Blok handlowy – rodzaj międzynarodowego porozumienia, często część regionalnej organizacji międzyrządowej, w którym lokalne bariery handlowe (cła i bariery pozacelne) są zredukowane lub zniesione pomiędzy uczestniczącymi w porozumieniu krajami[1].

Opis

Jednym z pierwszych bloków gospodarczych był Niemiecki Związek Celny, zainicjowany w 1834 roku, uformowany na bazie Związku Niemieckiego, a następnie, od 1871 roku, Cesarstwa Niemieckiego. Zwiększone natężenie formowania się bloków handlowych widoczne było w latach 60. i 70. XX wieku, a także w latach 90., po upadku komunizmu. Do 1997 roku ponad 50% światowego handlu było zdane na łaskę regionalnych bloków handlowych[2]. Ekonomista Jeffrey J. Scott z Instytutu Petersona ds. Ekonomiki Międzynarodowej odnotowuje, że członkowie bloków handlowych, które odniosły sukces, zwykle mają cztery wspólne cechy:

  1. podobny poziom produktu narodowego brutto na osobę;
  2. sąsiedztwo geograficzne;
  3. podobne lub takie same reżimy handlowe;
  4. polityczne zaangażowanie w regionalne organizacje[1].

Obrońcy światowego wolnego handlu generalnie są przeciwko blokom handlowym, które, jak twierdzą, wzmacniają handel lokalny jako przeciwieństwo ogólnoświatowego[3]. Naukowcy i ekonomiści stale debatują, czy regionalne bloki handlowe prowadzą do podziału w światowej gospodarce, czy ... rozszerzanie istniejącego globalnego, multilateralnego systemu handlu[2][4]. Bloki handlowe mogą być samodzielnymi porozumieniami między poszczególnymi państwami (jak NAFTA) lub stanowić część organizacji regionalnej (jak Unia Europejska). W zależności od poziomu integracji gospodarczej, bloki handlowe mogą być zaliczane do różnych kategorii, takich jak[4]: strefy handlu preferencyjnego, strefy wolnego handlu, unie celne, wspólne rynki oraz unie gospodarcze i walutowe.

Lista bloków handlowych

Blok handlowy Mercosur
Blok handlowy Ludność PKB (w dolarach)
2006 2007 wzrost per capita
Unie gospodarcze i walutowe
UDEAC/CEMAC 39 278 64551 265 460 68558 519 380 75514,15%1 490
UGW 324 879 19510 685 946 928 31012 225 304 229 68614,41%37 630
OECS 593 9053 752 679 5623 998 281 7316,54%6 732
IEDOM 504 47612 264 278 32914 165 953 20015,51%28 081
ECOWAS 90 299 94550 395 629 49458 453 871 28315,99%647
Wspólne rynki
CACM 37 388 06387 209 524 88997 718 800 79412,05%2 614
AMC 96 924 486281 269 141 372334 172 968 64818,81%3 448
CARICOM 6 418 41739 616 485 62343 967 600 76510,98%6 850
EOG 499 620 52114 924 076 504 59217 186 876 431 70915,16%34 400
Unie celne
EAC 127 107 83849 882 030 44361 345 180 04122,98%483
EaWG 207 033 9901 125 634 333 1171 465 256 182 49830,17%7 077
EUCU 574 602 74515 331 827 900 20217 679 376 474 71915,31%30 768
GCC 36 154 528724 460 151 595802 641 302 47710,79%22 200
Mercosur 55 681 675277 544 834 196305 692 671 54010,14%5 490
UCAP 268 445 6561 499 811 549 1871 848 337 158 28123,24%6 885
Strefy wolnego handlu
ASEAN 2 085 858 84110 216 029 899 76411 323 947 181 80410,84%5 429
ALADI 499 807 6622 823 198 095 1313 292 088 771 48016,61%6 587
AFTZ (SADC+EAC+COMESA) 553 915 405643 541 709 413739 927 625 27314,98%1 336
APTA 2 714 464 0274 868 614 302 7445 828 692 637 76419,72%2 147
CARICOM-EUCU-OCTs 592 083 95015 437 771 092 52217 798 283 524 96115,29%30 060
CEFTA 27 968 711110 263 802 023135 404 501 03122,80%4 841
CIS 272 897 8341 271 909 586 0181 661 429 920 72130,62%6 088
CAFTA 356 964 47713 345 469 865 03714 008 686 684 0894,97%39 244
ECOWAS 283 096 250215 999 071 943255 784 634 12818,42%904
EFTA-UCAP 68 199 9911 021 509 931 9181 139 385 636 88811,54%16 707
NAFTA 449 227 67215 337 094 304 21816 189 097 801 3185,56%36 038
APEC 25 639 622401 810 366 865468 101 167 29416,50%18 257
SAARC 1 567 187 3731 162 684 650 5441 428 392 756 31222,85%911
SPARTECA 35 079 659918 557 785 0311 102 745 750 17220,05%31 435
Lista opracowana dla danych Statistics Division.

Przypisy

  1. 1 2 Schott, 1991.
  2. 1 2 Milner, 2002.
  3. ↑ O’Loughlin i Anselin, 1996.
  4. 1 2 Mansfield i Milner, 2005.

Bibliografia

  • Mansfield Edward D., Milner Helen V., The New Wave of Regionalism. (ang.)
  • Milner Helen V., International Trade. (ang.)
  • O’Loughlin John, Anselin Luc, Geo-Economic Competition and Trade Bloc Formation: United States, German, and Japanese Exports, 1968-1992. (ang.)
  • Schott Jeffrey J., Trading blocs and the world trading system. (ang.)
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.