Banknoty Narodowego Banku Polskiego (1990) – seria nieobiegowych banknotów, z umieszczoną datą emisji 1 marca 1990 r., opracowana i wydrukowana dla Narodowego Banku Polskiego w celu przeprowadzenia planowanej na 1992 r. denominacji złotego[1].

Załamanie gospodarcze końcowego okresu PRL, zmiany ustrojowe oraz trudności z transformacją spowodowały narastająca inflację. Na początku lat 90. XX w. w obiegu znalazła się rekordowa liczba nominałów (16). Podjęto decyzję o przeprowadzeniu denominacji złotego, którą początkowo planowano na 1992 r. W niemieckiej firmie Giesecke & Devrient GmbH z Monachium zlecono druk 9 nominałów banknotów, od 1 złotego do 500 złotych, wg projektów Waldemara Andrzejewskiego. Na papierach tych została umieszczona data emisji: 1 marca 1990 r. Po wykonaniu zamówienia całość przewieziono do Polski[1].

Banknoty nie weszły jednak nigdy do obiegu z kilku powodów[2]:

  • nieustabilizowanej sytuacji gospodarczej i niewygaszonej inflacji (zasadniczy),
  • niedostatecznego zabezpieczenia przed sfałszowaniem,
  • błędów, np. nie oznaczono państwa polskiego – brak było napisu: „Rzeczpospolita Polska”, a widniejące godło nie odpowiadało ustalonemu w ustawie zasadniczej wzorowi.

Wszystkie nominały miały te same wymiary[3]. Jako wzór znaku wodnego posłużył wizerunek orła piastowskiego. Na wszystkich umieszczono tę samą klauzulę prawną[4]:

Banknoty emitowane przez Narodowy Bank Polski są prawnym środkiem płatniczym w Polsce.

Na części banknotów na awersie i rewersie naddrukowano w okresie późniejszym poziomy napis: „NIEOBIEGOWY”. Rozprowadzono je następnie w zestawach na rynku kolekcjonerskim[4].

Na początku XXI w. spotykane są wszystkie nominały bez jakichkolwiek naddruków[5], np. nienaddrukowany banknot 1-złotowy znany jest z kolekcji Działu Numizmatyki Muzeum Okręgowego im. Leona Wyczółkowskiego w Bydgoszczy[4].

Banknoty emisji 1 marca 1990

NominałAwersRewers
1 złotyawersrewers
2 złoteawersrewers
5 złotychawersrewers
10 złotychawersrewers
20 złotychawersrewers
50 złotychawersrewers
100 złotychawersrewers
200 złotychawersrewers
500 złotychawersrewers

Przypisy

  1. 1 2 Czesław Miłczak, Banknoty polskie i wzory, Tom II, od 1944, wyd. pierwsze, Warszawa: Antykwariat Numizmatyczny Paweł Niemczyk, 2012, s. 262, ISBN 978-83-913361-4-4.
  2. ↑ Czesław Miłczak, Banknoty polskie i wzory, Tom II, od 1944, wyd. pierwsze, Warszawa: Antykwariat Numizmatyczny Paweł Niemczyk, 2012, s. 262,266, ISBN 978-83-913361-4-4.
  3. ↑ Czesław Miłczak, Banknoty polskie i wzory, Tom II, od 1944, wyd. pierwsze, Warszawa: Antykwariat Numizmatyczny Paweł Niemczyk, 2012, s. 266–283, ISBN 978-83-913361-4-4.
  4. 1 2 3 Czesław Miłczak, Banknoty polskie i wzory, Tom II, od 1944, wyd. pierwsze, Warszawa: Antykwariat Numizmatyczny Paweł Niemczyk, 2012, s. 266, ISBN 978-83-913361-4-4.
  5. ↑ Czesław Miłczak, Banknoty polskie i wzory, Tom II, od 1944, wyd. pierwsze, Warszawa: Antykwariat Numizmatyczny Paweł Niemczyk, 2012, s. 266,268,270,272,274,276,278,280,282, ISBN 978-83-913361-4-4.

Bibliografia

  • Czesław Miłczak: Banknoty polskie i wzory Tom II. Warszawa: Antykwariat Numizmatyczny Paweł Niemczyk, 2012. ISBN 978-83-913361-4-4.

Linki zewnętrzne

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.