wieś | |
Borzysław | |
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Powiat | |
Gmina | |
Liczba ludności (2022) |
263[1] |
Strefa numeracyjna |
61 |
Kod pocztowy |
62-065[2] |
Tablice rejestracyjne |
PGO |
SIMC |
0583906 |
Położenie na mapie gminy Grodzisk Wielkopolski | |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego | |
Położenie na mapie powiatu grodziskiego | |
52°11′41″N 16°26′52″E/52,194722 16,447778[3] |
Borzysław – wieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie grodziskim, w gminie Grodzisk Wielkopolski.
Historia
Miejscowość pierwotnie związana była z Wielkopolską. Ma metrykę średniowieczną i istnieje co najmniej od początku XIV wieku. Wymieniona pierwszy raz w łacińskim dokumencie z 1319 jako Boryslawo, 1391 Borzislaw, 1393 Borcislaw, 1424 Borzyslawky, 1434 Borzislawicze, 1440 Borzuslaw, 1456 Borzysławo[4].
Wieś początkowo była własnością szlachecką należącą do lokalnej szlachty wielkopolskiej z rodu Borzysławskich, którzy od nazwy wsi przyjęli odmiejscowe nazwisko. W 1474 leżała w powiecie poznańskim Korony Królestwa Polskiego. W 1510 miejscowość leżała w parafii Ptaszkowo[4].
Pierwsza wzmianka z 1319 odnotowuje Macieja zwanego Zelankoviz z synami Hektorem oraz Wawrzyńcem, którzy za zgodą wszystkich dziedziców oddał Borzysław opactwu cystersów w Obrze w zamian za Siekowo. W 1391 odnotowany został Andrzej Ptaszkowski z Borzysława jako właściciel folwarku oraz jednego łanu we wsi. W 1419 Andrzej Borzysławski pod karą umowną 30 grzywien zobowiązał się zapisać przed starostą generalnym wielkopolskim 3 grzywny czynszu rocznego wiecznego na swojej dziedzinie Borzysław wobec Jana Pasikonia z Włościejewek, Bieniaka z Będlewa i Wincentego z Chorynia na rzecz altarii, jaka miała być ufundowana w kościele parafialnym w Urzazowie[4].
W latach 1421-1422 odnotowano proces borzysławskiego kmiecia Jana oskarżonego o napad na Woźniki koło Grodziska Wielkopolskiego. W 1474 Jan Borzysławski zapisał swojej żonie Małgorzacie po 200 kóp posagu oraz wiana na Borzysławiu, Cykówku oraz folwarku borzysławskim. W 1491 zapisał Małgorzacie po 100 grzywien posagu oraz wiana na wsi. W 1497 odnotowany został Klemens Borzysławski uczestnik wyprawy bukowińskiej jaka miała miejsce w czasie wojny polsko-tureckiej w latach 1485-1503[4].
Wieś odnotowały historyczne rejestry podatkowe. W 1510 we wsi odnotowano 5,5 łana, a dziedzic Borzysławski uprawiał wówczas jeden łan opuszczony, na którym gospodarował zagrodnik. Odnotowano także miejscowy folwark. W 1521 Maciej Borzysławski z Cykówka sprzedał swojemu bratu Stanisławowi swoją część Borzysławia. W 1530 pobrano podarki z 2 łanów. W 1563 pobór miał miejsce z 2,5 łana oraz karczmy. W 1581 pobór odbył się z 2 i 3/4 łana oraz jednego zagrodnika[4].
W 1580 wieś Borzisław położona była w powiecie kościańskim województwa poznańskiego w Rzeczypospolitej Obojga Narodów[5].
W wyniku II rozbioru Rzeczypospolitej w 1793, miejscowość przeszła w posiadanie Prus i jak cała Wielkopolska znalazła się w zaborze pruskim. W okresie Wielkiego Księstwa Poznańskiego (1815-1848) Borzysław należał do wsi mniejszych w ówczesnym powiecie bukowskim, który dzielił się na cztery okręgi (bukowski, grodziski, lutomyślski oraz lwowkowski)[6]. Borzysław należał do okręgu grodziskiego i stanowił część majątku Kotowo, którego właścicielem był wówczas Maciej Mielżyński[6]. W skład majątku Kotowo wchodziły ponadto: Snowidowo oraz Woźniki. Według spisu urzędowego z 1837 roku wieś liczyła 90 mieszkańców i 6 dymów (domostw)[6].
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa poznańskiego.
Zobacz też
Przypisy
- ↑ NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2022-10-06] .
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 87 [zarchiwizowane 2022-10-26] .
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 9518
- 1 2 3 4 5 Chmielewski 1982 ↓, s. 99-100.
- ↑ Adolf Pawiński, Polska XVI wieku pod względem geograficzno-statystycznym, Wielkopolska t. I, Warszawa 1883, s. 80.
- 1 2 3 Leon Plater: Opisanie historyczno-statystyczne Wielkiego Ksie̜stwa Poznańskiego. Lipsk: Ksie̜garnia Zagraniczna (Librairie Étrangère), 1846, s. 198-201.
Bibliografia
- Stefan Chmielewski: Słownik historyczno-geograficzny województwa poznańskiego w średniowieczu, cz. I (A – H), hasła „Borzysław”. Wrocław: Wydawnictwo Polskiej Akademii Nauk, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1982, s. 99-100. ISBN 83-04-00938-2.