Cecha fonologiczna relewantna (inaczej cecha odróżniająca, dystynktywna, kontrastywna lub istotna) – właściwość fonemu, której zmiana powoduje zmianę znaczenia wyrazów, w których ów fonem został użyty[1].
Zdolność odróżniająca cechy fonologicznej definiowana jest w odniesieniu do systemu fonologicznego danego języka, a w niektórych przypadkach także kontekstu, w jakim znajduje się fonem definiowany przez tę cechę[2].
W języku polskim cechą odróżniającą jest np. dźwięczność, por.:
- /pas/ pas vs. /bas/ bas,
- /rafa/ rafa vs. /rava/ Rawa.
Kontrast pomiędzy dźwięcznymi i bezdźwięcznymi fonemami zanika jednak np. przed pauzą (tzw. ubezdźwięcznienie)[3]:
- /kot/ kot vs. /kot/ kod,
bądź przed bezdźwięczną spółgłoską:
- /rafka/ rafka vs. /rafka/ Rawka.
Przypisy
- ↑ Milewski 1967 ↓, s. 60.
- ↑ Peter Roach: A Little Encycloedia of Phonetics. [w:] University of Reading [on-line]. 2002. s. 60. [dostęp 2019-02-23]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-11-18)]. (ang.).
- ↑ Bąk 1977 ↓, s. 87.
Bibliografia
- Tadeusz Milewski: Językoznawstwo. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1967.
- Piotr Bąk: Gramatyka języka polskiego - zarys popularny. Warszawa: Wydawnictwo „Wiedza Powszechna”, 1977. ISBN 83-214-0923-7.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.