Bet ha-Szitta
‏בית השיטה‎
Ilustracja
Widok na kibuc z lotu ptaka
Państwo

 Izrael

Dystrykt

Północny

Poddystrykt

Jezreel

Samorząd Regionu

Ha-Gilboa

Wysokość

-41 m n.p.m.

Populacja (2013)
• liczba ludności


1170

Kod pocztowy

1216000

Położenie na mapie Dystryktu Północnego
Mapa konturowa Dystryktu Północnego, na dole znajduje się punkt z opisem „Bet ha-Szitta”
Położenie na mapie Izraela
Mapa konturowa Izraela, u góry nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Bet ha-Szitta”
Ziemia32°33′15″N 35°26′15″E/32,554167 35,437500
Strona internetowa

Bet ha-Szitta (hebr. בית השיטה; ang. Beit HaShita) – kibuc położony w Samorządzie Regionu Ha-Gilboa, w Dystrykcie Północnym, w Izraelu. Członek Ruchu Kibuców (Ha-Tenu’a ha-Kibbucit).

Położenie

Kibuc Bet ha-Szitta jest położony na wysokości od 65 metrów p.p.m. do 10 metrów n.p.m. na północnej krawędzi Doliny Charod, na północy Izraela. Dolina Charod jest położona między Doliną Jezreel a Doliną Bet Sze’an w Dolnej Galilei. Kibuc Bet ha-Szitta leży na samym skraju Doliny Charod, u podnóża płaskowyżu Ramot Jissachar (wznosi się w tej okolicy na wysokość 84 metrów n.p.m.). Z wyżyny spływają strumienie: na zachód od kibucu strumień Kipodan, a na wschodzie Pachat i Nachum. Zasilają one przepływającą na południe od kibucu rzekę Charod, której wody są wykorzystywane do zasilania licznych stawów hodowlanych. Teren położony na południe od kibucu jest płaski, i lekko opada w kierunku wschodnim do depresji Doliny Jordanu. W odległości 3 km na południe od kibucu wznoszą się strome zbocza Wzgórz Gilboa (dochodzą w tym rejonie do wysokości 497 metrów n.p.m. – góra Har Barkan). W otoczeniu kibucu Bet ha-Szitta znajdują się kibuce Sede Nachum, Nir Dawid, Bet Alfa, Chefci-Bah, Tel Josef i Newe Ur, moszaw Ramat Cewi, oraz wieś komunalna Moledet. We Wzgórzach Gilboa przebiega mur bezpieczeństwa oddzielający terytorium Izraela od Autonomii Palestyńskiej[1]. Po stronie palestyńskiej jest wieś Arabbuna.

Bet ha-Szitta jest położony w Samorządzie Regionu Ha-Gilboa, w Poddystrykcie Jezreel, w Dystrykcie Północnym Izraela.

Historia

Historia Bet ha-Szitta
Żołnierze Palmach w kibucu, ok. 1942 r.
Widok na kibuc, 1950 r.
Pakowanie puszek z oliwą z oliwek wyprodukowaną w kibucu, 1967 r.
Pomnik poległych mieszkańców kibucu Bet ha-Szitta
Pola w otoczeniu kibucu Bet ha-Szitta

Pierwotnie w miejscu tym istniało biblijne miasto Bet ha-Szszitta[uwaga 1]. Następnie istniała tutaj arabska wieś Szatta[2]. Po I wojnie światowej w 1918 roku cała Palestyna przeszła pod panowanie Brytyjczyków, który w 1921 roku utworzyli Brytyjski Mandat Palestyny. Umożliwiło to rozwój osadnictwa żydowskiego w Palestynie. W latach 20. XX wieku żydowskie organizacje syjonistyczne zaczęły wykupywać grunty w Dolinie Charod. W takich okolicznościach wykupiono grunty arabskiej wioski Szatta, a następnie opuścili ją jej mieszkańcy. W połowie lat 30. XX wieku organizacje syjonistyczne postanowiły rozpocząć ekspansję na Wyżynę Issachar. Jako punkt wyjścia utworzono w 1935 roku kibuc Bet ha-Szitta[3].

Grupa założycielska kibuc zawiązała się w 1928 roku. W jej skład weszli absolwenci Gimnazjum Herzlija w Tel Awiwie, którzy w kolejnych latach wspólnie pracowali w różnych żydowskich osadach rolniczych. W 1931 roku przyjechali do Doliny Charod i zamieszkali w kibucu Kefar Jechezkel. Do grupy dołączyli tutaj nowi imigranci z Niemiec, a następnie wszyscy razem przenieśli się do kibucu En Charod. W 1935 roku założyli swój własny kibuc Bet ha-Szitta, który pierwotnie znajdował się na miejscu arabskiej wioski Szatta. Rok później przeniesiono jego lokalizację na dzisiejsze miejsce. Rozwojowi gospodarczemu sprzyjał dostęp do linii kolejowej Doliny – przy kibucu znajdowała się stacja kolejowa. Podczas arabskiego powstania w Palestynie (1936–1939) Brytyjczycy wybudowali na ruinach sąsiedniej wioski Szatta fort policji Fort Tegart Shata (obecnie więzienie Szitta). Zapewniło to ochronę sąsiednich osad żydowskich. W następnych latach w kibucu osiedlili się imigranci z Polski i Rumunii. W poszukiwaniu skutecznego rozwiązania narastającego konfliktu izraelsko-arabskiego w dniu 29 listopada 1947 roku została przyjęta Rezolucja Zgromadzenia Ogólnego ONZ nr 181. Zakładała ona między innymi, że kibuc Bet ha-Szitta miał znaleźć się w granicach nowo utworzonego państwa żydowskiego[4]. Arabowie odrzucili tę rezolucję i dzień później doprowadzili do wybuchu wojny domowej w Mandacie Palestyny. Od samego początku wojny okoliczne wioski były wykorzystywane przez arabskie milicje, które sparaliżowały żydowską komunikację w całym regionie. Z tego powodu siły żydowskiej Hagany przeprowadziły szereg operacji, zajmując i wysiedlając okoliczne wioski arabskie. W wyniku I wojny izraelsko-arabskiej (1948–1949) cała okolica znalazła się w państwie Izrael, co umożliwiło dalszy stabilny rozwój kibucu Bet ha-Szitta. Po wojnie kibuc przejął część gruntów rolnych zniszczonej wsi arabskiej al-Murassas[5]. W 1952 roku doszło do wewnętrznego rozłamu Ruchu Kibuców, w wyniku którego nastąpiła wymiana części mieszkańców z kibucami Ajjelet ha-Szachar i Tel Josef. Podczas wojny Jom Kipur w 1973 roku zginęło 11 mieszkańców Bet ha-Szitta. Była to największa liczba poległych w stosunku do populacji miejscowości. Z tego powodu kibuc długo był pogrążony w smutku, a wydarzenie jest upamiętnione pomnikiem. W latach 90. XX wieku kibuc znalazł się w trudnościach finansowych, które wymusiły przeprowadzenie w 2003 procesu prywatyzacji. Zachowano kolektywną organizację instytucji kultury, edukacji i ochrony zdrowia. W 2008 roku rozpoczęto budowę nowego osiedla mieszkaniowego, które jest położone na zboczu na wschód od osady (w miejscu pierwotnej lokalizacji kibucu). Powstanie tutaj 110 nowych domów jednorodzinnych[6].

Demografia

Większość mieszkańców kibucu jest Żydami, jednak nie wszyscy identyfikują się z judaizmem. Tutejsza populacja jest świecka[7][8]:

Gospodarka i infrastruktura

Gospodarka kibucu opiera się na intensywnym rolnictwie, sadownictwie, hodowli bydła mlecznego i stawach hodowlanych ryb. Na południe od kibucu znajduje się pas startowy wykorzystywane przez samoloty rolnicze. Zakład Beit HaShita produkuje żywność, głównie marynowane oliwki[9]. Firma BHC produkuje mechaniczne urządzenia rolnicze. W kibucu jest przychodnia zdrowia z gabinetem fizykoterapii, gabinet kosmetyczny, sklep wielobranżowy, stacja benzynowa i warsztat mechaniczny.

Transport

Z kibucu wyjeżdża się na południe na drogę nr 71, którą jadąc na wschód dojeżdża się do skrzyżowania z prowadzącą na południe drogą nr 669 (do kibuców Bet Alfa i Chefci-Bah) i dalej do kibucu Sede Nachum, lub jadąc na zachód dojeżdża się do więzienia Szitta i dalej do bloku osiedli składających się z kibuców Tel Josef, En Charod Ichud i En Charod Me’uchad.

Edukacja i kultura

Kibuc utrzymuje przedszkole. Starsze dzieci są dowożone do szkoły podstawowej i średniej w kibucu En Charod Me’uchad. W kibucu znajduje się ośrodek kultury z biblioteką, basen kąpielowy, sala sportowa z siłownią, oraz korty tenisowe. W 1985 roku kibuc uruchomił program wymiany młodzieży ze Stanów Zjednoczonych. Młodzi licealiści mogą przyjechać tutaj razem z rodzinami, i poznawać Ziemię Izraela z jej kulturą. Przy kibucu powstał mały ogród zoologiczny oraz restauracja sieci Burger King.

Turystyka

W kibucu istnieje możliwość wynajęcia pokoi noclegowych. W najbliższej okolicy znajdują się pozostałości kościoła z okresu bizantyjskiego, oraz fragmenty kolumn i miejsca pochówków z okresu rzymskiego[10]. Z kibucu prowadzi także szlak turystyczny na północ, na krawędź płaskowyżu Wyżyny Issachar. W 1976 roku wybudowano tutaj punkt widokowy, który w 2006 roku zmodernizowano. Rozciąga się stąd panorama na całą okolicę[11].

Widok na Bet ha-Szitta. Powyżej widoczna krawędź płaskowyżu Ramot Jissachar
Widok na Bet ha-Szitta. Powyżej widoczna krawędź płaskowyżu Ramot Jissachar

Uwagi

  1. ↑ Zobacz: Księga Sędziów 7,19-23: „(19) Gedeon i stu mężów, którzy mu towarzyszyli, doszli do krańca obozu w chwili, gdy tuż po zmianie następowało czuwanie środkowej straży nocnej. Zatrąbili w rogi i potłukli dzbany, które trzymali w swych rękach. (20) Natychmiast zatrąbiły w rogi także owe trzy hufce i potłukły dzbany. Wziąwszy zaś w lewą rękę pochodnie, a w prawą rogi, aby na nich trąbić, wołali: Za Pana i za Gedeona! (21) I przystanęli, każdy na swoim miejscu, dokoła obozu. Powstali wtedy wszyscy w obozie, poczęli krzyczeć i uciekać. (22) Podczas gdy owych trzystu mężów trąbiło na rogach, Pan sprawił, że w całym obozie jeden przeciw drugiemu skierował miecz. Obóz uciekł do Bet-Haszszitta ku Sartan aż do granicy Abel-Mechola obok Tabbat. (23) Zebrali się mężowie izraelscy z pokolenia Neftalego, Asera i z całego pokolenia Manassesa i urządzili pościg za Madianitami.” Tłumaczenie według Biblii Tysiąclecia.

Przypisy

  1. ↑ The Separation Barrier Map. [w:] B´Tselem [on-line]. 2008. [dostęp 2012-05-22]. (ang.).
  2. ↑ Welcome To Shatta. [w:] Palestine Remembered [on-line]. [dostęp 2012-05-22]. (ang.).
  3. ↑ Beit HaSzita. [w:] Galil Net [on-line]. [dostęp 2012-05-22]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-09-24)]. (hebr.).
  4. ↑ Oficjalna mapa podziału Palestyny opracowana przez UNSCOP. [w:] United Nations [on-line]. 1948. [dostęp 2015-04-25]. (ang.).
  5. ↑ Welcome To al-Murassas. [w:] Palestine Remembered [on-line]. [dostęp 2015-04-28]. (ang.).
  6. ↑ Beit HaSzita. [w:] Rom Galil [on-line]. [dostęp 2012-05-22]. (hebr.).
  7. ↑ Dane statystyczne z lat 1948-1995. [w:] Israel Central Bureau of Statistics [on-line]. [dostęp 2012-05-22]. (hebr.).
  8. ↑ Dane statystyczne z lat 2001-2009. [w:] Israel Central Bureau of Statistics [on-line]. [dostęp 2012-05-22]. (hebr.).
  9. ↑ Beit Hashita. [w:] Beit Hashita [on-line]. [dostęp 2012-05-22]. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-12-23)]. (hebr.).
  10. ↑ Beit HaSzita. [w:] Bet Alon [on-line]. [dostęp 2012-05-22]. (hebr.).
  11. ↑ Opisy z mapy Amudanan

Linki zewnętrzne

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.