Little Rebel

Historia
Stocznia	Belle Vernon
Wodowanie	1859
Stany Zjednoczone
Nazwa	„R. E. & A. N. Watson”
Wejście do służby	1859
CS Navy
Nazwa	CSS „Little Rebel”
Wejście do służby	1862
Wycofanie ze służby	6 czerwca 1862 (utracony)
US Navy
Nazwa	USS „Little Rebel”
Wejście do służby	1863
Wycofanie ze służby	24 lipca 1865
Stany Zjednoczone
Nazwa	„Little Rebel” (do 1867) „Spy”
Wejście do służby	29 listopada 1865
Wycofanie ze służby	1874
Dane taktyczno-techniczne
Wyporność	159-161 t
Długość	? m
Szerokość	? m
Zanurzenie	3,66 m[1]
Napęd
maszyna parowa napędzająca śrubę
Prędkość	10-12 w
Uzbrojenie
3 działa gwintowane 12-funtowe (92 mm)[2], taran

CSS Little Rebel – amerykański okręt rzeczny – taranowiec z okresu wojny secesyjnej, przebudowany ze statku cywilnego, używany przez wojska Konfederacji, a następnie Unii, jako USS „Little Rebel”, podczas kampanii na Missisipi.

Budowa

"Little Rebel" został zbudowany w Belle Vernon w stanie Pensylwania nad rzeką Monongahela w 1859 jako cywilny drewniany parowiec o napędzie śrubowym "R. E. & A. N. Watson"^[1].

Po wybuchu wojny domowej w USA został zakupiony w Nowym Orleanie przez rząd Konfederacji, po czym 25 stycznia 1862 rozpoczęto jego przebudowę na okręt – taranowiec. Otrzymał nazwę "Little Rebel" – "Mały rebeliant".

Przebudowa polegała przede wszystkim na wzmocnieniu jego dziobu przez pokrycie osłoną z drewna dębowego grubości 10 cm (4") i żelaznych płyt grubości 25 mm (1")^[1]. Wzmocniono osłonę maszynowni przez dodatkowe drewniane przegrody, a ściany nadbudówki osłonięto belami sprasowanej bawełny umieszczonymi pomiędzy dodatkowymi przegrodami, co dawało niewielką ochronę przed ostrzałem, stąd zaliczany był do okrętów typu cottonclad. Zamontowano też na nim uzbrojenie w postaci 3 dział gładkolufowych 12-funtowych (118 mm). Przebudowę ukończono 11 kwietnia 1862. "Little Rebel" był nietypowy wśród okrętów walczących na Missisipi z uwagi na swój napęd śrubowy (praktycznie wszystkie pozostałe miały napęd kołowy).

Służba w siłach Konfederacji

Po przebudowie, "Little Rebel" w kwietniu 1862 wszedł w skład Flotylli Obrony Rzeki (River Defense Fleet) Armii Konfederacji (nie należącej do Marynarki), jako okręt flagowy jej dowódcy komandora (Capt.) J.E. Montgomery’ego. Skierowany z Nowego Orleanu pod Fort Pillow w stanie Tennessee, wziął następnie udział w walkach na Missisipi. Dowodził nim komandor (Capt.) J. White Fowler^[1].

10 maja "Little Rebel" jako okręt flagowy wziął udział w zwycięskiej bitwie Flotylli pod Fort Pillow z kanonierkami pancernymi Unii, aczkolwiek bezpośrednio nie atakował taranem, jedynie ostrzeliwał okręty Unii.

6 czerwca 1862 doszło do bitwy pod Memphis z pancernymi kanonierkami i nowymi taranowcami Unii, przegranej przez Konfederatów. Podczas niej "Little Rebel" usiłował zaatakować taranowiec "Monarch", lecz bez skutku, za to "Monarch" uszkodził go taranując i zmusił do wyrzucenia się na brzeg po stronie Arkansas, gdzie został następnie zdobyty przez siły Unii. Dodatkowo okręt został uszkodzony ogniem kanonierki pancernej USS "Carondelet".

Służba w siłach Unii

9 stycznia 1863 okręt został zakupiony przez Marynarkę Wojenną USA od sądu pryzowego stanu Illinois (Prize Court) i po remoncie i modernizacji w Cairo został wcielony do służby pod nazwą USS "Little Rebel". Dowódcą został Acting Master William R. Sanford. Został zaliczony do grupy lekko opancerzonych kanonierek tinclads, z numerem 16. Jego uzbrojenie stanowiły dwa działa 24-funtowe (147 mm) i 2 działa gwintowane 12-funtowe (93 mm)^[3].

W służbie Unii w 1863 "Little Rebel" głównie prowadził działania patrolowe i przeciwpartyzanckie na Missisipi i jej dopływach. 21 sierpnia 1863 dołączył do flotylli. W październiku zatrzymał parowiec "City of Alton" i prowadził rozpoznanie w rejonach Bird’s Point, Cypress Bend, na rzece Yazoo i w rejonie Hopefield w stanie Arkansas, gdzie okręty Unii w grudniu 1863 zlikwidowały działalność partyzancką.

Na początku kampanii na Red River, "Little Rebel" w marcu 1864^[4] patrolował od Red River do Fortu Adams nad Missisipi. W kwietniu powrócił do patrolowania Missisipi. W maju 1865 uczestniczył w dozorowaniu rzeki w celu zapobieżenia ucieczce prezydenta Konfederacji Jeffersona Davisa. 28 maja konwojował transporty żołnierzy na Red River, pozostając w ujściu rzeki w okresie redukcji eskadry w czerwcu.

Dowódcą USS "Little Rebel" w początkowym okresie był m.in. kmdr ppor. (Capt.) Willaim Hoel^[5].

USS "Little Rebel" wycofano ze służby wojskowej w Mound City 24 lipca 1865, po czym został 29 listopada 1865 sprzedany prywatnemu armatorowi Danielowi Jacobsowi.

4 marca 1867 zmieniono nazwę na "Spy". Statek służył w żegludze handlowej do 1874.

Przypisy

Bibliografia

• Little Rebel – Dictionary of American Naval Fighting Ships (DANFS) (służba Konfederacji)
• Little Rebel – Dictionary of American Naval Fighting Ships (DANFS) (służba Unii)