Bazylika św. Michała Archanioła
w Mariampolu
Marijampolės Šv. arkangelo
Mykolo mažoji bazilika
sanktuarium
Ilustracja
Fasada (2021)
Państwo

 Litwa

Miejscowość

Mariampol

Adres

Bažnyčios g.

Wyznanie

katolickie

Kościół

rzymskokatolicki

Parafia

Parafia św. Michała Archanioła w Mariampolu

bazylika mniejsza
• nadający tytuł

od 1992
Jan Paweł II

Wezwanie

św. Michała Archanioła

Przedmioty szczególnego kultu
Relikwie

bł. Jerzego Matulewicza

Położenie na mapie Litwy
Mapa konturowa Litwy, na dole znajduje się punkt z opisem „Bazylika św. Michała Archanioław Mariampolu”
Ziemia54°33′18,7″N 23°20′39,2″E/54,555194 23,344222
Strona internetowa

Bazylika św. Michała Archanioła w Mariampolu (lit. Marijampolės Šv. arkangelo Mykolo mažoji bazilika[1]) – rzymskokatolicki kościół kościół parafialny[2] z 1824 roku w Mariampolu w diecezji wyłkowyskiej, pełnił przez kilkanaście lat rolę prokatedry, od 1992 roku bazylika mniejsza; sanktuarium[3] – miejsce przechowywania relikwii bł. Jerzego Matulewicza – patrona Litwy; cel pielgrzymek krajowych i zagranicznych.

Historia

Osada Staropole, która dała początek miejscowości Mariampol (lokacja miasta w 1693 roku[4]) powstała przez wykarczowanie fragmentu lasu na stylu Puszcz Kowieńskiej i Preńskiej[5]. Starościna preńska, Franciszka z Butlerów Szczukowa, ufundowała pierwszy kościół św. Michała Archanioła (wzniesiony w 1765 roku) i klasztor Marianów Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny[5] (zbudowany w 2. połowie XVIII wieku[5]).

Świątynia została wzniesiona w latach 1818–1824 przez marianina Michała Pietera (ur. 1763, zm. 1850)[6] po pożarze pierwotnego drewnianego kościoła[7] w 1809 roku[5]. Po powstaniu styczniowym klasztor został zamknięty[5]. W czasach sowieckich klasztor został zlikwidowany, a mienie kościelne wywłaszczone[2]. W klasztorze podczas II wojny światowej był więziony ks. Romuald Jałbrzykowski[8]. Kościół został przebudowany w 1914 roku, powiększono go o dwie kaplice[9]. W nawie bocznej umieszczono w 1934 roku[10] relikwie bł. Jerzego Matulewicza[9], jednego z patronów Litwy[8]. Od tego czasu świątynia stała się celem pielgrzymek[1] krajowych i zagranicznych[11]. Odpust ku czci bł. Jerzego Matulewicza odbywa się w lipcu i trwa 8 dni[10], wówczas codziennie jest odmawiany różaniec[12].

Po II wojnie światowej katedra Najświętszej Marii Panny w Wyłkowyszkach uległa zniszczeniu i ostatecznie rozebraniu, przez co kościół św. Michała Archanioła w Mariampolu był prokatedrą od 1944 do 1949 roku i od 1989 do 1998 roku[9]. W 1992 roku[5] kościołowi został nadany tytuł bazyliki mniejszej[9][10].

Architektura

Jeden z największych kościołów w diecezji wyłkowyskiej[9]. Świątynia eklektyczna[5], z elementami stylu neobarokowego[9] i empire[5], na planie krzyża łacińskiego z absydą i dwoma trzykondygnacyjnymi wieżami[5]. Kościół trójnawowy, z sześcioma ołtarzami[9]. Przy kościele znajduje się ogrodzony cmentarz[9].

Galeria

Przypisy

  1. 1 2 Marijampolės bazilika. Kontaktai ir rekvizitai [online], www.marijampolesbazilika.lt [dostęp 2023-03-21].
  2. 1 2 Marijampolės bazilika. PARAPIJA [online], www.marijampolesbazilika.lt [dostęp 2023-03-21].
  3. W Mariampolu na Litwie [online], www.marianie.pl [dostęp 2023-03-21] (pol.).
  4. Locatio civitatis Maryampolensis 1693-1703, 1700–1800 [dostęp 2023-03-21].
  5. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 Józef Maroszek, Przewodnik historyczno-turystyczny po dziedzictwie kulturowym pogranicza Polska – Litwa – Kaliningrad, Białystok: Stowarzyszenie „Towarzystwo Amicus”, 2007, s. 308, ISBN 978-83-918382-1-1, OCLC 233403940 [dostęp 2023-03-21].
  6. Mieczysław Jackiewicz, Litwa. Podróż sentymentalna, Ex Libris Galeria Polskiej Książki, 2006, s. 447, ISBN 978-83-89913-77-7.
  7. Grzegorz Rąkowski, Ilustrowany przewodnik po zabytkach kultury na Litwie, Wyd. 1, Warszawa: Burchard Edition, 1999, s. 169, ISBN 83-87654-07-8, OCLC 44411058 [dostęp 2023-03-21].
  8. 1 2 Józef Maroszek, Przewodnik historyczno-turystyczny po dziedzictwie kulturowym pogranicza Polska – Litwa – Kaliningrad, Białystok: Stowarzyszenie „Towarzystwo Amicus”, 2007, s. 309, ISBN 978-83-918382-1-1, OCLC 233403940 [dostęp 2023-03-21].
  9. 1 2 3 4 5 6 7 8 Įžymios vietos ir šventovės [online], Vilkaviškio vyskupija [dostęp 2023-03-21] (lit.).
  10. 1 2 3 Marijampolės bazilika. Piligrimams [online], www.marijampolesbazilika.lt [dostęp 2023-03-21].
  11. Jono Pauliaus II piligrimų kelias. Bazylika pw. św. Michała Archanioła w Mariampolu i Kaplica bł. Jerzego Matulewicza w Luginiach (lt. Lūginė) [online], www.piligrimukelias.lt [dostęp 2023-03-21].
  12. l, Litwa: Odpust ku czci bł. Jerzego Matulewicza [online], www.marianie.pl [dostęp 2023-03-21] (pol.).
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.