Bielska Kopa
Belanská kopa
Ilustracja
Bielska Kopa po lewej, za nią po prawej Szalony Wierch
Państwo

 Słowacja

Pasmo

Tatry, Karpaty

Wysokość

1835 m n.p.m.

Wybitność

58 m

Położenie na mapie Tatr
Mapa konturowa Tatr, po prawej znajduje się czarny trójkącik z opisem „Bielska Kopa”
Położenie na mapie Karpat
Mapa konturowa Karpat, u góry nieco na lewo znajduje się czarny trójkącik z opisem „Bielska Kopa”
Ziemia49°13′38,2″N 20°13′25,6″E/49,227278 20,223778

Bielska Kopa lub Kopa Bielska (niem. Durlsberg, słow. Belanská kopa, Belianska kopa, węg. Bélai-domb[1]) – szczyt na północno-wschodnim krańcu Tatr Wysokich, w krótkiej bocznej grani odchodzącej od grani głównej w dolnej części Koperszadzkiej Grani[2]. Bielska Kopa ma wysokość 1835 m[3], 1832 m[4][5], 1833 m[6] lub 1836[7]. Od Koperszadzkiego Zwornika – bocznego wierzchołka Koperszadzkiej Czuby – na południowym zachodzie oddziela ją Wyżnia Przełęcz pod Kopą[6].

Bielska Kopa ma charakter trawiasto-skalisty, a jej wierzchołek jest stosunkowo rozłożysty i znajduje się w północno-zachodniej części grani. Ok. 400 m na południowy wschód od głównego wierzchołka znajduje się drugi niższy (1816 m), trawiasty i szeroki tak jak wyższy. Grzbiet prowadzi dalej na wschód, gdzie stosunkowo ostrymi zboczami opada na Bielską Rówień[8]. Północne stoki Bielskiej Kopy opadają łagodnie do Doliny Przednich Koperszadów, południowe nieco stromiej do Doliny Białych Stawów. Obie te doliny są górnymi piętrami Doliny Kieżmarskiej i łączą się w rejonie Bielskiej Równi[3].

Góra ta jako jedyna w południowej i wschodniej części Tatr Wysokich jest zbudowana w całości ze skał osadowych – górne partie tworzone są przez wapienie i dolomity triasu, dolne także przez triasowe łupki[8].

Od Bielskiej Kopy pochodzi nazwa pobliskiej Przełęczy pod Kopą (Niżniej), położonej w grani głównej i stanowiącej granicę między Tatrami Wysokimi a Bielskimi. Ze względu na swe położenie i układ grani Kopa bywa niekiedy zaliczana błędnie do Tatr Bielskich[9].

Na szczyt nie prowadzą szlaki turystyczne, turyści jednak czasami wchodzą na Bielską Kopę. Z jej wierzchołka rozlegają się widoki na otoczenie Doliny Kieżmarskiej. Najdogodniejsza droga prowadzi z Wyżniej Przełęczy pod Kopą, łatwe jest też wejście z sąsiednich dolin[6].

Szczyt był odwiedzany już na przełomie XVIII i XIX wieku. Dokładnie został opisany przez Christiana Genersicha. W 1851 r. na Bielskiej Kopie był Maciej Bogusz Stęczyński, który poświęcił jej wiersz i ją narysował[6]. Maria Steczkowska w 1872 r. pisała o widoku z Bielskiej Kopy: „Mamy przed sobą jeden z najwspanialszych górskich widoków, a najmajestatyczniej występują groźne spiskie olbrzymy”. Już w roku 1751 naukowcy z Wiednia badali tutejsze sztolnie i wyrobiska. Geograf Joseph Liesganig spadł wtedy z Bielskiej Kopy i o mało nie stracił życia[5].

W zimie jako pierwsi na Kopie Bielskiej byli Gyula Komarnicki i István Laufer 18 kwietnia 1908 r.[6]

Dawniej Bielską Kopę określano też innymi nazwami: Twarożna, Kopa w Koperszadach, Kopa Bialska czy po prostu Kopa[6].

Szlaki turystyczne

Szlak niebieski – południowymi stokami i przez Wyżnią Przełęcz pod Kopą przebiega niebieski szlak znad Wielkiego Białego Stawu w Dolinie Białych Stawów na Przełęcz pod Kopą. Czas przejścia: 45 min, ↓ 35 min[10]

Przypisy

  1. ↑ Czterojęzyczny słownik nazw geograficznych. Tatry Bielskie [online] [dostęp 2020-02-01].
  2. ↑ Tatry Wysokie i Tatry Bielskie słowackie i polskie. Mapa turystyczna 1:25 000, Warszawa: Wydawnictwo Kartograficzne Polkart Anna Siwicka, 2006, ISBN 83-87873-26-8
  3. 1 2 Jarosław Januszewski, Grzegorz Głazek, Witold |Fedorowicz-Jackowski, Tatry i Podtatrze, atlas satelitarny 1:15 000, Warszawa: GEOSYSTEMS Polska Sp. z o.o., 2005, ISBN 83-909352-2-8, s.106
  4. ↑ Vysoké Tatry 1:25 000, podrobná turistická mapa. 6. vydanie. Harmanec: VKÚ, 2008. ISBN 978-80-8042-552-4.
  5. 1 2 Józef Nyka, Tatry słowackie. Przewodnik, wyd. 2, Latchorzew: Wydawnictwo Trawers, 1998, ISBN 83-901580-8-6
  6. 1 2 3 4 5 6 Witold Henryk Paryski, Tatry Wysokie. Przewodnik taternicki. Część XXIV. Czerwona Turnia – Przełęcz pod Kopą, Warszawa: Sport i Turystyka, 1984, ISBN 83-217-2472-8, s. 34–236
  7. ↑ Tatry Wysokie i Bielskie polskie i słowackie. Mapa turystyczna 1:30 000, Warszawa: ExpressMap, 2012, ISBN 978-83-88112-92-8
  8. 1 2 Grzegorz Barczyk, Ryszard Jakubowski (red.), Adam Piechowski, Grażyna Żurawska, Bedeker tatrzański, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2000, ISBN 83-01-13184-5
  9. ↑ Witold Henryk Paryski, Zofia Radwańska-Paryska, Wielka encyklopedia tatrzańska, Poronin: Wydawnictwo Górskie, 2004, ISBN 83-7104-009-1
  10. ↑ Tomasz Nodzyński, Marta Cobel-Tokarska: Tatry Wysokie i Bielskie: polskie i słowackie. Warszawa: ExpressMap, 2007. ISBN 978-83-60120-88-0.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.