Batis
Boie, 1833[1]
Ilustracja
Przedstawiciel rodzaju – krępnik rdzawopierśny (B. fratrum)
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ptaki

Podgromada

Neornithes

Infragromada

ptaki neognatyczne

Rząd

wróblowe

Podrząd

śpiewające

Rodzina

krępaczki

Rodzaj

Batis

Typ nomenklatoryczny

Muscicapa capensis Linnaeus, 1766

Synonimy
Gatunki

19 gatunków – zobacz opis w tekście

Batisrodzaj ptaków z rodziny krępaczków (Platysteiridae).

Zasięg występowania

Rodzaj obejmuje gatunki występujące w Afryce[3].

Morfologia

Długość ciała 8–13 cm, masa ciała 5–15 g[4].

Systematyka

Rodzaj zdefiniował w 1833 roku niemiecki zoolog Friedrich Boie w artykule poświęconym klasyfikacji ptaków opublikowanym w czasopiśmie Isis von Oken[1]. Boie wymienił kilka gatunków z których gatunkiem typowym jest (późniejsze oznaczenie) krępnik rdzawoskrzydły (B. capensis)[5].

Etymologia

  • Batis: gr. βατις batis, βατιδος batidos ‘jedzący larwy lub robaki ptak’ wspomniany przez Arystotelesa; nadal niezidentyfikowany, choć później wiązany z trznadlami, pokrzewkami czy kląskawkami. Znaczenie epitetu dla tej grupy afrykańskich ptaków jest niejasne – być może Boie zakładał, że krępnik rdzawoskrzydły zdradza pewne podobieństwo pod względem głosu do kląskawki lub zamieszkuje cierniste krzaki (gr. βατος batos ‘cierń’)[6].
  • Pachyprora: gr. παχυς pakhus ‘gruby’; πρωρα prōra ‘część przednia’[7]. Typ nomenklatoryczny (oznaczenie monotypowe): Muscicapa capensis Linnaeus, 1766.

Podział systematyczny

Do rodzaju należą następujące gatunki[8]:

  • Batis diops F.J. Jackson, 1905 – krępnik żałobny
  • Batis margaritae Boulton, 1934 – krępnik puszysty
  • Batis mixta (Shelley, 1889) – krępnik krótkosterny
  • Batis crypta Fjeldså, Bowie & Kiure, 2006 – krępnik ciemny
  • Batis dimorpha (Shelley, 1893) – krępnik górski
  • Batis capensis (Linnaeus, 1766)krępnik rdzawoskrzydły
  • Batis fratrum (Shelley, 1900) – krępnik rdzawopierśny
  • Batis molitor (Küster, 1850) – krępnik czarnopierśny
  • Batis senegalensis (Linnaeus, 1766) – krępnik uwieńczony
  • Batis orientalis (von Heuglin, 1870) – krępnik akacjowy
  • Batis soror Reichenow, 1903 – krępnik czarnowstęgi
  • Batis pririt (Vieillot, 1818) – krępnik szaroboczny
  • Batis minor von Erlanger, 1901 – krępnik ciemnogłowy
  • Batis erlangeri Neumann, 1907 – krępnik białobrewy
  • Batis perkeo Neumann, 1907 – krępnik malutki
  • Batis minulla (Bocage, 1874) – krępnik białogardły
  • Batis minima (J. Verreaux & E. Verreaux, 1855) – krępnik gaboński
  • Batis ituriensis Chapin, 1921 – krępnik czarnogrzbiety
  • Batis poensis Alexander, 1903 – krępnik czarnogłowy

Przypisy

  1. 1 2 F. Boie. Fernere Bemerkungen über Classification Vögel. „Isis von Oken”. Jahrgang 1833, s. 880, 1833. (niem.).
  2. C.J. Sundevall: Methodi naturalis avium disponendarum tentamen. Försök till fogelklassens naturenliga uppställnung. Stockholm: Samson & Wallin, 1872, s. 23. (szw.  łac.).
  3. F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (redaktorzy), Batises, woodshrikes, bushshrikes, vangas [online], IOC World Bird List (v13.1) [dostęp 2023-06-17] (ang.).
  4. D.W. Winkler, S.M. Billerman & I.J. Lovette, Wattle-eyes and Batises (Platysteiridae), version 1.0, [w:] S.M. Billerman, B.K. Keeney, P.G. Rodewald & T.S. Schulenberg (redaktorzy), Birds of the World, Cornell Lab of Ornithology, Ithaca, NY 2021, Batis, DOI: 10.2173/bow.platys1.01 [dostęp 2023-06-17] (ang.). Publikacja w zamkniętym dostępie – wymagana rejestracja, też płatna, lub wykupienie subskrypcji
  5. R.B. Sharpe: Catalogue of the Passeriformes, or Perching Birds, in the collection of the British Museum. Cz. 4: Cichlomorphæ: Part I. Containing the families Campophagidæ and Muscicapidæ. London: Printed by order of the Trustees, 1879, s. 133, seria: Catalogue of the Birds in the British Museum. (ang.).
  6. The Key to Scientific Names, Batis [dostęp 2023-06-17].
  7. The Key to Scientific Names, Pachyprora [dostęp 2023-06-17].
  8. Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko, Rodzina: Platysteiridae Sundevall, 1872 - krępaczki - Wattle-eyes and Batises (wersja: 2022-08-21), [w:] Kompletna lista ptaków świata [online], Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego [dostęp 2023-06-17].

Bibliografia

  • The Key to Scientific Names, J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca (ang.).
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.