papilloma laryngis | |
Klasyfikacje | |
ICD-10 |
D14.1 |
---|
Brodawczaki krtani (ang. laryngeal papillomatosis) - schorzenie krtani o etiologii wirusowej, stanowiące u dorosłych stan przedrakowy krtani. U dzieci brodawczaki są mnogie (w odróżnieniu od pojedynczych u dorosłych) i określane jako brodawczakowatość młodzieńcza krtani (ang. juvenile laryngeal papillomatosis), która nie stanowi stanu przedrakowego. Brodawczaki mnogie u dzieci mają tendencje do samoistnego zanikania w okresie dojrzewania płciowego.
Etiologia
Stwierdzono obecność DNA wirusa HPV typu 6 i 11[1], a także, choć zdecydowanie rzadziej: 16 i 18, 31, 33, 35[2]. Prawdopodobnie do zakażenia wirusem pochodzącym z dróg rodnych matki dochodzi podczas porodu[3]. Nie można jednak wykluczyć późniejszego zakażenia, także w życiu dorosłym.[4] Najczęstszą lokalizacją zmian są struny głosowe, lecz brodawczaki mogą występować na błonach śluzowych wszędzie tam, gdzie dochodzi do przejścia nabłonka płaskiego w nabłonek migawkowy.
Epidemiologia
Szacuje się, że częstość występowania choroby u dorosłych wynosi 2:100 000 i 4,5:100 000 u dzieci[5]. Szczyt zachorowań u dzieci występuje w 5 roku, u dorosłych w 3. dekadzie życia. Wśród dorosłych częściej brodawczaki krtani stwierdza się u mężczyzn, u dzieci zależność pomiędzy częstością występowania a płcią nie występuje[2]. W około 1-7% przypadków brodawczaków typu dorosłych występuje transformacja nowotworowa w kierunku raka płaskonabłonkowego krtani.
Objawy
Objawy zależą od umiejscowienia i rozległości zmian. W skrajnych przypadkach obturacja dróg oddechowych spowodowana przez rozrastające się brodawczaki może doprowadzić do wystąpienia niewydolności oddechowej i zagrożenia życia.
U dorosłych występuje:[3]:
U dzieci[3]:
Diagnostyka
Podstawowym badaniem w przypadku podejrzenia brodawczaków krtani jest laryngoskopia. Dokładniejsza jest fiberoskopia, jednak wymaga użycia bardziej zaawansowanego sprzętu. W badaniach tych brodawczak widoczny jest jako narośl podobna rozmiarem, kształtem i barwą do maliny. Brodawczak typu dorosłych może być szary i w zależności od stopnia rogowacenia posiadać biały odcień. Ostateczne rozpoznanie opiera się na badaniu wycinka pobranego ze zmiany. W badaniu histopatologicznym zmiany o charakterze brodawczaka prezentują się jako smukłe, palczaste wypustki opierające się na rdzeniu pokrytym prawidłowym nabłonkiem wielowarstwowym płaskim.
Objawy choroby mogą być mylone z astmą, krztuścem lub przewlekłym zapaleniem oskrzeli.
Leczenie
Metodami leczenia brodawczaków krtani są:
- chirurgia tradycyjna
- mikrochirurgia laserowa z użyciem CO2 - najczęściej dziś stosowana[6] metoda usuwania brodawczaków. Dzięki zastosowaniu niskiej mocy i długiego czasu naświetlania nie naraża się pacjenta na powstawanie blizn lub zrostów, które mogłyby zaburzyć funkcję głosową. Ponadto metoda nie wymaga dłuższej hospitalizacji i może być wielokrotnie powtarzana. Nie zaleca się jej u dzieci do 3 roku życia.
- terapia fotodynamiczna
Mimo leczenia chirurgicznego często występują nawroty choroby. U dzieci liczba nawrotów sięga 80%, u dorosłych 36%. Dzięki stosowaniu interferonu alfa (INF-α) zmiany ustępują u 42% pacjentów.[7]
W przypadku występowania znacznej duszności spowodowanej brodawczakami konieczne może być wykonanie tracheotomii.
Przypisy
- ↑ Israel Davidsohn, William D. James, John Bernard Henry, Timothy G. Berger, Clinical diagnosis by laboratory methods, Dirk M. Elston, Richard B. Odom: Andrews' diseases of the skin: clinical dermatology. Philadelphia: Saunders Elsevier, 2006. ISBN 0-7216-2921-0.
- 1 2 Hanna Mackiewicz-Nartowicz, Magdalena Doroszyńska-Tomczyk, Katarzyna Laskowska. Transformacja nowotworowa brodawczaków u dorosłych. „Otolaryngologia”, s. 143-147, 2008.
- 1 2 3 VoiceProblems.org. [dostęp 2009-09-19].
- ↑ C. Dercay, C. Darrow. Recurrent Respiratory Papillomatosis. „Ann Otol Rhinol Laryngol 2006”, s. 1-11, 2006.
- ↑ National Institute of Deafness and other Communication Disorders. [dostęp 2009-09-19]. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-09-24)].
- ↑ McClay MD,John E (10/29/08).: Recurrent Respiratory Papillomatosis. [dostęp 2009-09-22].
- ↑ H. Nodarse-Cuni, N. Iznaga-Marin, D. Viera-Alvarez. Interferon α-2b as adjuvant treatment of recurrent respiratory papillomatosis in Cuba: National Programme (1994-1999 report). „J Laryngol Otol”, s. 681-688, 2004.
Bibliografia
- Maria Zalesska-Kręcicka: Zarys otolaryngologii : podręcznik dla studentów i lekarzy. Wrocław: Akademia Medyczna im. Piastów Śląskich, 2008, s. 240. ISBN 978-83-7055-552-8.
- Robbins patologia. Wrocław: Urban & Partner, 2005, s. 579. ISBN 83-89581-92-2.
Przeczytaj ostrzeżenie dotyczące informacji medycznych i pokrewnych zamieszczonych w Wikipedii.