wieś | |
Pałac Świnarskich w Bzowie | |
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Powiat | |
Gmina | |
Liczba ludności (2006) |
120 |
Strefa numeracyjna |
67 |
Kod pocztowy |
64-720[1] |
Tablice rejestracyjne |
PCT |
SIMC |
0527227 |
Położenie na mapie gminy Lubasz | |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego | |
Położenie na mapie powiatu czarnkowsko-trzcianeckiego | |
52°51′19″N 16°28′50″E/52,855278 16,480556[2] |
Bzowo – wieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie czarnkowsko-trzcianeckim, w gminie Lubasz.
Historia
Miejscowość pierwotnie związana była z Wielkopolską. Ma metrykę średniowieczną i istnieje co najmniej od XIV wieku. Wymieniona pierwszy raz w łacińskim dokumencie z 1394 jako Bszevo, 1396 Brzowo, 1403 Bszowo, 1406 Bzowo, 1435 Bsowo, 1519 Pozowo[3].
Miejscowość była wsią szlachecką należącą do lokalnych wielkopolskich rodzin szlacheckich Bzowskich, Baranowskich, Bienińskich oraz Tuczyńskich. W 1451 leżała w powiecie poznańskim Korony Królestwa Polskiego, a w 1508 należała do parafii Lubasz[3].
Miejscowość wielokrotnie wspominają archiwalne dokumenty historyczne. W 1394 odnotowano Katuszę z Bzowa toczącą proces sądowy z Klawkiem z Nowej Wsi. W 1396 Sędziwój z Bzowa toczył proces z Grzymkiem z Murzynowa. W 1408 Mirosław, Jakub, Bieniak, Bodzęta i Piotr bracia z Bytynia oraz kasztelan poznański Mościc i Jugo bracia ze Stęszewa toczyli spór sądowy o miasto Stęszew, wieś Dębno z jeziorami, folwarkiem i 4 wielkimi łanami leżącymi przy Stęszewie oraz o 1/3 wsi Bzowo i Jabłonowo. Sędziowie polubowni nałożyli wadium w wysokości 1000 kóp oraz przysądzili te dobra Mościcowi oraz jego bratu. W 1435 Bzowo było własnością kasztelana gnieźnieńskiego Piotra z Bnina herbu Łodzia. W 1451 kasztelan Jan Baranowski otrzymał Bzów i Rogaczewo od tenutariusza mosińskiego Piotra Bnińskiego w zamian za Jastrzębniki oraz 1200 złotych. W 1485 następuje podział dóbr po Janie Baranowskim. Bzowo wraz z Chomęcicami, trzecią częścią Rosnowa oraz połową Sroczewa dziedziczy jego syn Adam Baranowski. W 1526 właścicielem wsi jest Mikołaj Bzowski[3].
W 1563 we wsi miał miejsce pobór podatków z 18 łanów, młyna, dwóch karczmy, oraz od kowala. W 1577 płatnikami poboru byli Dobrogost Bzowski oraz Melchior Bzowski. W 1580 podatki pobrano z części Melchiora Bzowskiego od 6 łanów, 3 zagrodników, komorników, kowala, młyna dorocznego o dwóch kołach. Natomiast z części Stanisława Tuczyńskiego pobrano podatki od 6 łanów, 5 zagrodników oraz dwóch komorników[3].
W 1580 wieś szlachecka Bzowo położona była w powiecie poznańskim województwa poznańskiego w Rzeczypospolitej Obojga Narodów[4].
W wyniku II rozbioru Rzeczypospolitej w 1793, miejscowość przeszła w posiadanie Prus i jak cała Wielkopolska znalazła się w zaborze pruskim w granicach Wielkiego Księstwa Poznańskiego.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa pilskiego.
Zabytki
We wsi zachowały się wpisane do rejestru zabytków:
- neorenesansowy pałac z końca XIX w.
- park
- Widok pałacu przed 1914
Inne miejscowości o nazwie Bzowo: Bzowo
Przypisy
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 139 [zarchiwizowane 2022-10-26] .
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 14283
- 1 2 3 4 Chmielewski 1982 ↓, s. 106-107.
- ↑ Adolf Pawiński, Polska XVI wieku pod względem geograficzno-statystycznym, t. I, Wielkopolska, Warszawa 1883, s. 19.
Bibliografia
- Stefan Chmielewski: Słownik historyczno-geograficzny województwa poznańskiego w średniowieczu, cz. I, (A – H), hasła „Bzowo”. Wrocław: Wydawnictwo Polskiej Akademii Nauk, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1982, s. 168–169. ISBN 83-04-00938-2.