Cecylia Słapakowa
Data i miejsce urodzenia

1900
Wilno

Data śmierci

1942

Zawód, zajęcie

dziennikarka, tłumaczka

Cecylia Słapakowa (ur. 1900 w Wilnie, zm. latem 1942) – polsko-żydowska dziennikarka, tłumaczka, członkini grupy Oneg Szabat, ofiara Zagłady.

Życiorys

Pochodziła z rodziny inteligenckiej, posługującej się na co dzień językiem rosyjskim. Mimo iż zaliczano ją do grona „Litwaków”, wbrew istniejącym stereotypom na temat tej grupy utrzymywała kontakty z kulturą polską oraz kulturą jidysz[1].

Przed wojną pracowała jako dziennikarka i tłumaczka. Publikowała artykuły w dzienniku „Nasz Przegląd”, współpracowała z warszawskim oddziałem Żydowskiego Instytutu Naukowego YIVO[2]. Biegle znała język rosyjski. Wspólnie z Zofią Erlichową przetłumaczyła z rosyjskiego dwanaście tomów dzieła Szymona Dubnowa pt. Historia Żydów. Publikacja po raz pierwszy została wydana w 1939 roku[3].

Po wybuchu II wojny światowej, w początkowym okresie niemieckiej okupacji, w swym mieszkaniu na ul. Elektoralnej w Warszawie urządzała co niedzielę spotkania żydowskich intelektualistów, twórców i aktorów, tworząc w ten sposób namiastkę przedwojennego salonu kulturalnego[4].

Wiosną 1940 roku została wraz z rodziną wysiedlona z mieszkania na ul. Elektoralnej[4]. Trafiła do warszawskiego getta. Należała do grupy Oneg Szabat, podziemnego archiwum getta warszawskiego zbierającego materiały o życiu i zagładzie Żydów w czasie II wojny światowej[5]. W ramach pracy dla Oneg Szabat przeprowadziła wywiady z siedemnastoma kobietami, reprezentującymi różne warstwy żydowskiego społeczeństwa. Pytała o ich codzienne trudy, walkę o przetrwanie i wojenne doświadczenia[6][2]. Wywiady miały stanowić źródło do planowanego opracowania Onego Szabat na temat kobiet żydowskich w czasie II wojny światowej[4]. Słapakowa liczyła jednocześnie, że owe studium przyczyni się po wojnie do zmiany stereotypowego postrzegania ról kobiecych przez żydowskie społeczeństwo[7].

Wywiady przeprowadzała, aż do maja 1942 roku, być może i później. Zebrane materiały prawdopodobnie przekazała sekretarzom Oneg Szabat na krótko przed rozpoczęciem wielkiej akcji likwidacyjnej lub w jej pierwszych dniach[8]. Najprawdopodobniej część publikacji Słapakowej i zebranych przez nią w getcie materiałów zaginęło. Zachowane wywiady zostały opublikowane w piątym tomie Archiwum Ringelbluma, opracowanym przez Katarzynę Person, wydanym pod tytułem Getto warszawskie. Życie codzienne[9].

Prawdopodobnie zginęła wraz z córką podczas „Wielkiej Akcji” latem 1942 roku[2][10][11]. Dokładna data i okoliczności ich śmierci nie są znane. Samuel D. Kassow przypuszcza, iż zginęły w obozie zagłady w Treblince[12]. Według Racheli Auerbach wojnę przeżył mąż Słapakowej[4].

Historia Cecylii Słapakowej została przytoczona i omówiona w książkach:

  • Samuel D. Kassow Who Will Write Our History? Emanuel Ringelblum, the Warsaw Ghetto, and the Oyneg Shabes Archive;
  • Laura Jockusch Jewish Honor Courts: Revenge, Retribution, and Reconciliation in Europe and Israel after the Holocaust.

Przypisy

  1. ↑ Kassow 2010 ↓, s. 171–172.
  2. 1 2 3 Zdobywczynie życia [online], Program Oneg Szabat [dostęp 2020-01-28] (pol.).
  3. ↑ Historia Żydów / Szymon Dubnow; przekł. Zofii Erlichowej i Cecylii Słapkowa. [online], katalogi.bn.org.pl [dostęp 2020-01-28] (pol.).
  4. 1 2 3 4 Kassow 2010 ↓, s. 172.
  5. ↑ Dać świadectwo [online], tygodnikpowszechny.pl, 13 listopada 2017 [dostęp 2020-01-28] (pol.).
  6. ↑ Kassow 2010 ↓, s. 229–235.
  7. ↑ Kassow 2010 ↓, s. 229, 235.
  8. ↑ Kassow 2010 ↓, s. 230.
  9. ↑ Seria wydawnicza: Archiwum Ringelbluma – Jewish Historical Institute [online], jhi.pl [dostęp 2020-01-28] [zarchiwizowane z adresu 2020-01-28] (pol.).
  10. ↑ Zakończenie wielkiej akcji likwidacyjnej w getcie warszawskim – Żydowski Instytut Historyczny [online], jhi.pl [dostęp 2020-01-28] (pol.).
  11. ↑ Podziemne Archiwum Getta | Wirtualny Sztetl [online], sztetl.org.pl [dostęp 2020-01-28] (pol.).
  12. ↑ Kassow 2010 ↓, s. 172, 230.

Bibliografia

  • Samuel D. Kassow: Kto napisze naszą historię? Ukryte archiwum Emanuela Ringelbluma. Warszawa: Wydawnictwo Amber, 2010. ISBN 978-83-241-3633-9.

Linki zewnętrzne

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.