Brańszczyk
wieś
Ilustracja
Kościół pw. Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny
Państwo

 Polska

Województwo

 mazowieckie

Powiat

wyszkowski

Gmina

Brańszczyk

Liczba ludności (2019)

1125[1]

Strefa numeracyjna

29

Kod pocztowy

07-221[2]

Tablice rejestracyjne

WWY

SIMC

0506509[3]

Położenie na mapie gminy Brańszczyk
Mapa konturowa gminy Brańszczyk, na dole nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Brańszczyk”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, po prawej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Brańszczyk”
Położenie na mapie województwa mazowieckiego
Mapa konturowa województwa mazowieckiego, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „Brańszczyk”
Położenie na mapie powiatu wyszkowskiego
Mapa konturowa powiatu wyszkowskiego, po prawej znajduje się punkt z opisem „Brańszczyk”
Ziemia52°37′38″N 21°35′07″E/52,627222 21,585278[4]

Brańszczyk – wieś w Polsce położona nad rzeką Bug w województwie mazowieckim, w powiecie wyszkowskim, w gminie Brańszczyk[5][3].

Miejscowość jest siedzibą gminy Brańszczyk.

Historia

Dawniej wieś i folwark.

Prywatna wieś duchowna Brańsk położona była w drugiej połowie XVI wieku w powiecie kamienieckim ziemi nurskiej województwa mazowieckiego[6].

Po 1869 na obszarach Królestwa Polskiego utworzono gminy wiejskie i z tego powodu powstały budynki administracyjne. Jednym z nich był stary budynek urzędu gminy w Brańszczyku. Był to budynek drewniany parterowy z pokoikami na poddaszu a w części parterowej składał się z części kancelaryjnej i mieszkalnej, które były oddzielone od siebie sienią. Budynek był usytuowany na rzucie prostokąta ze ścianami konstrukcji ryglowej, boniowane na węgłach z ganeczkiem na słupach u wejścia. Przekryty był dachem naczółkowym pokrytym gontem[7].

W latach 1921–1931 wieś i folwark leżał w województwie białostockim, w powiecie ostrołęckim, w gminie Brańszczyk.

Według Powszechnego Spisu Ludności z 1921 roku zamieszkiwało:

  • wieś – 731 osób, 582 było wyznania rzymskokatolickiego, 9 ewangelickiego a 140 mojżeszowego. Jednocześnie wszyscy mieszkańcy zadeklarowali polską przynależność narodową. Było tu 99 budynków mieszkalnych[8]. W 1929 istniał tu jeden kościół oraz synagoga[9].
  • folwark – 75 osób w 6 budynkach mieszkalnych[8]. Posiadłość ziemską miał tu Adolf Rudzki (148 mórg). Była tu kaszarnia i tartak[10].

Miejscowość należała do miejscowej parafii rzymskokatolickiej. Podlegała pod Sąd Grodzki w Ostrowie i Okręgowy w Łomży; mieścił się tu urząd pocztowy który obsługiwał większość terenu gminy[11].

W wyniku agresji III Rzeszy na Polskę we wrześniu 1939 wieś znalazła się pod okupacją niemiecką i do wyzwolenia weszła w skład dystryktu warszawskiego Generalnego Gubernatorstwa[12].

W latach 1954–1972 wieś należała i była siedzibą władz gromady Brańszczyk. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa ostrołęckiego.

31 grudnia 2013 roku sołectwo liczyło 1119 mieszkańców zameldowanych na pobyt stały[13], a 31 grudnia 2019 roku liczyło 1125 mieszkańców[1].

W miejscowości znajduje się kościół Wniebowzięcia NMP zbudowany w 1833, który jest siedzibą parafii św. Jana Chrzciciela oraz skansen im. Marii Żywirskiej.

Części wsi

Integralne części wsi Brańszczyk[5][3]
SIMCNazwaRodzaj
0506515Bielinyczęść wsi
0506521Brańszczyk-Nakiełprzysiółek

Urodzeni w Brańszczyku

Przypisy

  1. 1 2 Strona gminy, stan ludności na dzień 31.12.2019. [dostęp 2020-04-07]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-04-07)].
  2. ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 86 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  3. 1 2 3 GUS. Rejestr TERYT
  4. ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 9899
  5. 1 2 Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
  6. ↑ Corona Regni Poloniae. Mapa w skali 1:250 000, Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla Polskiej Akademii Nauk i Pracownia Geoinformacji Historycznej Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego
  7. ↑ Ignacy Tłoczek, Polskie Budownictwo Drewniane, Wrocław, Warszawa, Kraków, Gdańsk: Ossolineum, 1980, s. 129, ISBN 83-04-00678-2.
  8. 1 2 Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej: opracowany na podstawie wyników pierwszego powszechnego spisu ludności z dn. 30 września 1921 r. i innych źródeł urzędowych., t. T. 5, województwo białostockie, 1924, s. 59.
  9. ↑ Księga Adresowa Polski (wraz z w. m. Gdańskiem) dla handlu, przemysłu, rzemiosł i rolnictwa; Annuaire da la Pologne (y Compris la V.L. de Dantzig), Warszawa 1930, s. 108.
  10. ↑ The 1929 Polish Business Directory Project [online], data.jewishgen.org [dostęp 2017-04-02].
  11. ↑ Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej z oznaczeniem terytorjalnie im właściwych władz i urzędów oraz urządzeń komunikacyjnych, Przemyśl, Warszawa 1933, s. 157.
  12. ↑ Karte: Distrikt Warschau 1. 1. 1944 - Kreisgliederung [online], www.territorial.de [dostęp 2020-05-31].
  13. ↑ Wykaz ilościowy mieszkańców gm. Brańszczyk na 31.12.2013. UG Brańszczyk. [dostęp 2014-06-10]. [zarchiwizowane z tego adresu (14 lipca 2014)]. (pol.).

Linki zewnętrzne

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.