Chanat nachiczewański

خانات نخجوان

1747–1828
Flaga
Stolica	Nachiczewan
Ustrój polityczny	Chanat
Uzyskanie samodzielności za zgodą Persji	1747
Wcielenie do Imperium Rosyjskiego	1828
Religia dominująca	islam, chrześcijaństwo

Chanat nachiczewański (pers. خانات نخجوان, Chanat-e Nachdżawan) – państwo feudalne w południowej części Kaukazu, nominalnie zależne od Persji. Obejmowało tereny obecnej Nachiczewańskiej Republiki Autonomicznej i część ziem Republiki Armenii.

Początkowo terytorium chanatu nachiczewańskiego było częścią chanatu erywańskiego, później zostało wydzielone w osobny organizm. Krótko po zdobyciu Erywania szach Abbas I Wielki ustanowił Maksud Sultana, przywódcę jednego z tureckich plemion, Kangarlu, na gubernatora Nachiczewanu. Perskie panowanie było przerwane przez okupację tych ziem przez imperium osmańskie w latach 1635–1636 i 1722– 1736.

W czasie wojny persko-rosyjskiej lat 1804–1813 siły rosyjskie generała Iwana Gudowicza okupowało krótko Nachiczewan jednak na skutek traktatu w Gulistanie Rosjanie wycofali się. W czasie następnej wojny persko-rosyjskiej, w 1827 roku Abbas Mirza powierzył chanowi Ehsanowi obronę twierdzy Abbasabad. Po ciężkich stratach Rosjanie oblegli twierdzę 14 lipca. Ehsan potajemnie skontaktował się dowódcą rosyjskim, Iwanem Paskiewiczem, i otworzył przed oblegającymi bramy 22 lipca. Zawarty traktat turkmanczajski z 1828 roku stanowił, że chanat stał się częścią Rosji, natomiast dotychczasowy chan został uposażony funkcją gubernatora Nachiczewanu i stopniem generała-majora.

Zobacz też

• chanaty azerbejdżańskie

Bibliografia

• William Bayne Fisher, Peter Avery, Ilya Gershevitch, Gavin Hambly, Charles Melville. The Cambridge History of Iran: From Nadir Shah to the Islamic Republic. Cambridge University Press, 1991. ISBN 0-521-20095-4, 9780521200950
• Hewsen, Robert H. Armenia: a Historical Atlas. Chicago, IL: University of Chicago Press, 2001, map 149.
• Bournoutian, George A. (1992). The Khanate of Erevan Under Qajar Rule, 1795-1828. p. 32.
• Oberling, P. „Kangarlu”. Encyclopedia Iranica. Retrieved 2009-02-01.
• Записки о службе генерал-фельдмаршала графа И. В. Гудовича, составленные им самим
• Ekbal, Kamran. „ʿAbbāsābād (2)”. Encyclopedia Iranica. Retrieved 2009-02-01.
• Иванов Р. Н. Именем Союза Советских… Жизнь и гибель комбрига Нахичеванского. – М.: Герои Отечества, 2007.
• Hewsen, Robert H. (2001). Armenia: a Historical Atlas. Chicago, IL: University of Chicago Press. p. 173. ISBN 0-226-33228-4.
• Villari, Luigi (1906). Fire and Sword in the Caucasus. London: T. F. Unwin. s. 266–268. ISBN 0-7007-1624-6.
• Иванов Р. Н. (2007). Именем Союза Советских… Жизнь и гибель комбрига Нахичеванского.. Moscow: Герои Отечества. OCLC 351718188.
• Azerbaijani Soviet Encyclopedia, Baku, 1983, vol. 7, p. 176
• Russia and the Armenians of Transcaucasia, 1797-1889, George AG.A. Bournoutian, Costa Mesa, Calif.: Mazda Publishers, 1998, s. 516, ISBN 1-56859-068-7, OCLC 38249265 .
• Martijn Theodoor Houtsma, et al., eds., ed. „Nakhcuwan”. Encyclopaedia of Islam. Brill Publishers. OCLC 8096647.