Buddyzm w Europie – obecność na kontynencie europejskim jednej z najliczniejszych współcześnie religii zapoczątkowanej na subkontynencie indyjskim przez buddów (odpowiednio też arhatów i bodhisatwów). Duża procentowo liczba wyznawców buddyzmu we współczesnej Europie, to członkowie wspólnot zen i szkół buddyzmu tybetańskiego. Obecnie liczy się, iż w Europie jest 3 miliony buddystów, głównie w Rosji, Francji i Wielkiej Brytanii[1]. Również w Polsce prowadzą działalność oficjalnie zarejestrowane przez MSWiA buddyjskie związki wyznaniowe.
Historia
Głębsze zainteresowanie buddyzmem rozpoczęło się w Europie w latach 70. XIX w. w kręgach uczonych akademickich. Jako jedni z pierwszych zaczęli interesować się nim Arthur Schopenhauer, Friedrich Nietzsche i twórczyni teozofii Helena Bławatska[2].
Od XIX wieku (niekiedy znacznie wcześniej) państwa europejskie takie jak Wielka Brytania, Francja, Holandia i Rosja rozbudowały swoje posiadłości kolonialne w Azji, opanowując tereny, gdzie buddyzm był dominującą religią. Spowodowało to napływ buddyjskiej sztuki i literatury do Europy.
Buddyzm (jako filozofia nieteistyczna) przyczynił się do osłabienia tradycji judeo-chrześcijańskiej, do rozwoju filozofii empirycznej i idealistycznej, a współcześnie do rozwoju antyrealizmu oraz nowych ruchów religijnych i ezoterycznych, np. New Age[3].
Na początku XX w. pierwsi Europejczycy (np. Karl Eugen Neumann) zaczęli studiować buddyzm w azjatyckich ośrodkach tej religii. Z Azji do Europy zaczęli przyjeżdżać pierwsi mnisi-misjonarze buddyjscy: Nyanatiloka, Nyanaponika, Lama Anagarika Govinda, Ayya Khema. Misjonarska działalność buddyzmu nasiliła się znacznie w Europie od lat 50. XX w. W latach 60. i 70. XX wieku nastąpił gwałtowny rozwój buddyzmu w Europie, w szczególności zaczęło powstawać wiele ośrodków, w których możliwość praktykowania mają nie tylko mnisi, ale też osoby świeckie[4].
W 1975 powstała Europejska Unia Buddyjska zrzeszająca wszystkie organizacje buddyjskie w Europie.
Rosja oraz Austria jako jedyne kraje w Europie uznają buddyzm jako oficjalną, lecz niekoniecznie krajową religię w ich krajach związkowych. Ponadto Rosja uznaje również islam, judaizm i oczywiście prawosławie, za oficjalne religie Federacji Rosyjskiej – reszta religii jest w Rosji nie uznawana i odrzucana. Kałmucja (nad dolną Wołgą) jest dzisiaj jedynym regionem Europy, gdzie buddyzm zdecydowanie dominuje, będąc tradycyjną religią Kałmuków, którzy osiedlili się tam od XVII w.
Obecnie w całej Europie działa kilkaset różnych organizacji buddyjskich związanych z większością tradycyjnych, azjatyckich szkół buddyzmu (Theravada, Wadżrajana i Zen), ale również nowe nurty np. Sangharakshita, Buddyzm Diamentowej Drogi Ole Nydahla, sekta Nichiren i kult Buddy Amidy. Znanym propagatorem buddyzmu jest w Europie XIV Dalajlama.
Tacy naukowcy jak Albert Einstein oraz biolodzy Francisco Varela i Humberto Maturana podkreślali swoje związki z buddyzmem[5].
Wyznawcy buddyzmu w krajach europejskich
Najwięcej wyznawców buddyzmu mieszka w Federacji Rosyjskiej, Francji i Niemczech.
Kraj | Liczba ludności | Buddyści | % buddystów w kraju |
---|---|---|---|
Belgia | 10 666 866 | 29 467 | 0,29% |
Niemcy | 82 438 000 | 250 000 | 0,30% |
Anglia (bez Szkocji i Walii) | 50 100 000 | 139 046 | 0,28% |
Francja | 60 650 000 | 600 000 | 0,99% |
Islandia | 305 309 | 1 000 | 0,33% |
Włochy | 60 054 511 | 60 000 | 0,1% |
Chorwacja | 4 400 000 | 1 500 | 0,034% |
Norwegia | 4 610 820 | 20 000 | 0,43% |
Austria | 8 220 000 | 10 394 | 0,13% |
Polska | 38 626 349 | 5 000 | 0,013% |
Federacja Rosyjska | 142 008 838 | 700 000 | 0,5% |
Szkocja | 5 062 011 | 5 000 | 0,1% |
Szwecja | 7 415 100 | 24 000 | 0,32% |
Słowenia | 1 964 036 | 500 | 0,025% |
Węgry | 10 085 000 | 5 223 | 0,05% |
Walia | 2 903 085 | 5 407 | 0,19% |
Ogółem | 489 510 425 | 1 856 314 | 0,42% |
Świątynie buddyjskie w Europie
Kałmucja
Wielka Brytania
- Największą buddyjską świątynią w Europie jest Samyé Ling w Szkocji. Świątynia należy do Samyé Ling, reprezentujący szkołę buddyzmu tybetańskiego kagyu. Obiekt znajduje się na Świętej Wyspie Zatoki Clyde a w jego skład wchodzi Centrum dla Pokoju i Zdrowia Świata oraz centrum wycofania dla mniszek. Samyé Ling utworzył również swoje centra w ponad 20 krajach, w tym Belgii, Irlandii, Polsce, Południowej Afryce, Hiszpanii i Szwajcarii[7].
Francja
- „Cztery Dhagpo” bądź tzw. „Mandala Dhagpo Kagyu” to wielki kompleks buddyjski położony we Francji, na który składają się cztery położone w pobliżu siebie ośrodki: Dhagpo Kagyu Ling, Dhagpo Kundreul Ling, Dhagpo Dargye Ling, Dhagpo Dedreul Ling. Ośrodek Dhagpo Kagyu Ling powstał w roku 1976, jako główna siedziba XVI Karmapy, zwierzchnika szkoły Karma Kagyu buddyzmu tybetańskiego. Karmapa ustanowił w nim jako swoich reprezentantów Gendyna Rinpocze oraz Dzigme Rinpocze. W ramach „Czterech Dhagpo” działają: otwarty ośrodek buddyjski, biblioteka, uniwersytet buddyjski, świątynia oraz ośrodki odosobnieniowe dla mnichów oraz osób świeckich. Aktualnie Dhagpo Kagyu Ling pełni funkcję głównej europejskiej siedziby XVII Karmapy Taje Dordże[8].
- W roku 1982 wietnamski mnich Thích Nhất Hạnh oraz mniszka Chân Không utworzyli wioskę budyjską Plum (Làng Mai). Centrum składa się ze świątyni i Centrum Praktyki i znajduje się w Dordogne na południu Francji.
Hiszpania
- Na Costa del Sol w południowej Hiszpanii w pobliżu miejscowości Benalmadena nieopodal Malagi usytuowana jest jedna z największych stup na świecie – Stupa Oświecenia – buddyjski monument symbolizujący pokój, dobrobyt i harmonię. Stupa Oświecenia, w której wnętrzu znajduje się świątynia, jest wysoka na 33 metry, a jej podstawa wynosi ponad 25 metrów. Została zbudowana dzięki inspiracji Tseczu Rinpocze, wielkiego mistrza ze szkoły Drugpa Kagyu i zainaugurowana 5 października 2005 roku przez XIV Szamara Rinpocze[9].
Przypisy
- ↑ www.vipassanafoundation.com: Buddhists in the world . vipassanafoundation.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2004-07-04)]..
- ↑ (dostęp 27.10.2010).
- ↑ Artur Przybyslawski (red.): Form und Leerheit. Buddhismus und Wissenschaft. Buddhistischer Verlag, Wuppertal 2007, ISBN 978-3-937160-11-5.
- ↑ Ole Nydahl , Dosiadając tygrysa: Jak buddowie dotarli na Zachód, Wojciech Tracewski (tłum.), Gdańsk: Wydawnictwo 108, 1994, ISBN 83-901996-0-2, OCLC 751165716 .
- ↑ Humberto Maturana, Francisco Varela: Der Baum der Erkenntnis. Die biologischen Wurzeln menschlichen Erkennens. Goldmann, 1987, ISBN 3-442-11460-8.
- ↑ Europe’s biggest Buddhist temple opens in Kalmykia Retrieved 24 June 2007.
- ↑ In the Scottish Lowlands, Europe’s first Buddhist monastery turns 40 Retrieved 24 June 2007.
- ↑ Karmapa Thaye dorje and the Dhagpo Kagyu Mandala.
- ↑ Benalmadena – Stupa.