Celmisia
Ilustracja
Celmisia semicordata
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

astropodobne

Rząd

astrowce

Rodzina

astrowate

Podrodzina

Asteroideae

Rodzaj

celmisia

Nazwa systematyczna
Celmisia Cassini in F. Cuvier
Dict. Sci. Nat. 37: 259. Dec 1825[3]
Typ nomenklatoryczny

C. longifolia Cassini[3]

Synonimy
  • Alciope A.P. de Candolle
  • Elcismia B.L. Robinson[3]
Celmisia sessiliflora
Celmisia incana

Celmisia (Celmisia (Cass.) Cass.) – rodzaj roślin z rodziny astrowatych (Asteraceae). Obejmuje 69[4]–80[5] gatunków. Większość z nich jest endemitami Nowej Zelandii, 10 gatunków rośnie w południowo-wschodniej Australii[4][5]. Niektóre gatunki uprawiane są jako rośliny ozdobne[4] (np. celmisia popielata C. incana[6]). Maorysi używali dawniej liści roślin z tego rodzaju do sporządzania peleryn chroniących przed deszczem i wyrobu sandałów. Poza tym palili liście tych roślin na podobieństwo tytoniu[4].

Morfologia

Rozeta liści Celmisia traversii
Kwiatostan Celmisia gracilenta
Pokrój
Byliny o drewniejącej szyi korzeniowej, zwykle różyczkowate z bezlistną łodygą wznoszącą pojedynczy koszyczek[7].
Liście
Zwykle skupione w przyziemnej rozecie, często skórzaste, od równowąskich do eliptyczno lancetowatych, z pochwiastymi nasadami, często pokryte białym kutnerem[7].
Kwiaty
Zebrane w pojedyncze koszyczki. Okrywa ma kształt półkulisty do szerokodzwonkowatego, a jej równowąskie listki zebrane są w 4–5 okółkach. W środku koszyczka znajdują się kwiaty rurkowate, zaś kwiaty języczkowe znajdują się na brzegu koszyczka. Kwiaty języczkowe są żeńskie, o płatku barwy białej, czasem nieco fioletowym lub zaróżowionym. Kwiaty rurkowate są obupłciowe, o koronie wąskolejkowatej, z 5 ząbkami na szczycie, żółte do fioletowych[7].
Owoce
Niełupki eliptyczne do jajowatych, ścieśnione, z 2–3 żebrami po bokach, z gęstymi, nierównej długości włoskami puchu kielichowego[7].

Systematyka

Pozycja systematyczna

Rodzaj z plemienia Astereae z podrodziny Asteroideae w obrębie rodziny astrowatych (Asteraceae)[8].

Wykaz gatunków[5]
  • Celmisia adamsii Kirk
  • Celmisia allanii W.Martin
  • Celmisia alpina Cheeseman
  • Celmisia angustifolia Cockayne
  • Celmisia argentea Kirk
  • Celmisia armstrongii Petrie
  • Celmisia asteliifolia Hook.f.
  • Celmisia bellidioides Hook.f.
  • Celmisia bonplandii (Buchanan) Allan
  • Celmisia boweana Petrie
  • Celmisia brevifolia Cockayne ex Cheeseman
  • Celmisia × christensenii Cockayne
  • Celmisia clavata G.Simpson & J.S.Thomson
  • Celmisia cockayneana Petrie
  • Celmisia compacta Cheeseman
  • Celmisia cordatifolia Buchanan
  • Celmisia coriacea (G.Forst.) Hook.f.
  • Celmisia costiniana M.Gray & Given
  • Celmisia dallii Buchanan
  • Celmisia densiflora Hook.f.
  • Celmisia discolor Hook.f.
  • Celmisia du-rietzii Cockayne & Allan
  • Celmisia dubia Cheeseman
  • Celmisia durietzii Cockayne & Allan
  • Celmisia gibbsii Cheeseman
  • Celmisia glabrescens Petrie
  • Celmisia glandulosa Hook.f.
  • Celmisia gracilenta Hook.f.
  • Celmisia graminifolia Hook.f.
  • Celmisia haastii Hook.f.
  • Celmisia hectori Hook.f.
  • Celmisia hieraciifolia Hook.f.
  • Celmisia holosericea (G.Forst.) Hook.f.
  • Celmisia hookeri Cockayne
  • Celmisia inaccessa Given
  • Celmisia incana Hook.f. – celmisia popielata[6]
  • Celmisia insignis W.Martin
  • Celmisia lanceolata Cockayne
  • Celmisia lanigera Petrie
  • Celmisia laricifolia Hook.f.
  • Celmisia lateralis Buchanan
  • Celmisia latifolia (F.Muell. ex Benth.) M.Gray & Given
  • Celmisia lindsayi Hook.f.
  • Celmisia linearis J.B.Armstr.
  • Celmisia longifolia Cass.
  • Celmisia lyallii Hook.f.
  • Celmisia mackaui Raoul
  • Celmisia macmahonii Kirk
  • Celmisia major Cheeseman
  • Celmisia markii W.G.Lee & Given
  • Celmisia mollis Cockayne
  • Celmisia monroi Hook.f.
  • Celmisia morganii Cheeseman
  • Celmisia × morrisonii Cockayne
  • Celmisia parva Kirk
  • Celmisia petiolata Hook.f.
  • Celmisia petriei Cheeseman
  • Celmisia philocremna Given
  • Celmisia polyvena G.Simpson & J.S.Thomson
  • Celmisia poppelwellii Petrie
  • Celmisia praestans Allan
  • Celmisia prorepens Petrie
  • Celmisia pugioniformis M.Gray & Given
  • Celmisia ramulosa Hook.f.
  • Celmisia rigida (Kirk) Cockayne
  • Celmisia rupestris Cheeseman
  • Celmisia rutlandii Kirk
  • Celmisia saxifraga (Benth.) W.M.Curtis
  • Celmisia semicordata Petrie
  • Celmisia sericophylla J.H.Willis
  • Celmisia sessiliflora Hook.f.
  • Celmisia similis Given
  • Celmisia sinclairii Hook.f.
  • Celmisia spectabilis Hook.f.
  • Celmisia spedenii G.Simpson
  • Celmisia thomsonii Cheeseman
  • Celmisia tomentella M.Gray & Given
  • Celmisia traversii Hook.f.
  • Celmisia verbascifolia Hook.f.
  • Celmisia vespertina Given
  • Celmisia viscosa Hook.f.
  • Celmisia walkeri Kirk

Przypisy

  1. ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. ↑ Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2021-01-01] (ang.).
  3. 1 2 3 Celmisia. [w:] Index Nominum Genericorum (ING) [on-line]. Smithsonian Institution. [dostęp 2021-01-01]. (ang.).
  4. 1 2 3 4 David J. Mabberley, Mabberley’s Plant-Book, Cambridge: Cambridge University Press, 2017, s. 531, DOI: 10.1017/9781316335581, ISBN 978-1-107-11502-6, OCLC 982092200.
  5. 1 2 3 Celmisia Cass.. [w:] Plants of the World online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2021-01-01].
  6. 1 2 Wiesław Gawryś: Słownik roślin zielnych. Kraków: Officina botanica, 2008, s. 51. ISBN 978-83-925110-5-2.
  7. 1 2 3 4 K. Kubitzki (red.): The Families and Genera of Vascular Plants. Vol. VIII. Flowering Plants. Eudicots: Asterales. Berlin, Heidelberg, New York: Springer-Verlag, 2007, s. 296. ISBN 978-3-540-31050-1.
  8. ↑ Genus: Celmisia Cass.. [w:] Germplasm Resources Information Network (GRIN-Taxonomy) [on-line]. USDA, Agricultural Research Service, National Plant Germplasm System. [dostęp 2021-01-01].
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.