Bolesław Zarako-Zarakowski vel Zarakow-Zarakowski
Болеслав Францевич Зарако-Зараковский
Ilustracja
generał dywizji generał dywizji
Data i miejsce urodzenia

30 marca 1894
Połock

Data i miejsce śmierci

2 grudnia 1963
Moskwa

Przebieg służby
Lata służby

1911–1937
1939–1948

Siły zbrojne

Armia Imperium Rosyjskiego
Armia Czerwona
Ludowe Wojsko Polskie

Stanowiska

szef i z-ca szefa SG ND WP,
d-ca Okręgów wojskowych: nr VI w Łodzi, nr IV we Wrocławiu i nr II w Lublinie,
komendant Akademii Sztabu Generalnego WP

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa,
II wojna światowa

Odznaczenia
polskie:
Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski Order Krzyża Grunwaldu III klasy Złoty Krzyż Zasługi Medal za Warszawę 1939–1945 Medal Zwycięstwa i Wolności 1945
radzieckie:
Order Lenina Order Czerwonego Sztandaru Order Czerwonego Sztandaru Order Czerwonego Sztandaru Order Wojny Ojczyźnianej I klasy Medal „Za obronę Moskwy” Medal „Za Zwycięstwo nad Niemcami w Wielkiej Wojnie Ojczyźnianej 1941-1945” Medal „Za wyzwolenie Warszawy”

Bolesław Zarako-Zarakowski (vel Zarakow-Zarakowski) ros. Болеслав Францевич Зарако-Зараковский (ur. 18 marca?/30 marca 1894 w Połocku, zm. 2 grudnia 1963 w Moskwie) – kapitan Armii Imperium Rosyjskiego, generał porucznik Armii Czerwonej i generał dywizji Wojska Polskiego.

Służba wojskowa

Armia Imperium Rosyjskiego i Armia Czerwona

Ukończył Korpus Kadetów w Połocku, następnie Szkołę Oficerów Piechoty w Moskwie. Od 1913 oficer zawodowy armii rosyjskiej. W czasie I wojny światowej doszedł do stanowiska szefa sztabu pułku piechoty, kapitan z 1917. Od czerwca 1918 w Armii Czerwonej: dowódca brygady, szef sztabu dywizji, szef katedry taktyki w Wojskowej Akademii Inżynieryjnej. W latach 1937–1941 był represjonowany ze względu na polskie pochodzenie. Zwolniony z więzienia w 1941 wraz z najazdem Niemiec na ZSRR. Na froncie dowódca pułku piechoty, komendant kursów oficerskich. W okresie od 9 marca 1943 do 5 maja 1944 dowodził 160 Dywizją Strzelecką, później szef sztabu Frontu. 1 września 1943 awansował na generała majora.

Ludowe Wojsko Polskie

7 października 1944 roku został skierowany do Wojska Polskiego. Krótko pełnił obowiązki szefa sztabu 1 Korpusu Polskich Sił Zbrojnych w ZSRR, później powołany został na stanowisko szefa Sztabu Głównego Naczelnego Dowództwa WP. Obowiązki szefa sztabu pełnił do 31 grudnia tego roku. 1 stycznia 1945 roku przeniesiony został na niższe stanowisko służbowe – zastępcy szefa SG ND WP, którym został wówczas gen. dyw. Władysław Korczyc. Służbę w Sztabie Głównym WP zakończył 19 kwietnia 1945 roku i objął dowództwo Okręgu Wojskowego Nr VI w Łodzi. 14 grudnia 1945 roku Krajowa Rada Narodowa nadała mu stopień generała dywizji, ze starszeństwem od 1 stycznia 1946 r. już na stanowisku dowódcy Okręgu Wojskowego Nr IV we Wrocławiu. 12 grudnia 1946 roku przeniesiony na równorzędne stanowisko dowódcy Okręgu Wojskowego Nr II w Lublinie.

Był przewodniczącym Wojewódzkiego Komitetu Bezpieczeństwa w Łodzi[1].

Akademia Sztabu Generalnego WP

25 lipca 1947 mianowany został komendantem Akademii Sztabu Generalnego mieszczącej się w Warszawie przy ul. Opaczewskiej 2 (obecnie ulica Stefana Banacha 2), w budynku Wolnej Wszechnicy Polskiej, pierwszy w nowo powstałej uczelni. Jego najbliższym współpracownikiem był wówczas dyrektor nauk, gen. bryg. Józef Kuropieska, który w swoich wspomnieniach tak scharakteryzował jego sylwetkę:[2]

„(...) mój nowy przełożony jest człowiekiem wyjątkowo dobrze wychowanym, o niecodziennych manierach i szczególnym takcie. Przyjął mnie bardzo serdecznie (...) Na podkreślenia zasługują harmonijne stosunki, jakie zaistniały wśród kadry wykładowczej. Było to przede wszystkim zasługą gen. Zarako-Zarakowskiego, będącego wzorem dobrze wychowanego oficera. Nie znałem w życiu innego generała, który by przy wejściu kogokolwiek do jego gabinetu zawsze wstawał i uprzejmie się witał. (...) Generał stanowił typ uroczego gospodarza, kiedyś zapewne urzekającego światowca, z którym nie sposób było wszcząć rozważań bez choćby najskromniejszego zakrapianego poczęstunku. (...) bardzo dobrze znał Michała Tuchaczewskiego. Zdaje się kończyli tę samą szkołę, czy też byli rówieśnikami i znali się z tego samego garnizonu. (...) Znał również dobrze generała armii Hieronima Uborewicza i uważał go za Polaka. Był jego podwładnym w okresie, gdy pracował w Białoruskim Okręgu Wojskowym. Pewnego razu, w czasie rozmowy w cztery oczy Uborewicz polecił by, by Zarako-Zarakowski przychodził do niego od czasu do czasu porozmawiać po polsku, bo inaczej obaj zapomną języka. Fakt, że Zarakowski takie rozmowy prowadził ze mną w 1947 roku, świadczy, że nie tylko miał do mnie zaufanie, ale był człowiekiem szczególnej odwagi.”[3]

10 lutego 1948 obowiązki komendanta akademii przekazał gen. Zygmuntowi Berlingowi.

Powrót do ZSRR

19 kwietnia 1948 zakończył służbę w Wojsku Polskim i powrócił do ZSRR. Służby w Armii Czerwonej już faktycznie nie pełnił. Przeniesiony w stan spoczynku mieszkał w Moskwie, gdzie zmarł. Został pochowany na Cmentarzu Dońskim w Moskwie[4].

Życie prywatne

Był żonaty z Zinajdą Michajłowną Gerrec. Miał syna i córkę[5].

Awanse

Odznaczenia

polskie

radzieckie

Zobacz też

Przypisy

  1. Bohdan Urbankowski, Czerwona msza czyli uśmiech Stalina, t. I, Warszawa 1998, s. 631.
  2. Józef Kuropieska kreśląc sylwetkę generała podaje, że miał on imię Leonard
  3. Józef Kuropieska: Z powrotem w służbie. (pol.).
  4. ЗАРАКО-ЗАРАКОВСКИЙ Болеслав Францевич(1894-1963) [online], Информационный сайт 2, 17 listopada 2016 [dostęp 2020-02-20] (ros.).
  5. Janusz Królikowski, Generałowie i admirałowie Wojska Polskiego 1943-1990 t. IV:S-Z, Toruń 2010, s. 287
  6. Uchwałą Prezydium Krajowej Rady Narodowej z 11 maja 1945 za bohaterskie czyny i dzielne zachowanie się w walce z niemieckim najeźdźcą. Odznaczenia Generałów Wojska Polskiego przez Prezydium Krajowej Rady Narodowej. Polska Zbrojna”, s. 1, 12 maja 1945. Por. Kazimierz Konieczny, Henryk Wiewióra: Karol Świerczewski Walter. Zbiory Muzeum Wojska Polskiego w Warszawie. Warszawa: Wydawnictwo „Nasza Księgarnia”, 1971, s. 263.

Bibliografia

  • Józef Kuropieska, Z powrotem w służbie, Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1984, s. 308, 331, 332, ISBN 83-06-01075-2, OCLC 69559573.
  • Edward Jan Nalepa, Oficerowie Armii Radzieckiej w Wojsku Polskim 1943-1968, Warszawa: Bellona, 1995, s. 196, ISBN 83-11-08353-3, OCLC 830273795.
  • Remigiusz Surgiewicz, Zarys historii Akademii Sztabu Generalnego im. gen. broni Karola Świerczewskiego w latach 1947-1962, Wojskowy Przegląd Historyczny Nr 3 (39) z 1966 r., ss. 3-40.
  • Stanisław Jaczyński, Uwagi i sprostowania do książki o Zygmuncie Berlingu, Wojskowy Przegląd Historyczny Nr 4 (142) z 1992, s. 234-235
  • H. P. Kosk Generalicja polska t. 2, Oficyna Wydawnicza "Ajaks", Pruszków 2001
  • Janusz Królikowski, Generałowie i admirałowie Wojska Polskiego 1943-1990 t. IV:S-Z, Toruń 2010
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.