski, grodziski, lutomyślski oraz lwowkowski)[5]. Chraplewo należało do okręgu lwowkowskiego i stanowiło część majątku Lwówek Zamek (niem. Neustadt), którego właścicielem był wówczas (1837) Antoni Łącki[5]. W skład rozległego majątku Lwówek Zamek wchodziło łącznie 36 wsi. Według spisu urzędowego z 1837 roku Chraplewo liczyło (wraz z przysiółkiem leśnym Nietrzeba) 299 mieszkańców i 26 dymów (domostw)[5].
Od 1879 r. jej właścicielami byli Hardtowie, których główną siedzibą było pobliskie Wąsowo.
Znajduje się tu pałac rodziny Hardtów, zbudowany w 1888 r., o niskiej bryle z czerwonych cegieł zdobionych piaskowcowymi detalami, z 2 szczytami w fasadzie i wejściem umieszczonym w narożniku. Długo użytkowała go szkoła podstawowa, która w 1993 r. otrzymała imię Kazimiery Iłłakowiczówny. Pałac otacza rozległy park krajobrazowy o powierzchni 9,5 ha, z pomnikowymi drzewami, m.in. jodłą kalifornijską. W sąsiedztwie pałacu stoją dom ogrodnika z 1888 r. i powozownia z końca XIX w.. Na płn. od parku znajdują się: wydłużony dom rządcy z końca XIX w., a nieco dalej pozostałości folwarku z XIX/XX w.
Zwyczaje ludowe
Obyczaj ludowy „Chodzenie z niedźwiedziem”, „Siwki”
W drugi dzień świąt wielkanocnych w tej wiosce miejscowi mężczyźni przebierali się za niedźwiedzia, kominiarza, dwóch żebraków, i babę z koszykiem. Chodząc po domach i składając życzenia pokazywali przy tym różne sztuczki. Otrzymane od gospodarzy jako wynagrodzenie pieniądze i jajka, chłopiec przebrany za kobietę zabierał do koszyka.
Przypisy
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 158 [zarchiwizowane 2022-10-26] .
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 16449
- ↑ Główny Urząd Statystyczny: Rejestr TERYT. [dostęp 2014-02-14].
- ↑ Adolf Pawiński, Polska XVI wieku pod względem geograficzno-statystycznym, t. I, Wielkopolska, Warszawa 1883, s. 5.
- 1 2 3 Leon Plater: Opisanie historyczno-statystyczne Wielkiego Ksie̜stwa Poznańskiego. Lipsk: Ksie̜garnia Zagraniczna (Librairie Étrangère), 1846, s. 201.
Linki zewnętrzne
- Dwór w Chraplewie (UAM). staff.amu.edu.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-10-17)].