Beniamin z Tudeli (ur. ok. 1127, Tudela, Nawarra, zm. 1173[1]) – żyjący w XII wieku żydowski podróżnik[2].
Pomiędzy rokiem 1159 a 1163[3] wyruszył w podróż do miejsc zamieszkania ludności wyznania mojżeszowego, by ustalić jej liczbę. Z Saragossy przez Katalonię udał się do południowej Francji. Stamtąd – po odwiedzeniu kilku prowansalskich miast – skierował się do Włoch. Przemierzywszy Italię z północy na południe, popłynął statkiem do Grecji i rozpoczął wędrówkę po miastach Półwyspu Bałkańskiego, potem wyruszył do Konstantynopola. Następnie udał się do Syrii, zwiedzając po drodze Rodos i Cypr.
Najwięcej czasu spędził w Palestynie. Notował nazwy miasteczek i niewielkich wsi, wizytował i spisywał także miejsca biblijne. Z Palestyny Beniamin udał się przez Arabię i Mezopotamię do Persji. W samym Bagdadzie przebywał przez trzy lata[3].
Jego droga powrotna wiodła przez Arabię, Egipt, Sycylię, Włochy i południowe Niemcy, skąd przez Francję dotarł do domu.
W jego dziele nie ma ścisłych informacji geograficznych; zbierał różne wiadomości i legendy o zwiedzanych miejscach. Jego informacje o liczebności Żydów w zwiedzanych miejscach bywają nieścisłe, gdyż np. liczbę żydowskich mieszkańców Samarkandy szacuje na 50 000 i taką samą liczbę podaje dla mniejszych miast w Persji – Hamadan i Arabii – Cheibar.
Ze swej podróży wrócił do rodzinnego miasta w 1173 roku[3].
Przypisy
- ↑ Sydney 2005 ↓, s. 47-56.
- ↑ Anna Katarzyna Dulska: Diaspora żydowska na Bliskim Wschodzie oczami sefardyjskiego podróżnika Beniamina z Tudeli. Kraków: Księgarnia Akademicka, 2015. ISBN 978-83-7638-477-1.
- 1 2 3 Benjamin of Tudela. Jewish Virtual Library. [dostęp 2012-09-05]. (ang.).
Bibliografia
- Jones J. Sydney: The Crusades Biographies. Farmington Hills: Thomson Gale, 2005. ISBN 0-7876-9177-1.
- ISNI: 0000000118746300
- VIAF: 32154389, 311145994, 363158790509538850992
- LCCN: n80065940
- GND: 118838059
- BnF: 135132289
- SUDOC: 050431420
- NLA: 61540895
- NKC: zmp20191028460
- BNE: XX943273
- NTA: 073604186
- BIBSYS: 6037395
- PLWABN: 9810537002705606
- NUKAT: n2009701709
- J9U: 987007258735605171
- PTBNP: 12575
- CANTIC: a11067500
- NSK: 000603866
- ΕΒΕ: 223665, 71150
- LIH: LNB:ZGY;=BW
- WorldCat: viaf-32154389