Państwo | |
---|---|
Obwód | |
Rejon | |
Sielsowiet | |
Populacja (2009) • liczba ludności |
|
Kod pocztowy |
231314 |
Położenie na mapie obwodu grodzieńskiego | |
Położenie na mapie Białorusi | |
53°39′N 25°19′E/53,650000 25,316667 |
Bielica (biał. Беліца) – agromiasteczko (dawniej miasteczko) na Białorusi w rejonie lidzkim obwodu grodzieńskiego. Miejscowość położona jest na południe od Lidy na brzegu Niemna.
Siedziba parafii prawosławnej (pw. Podwyższenia Krzyża Pańskiego)[2] i rzymskokatolickiej (pw. św. Jerzego Męczennika).
Historia
Bielica została darowana przez Zygmunta Augusta Mikołajowi Radziwiłłowi Rudemu, który w 1553 r. oddał lokalny kościół kalwinom. W XVII w. odbywały się tutaj synody kalwińskie. W 1717 r. ewangelicy litewscy odbyli tu zjazd, który wysłał Michała Wołka Łaniewskiego do Augusta II ze skargami na prześladowania ewangelików po Sejmie Niemym[3]. W 1897 r. w Bielicy zamieszkiwało 679 Żydów, stanowili około 40% całej populacji miejscowości. Żydzi osiedlali się tu wcześniej, prawdopodobnie już XVI wieku[4]. Przed 1914 r. własność ks. Wittgensteina. Była tutaj przeprawa przez Niemen i stacja obserwacyjna i portowa.
Za II Rzeczypospolitej miejscowość należała do powiatu lidzkiego w województwie nowogródzkim.
Według spisu powszechnego z 1921 roku, liczebność Żydów spadła do 483 osób. Spowodowane było to trudną sytuacją gospodarczą, oraz działaniami wojennymi podczas I wojny światowej.
W 1941 roku, po wkroczeniu Niemców do Bielicy, większość domów żydowskich spalono. 23 lipca 1941 roku Niemcy zamordowali 36 lub 39 Żydów, mieszkańców Bielicy, w tym rabina Rutszejna. Mordu dokonano poza miastem, w pobliżu drogi do Słonimia. Resztę mieszkańców miasta wyznania mojżeszowego w ciągu kilku następnych tygodni wywieziono do Zdzięcioła, Lidy i Szczuczyna. Przeżyć udało się nielicznym[5].
Społeczność żydowska posiadała synagogę oraz cmentarz, na którym zachowało się kilkaset nagrobków, głównie granitowych kamieni, ale wśród nich są również macewy wykonane z kamieni młyńskich[6].
Przypisy
- ↑ Liczby ludności miejscowości obwodu grodzieńskiego na podstawie spisu ludności wg stanu na dzień 14 października 2009 roku. (ros.).
- ↑ БЕЛИЦА. Приход храма Воздвижение Креста Господня агрогородка Белица Лидского района Лидской епархии Белорусской Православной Церкви.. lida-eparhia.by. [dostęp 2021-01-23]. (ros.).
- ↑ W. Kriegseisen , Postanowienia Sejmu Niemego w kwestiach wyznaniowych i ich konsekwencje, w: Sejm Niemy, Warszawa 2019, s. 185 .
- ↑ S. Spector, G. Wigoder, The encyclopedia of Jewish life before and during the Holocaust, New York 2001, s. 145
- ↑ Historia społeczności | Wirtualny Sztetl [online], sztetl.org.pl [dostęp 2022-05-31] .
- ↑ Cmentarz żydowski w Bielicy Jewish cemetery in Bielica Jewrejskoje kladbiszcze Bielica [online], cmentarze-zydowskie.pl [dostęp 2022-05-31] .
Bibliografia
- Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, t. I. nakł. Filipa Sulimierskiego i Władysława Walewskiego, Warszawa 1880-1914.
Linki zewnętrzne
- Radzima.org
- Historia Żydów w Bielicy na portalu Wirtualny Sztetl