wieś | |
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Powiat | |
Gmina | |
Liczba ludności (2022) |
790[1] |
Strefa numeracyjna |
13 |
Kod pocztowy |
38-530[2] |
Tablice rejestracyjne |
RSA |
SIMC |
0362832[3] |
Położenie na mapie gminy Zarszyn | |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa podkarpackiego | |
Położenie na mapie powiatu sanockiego | |
49°36′18″N 22°03′11″E/49,605000 22,053056[4] |
Bażanówka – wieś w Polsce położona w województwie podkarpackim, w powiecie sanockim, w gminie Zarszyn[3][5].
SIMC | Nazwa | Rodzaj |
---|---|---|
0362849 | Granicznik | część wsi |
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa krośnieńskiego. w 2020 Bażanówkę zamieszkiwało 806 mieszkańców[1].
Historia
W I poł. XIX w. Bażanówka należała do Trzecieskich, od których odkupił ją w 1844 Felicjan Laskowski, żonaty z Anielą hr. Łoś, i posiadał w kolejnych latach[6]. Po jego śmierci majątek ten odziedziczył w 1875 jego syn, Kazimierz Laskowski (w 1905 posiadał 212 ha[7]). Po Kazimierzu Piotrze Laskowskim dobra w Bażanówce otrzymał w spadku w 1923 jego siostrzeniec, Daniel Rodich-Laskowski (1884-1957), ożeniony z Marią Ostaszewską (1901-1989), córką Stanisława Ostaszewskiego i Anieli z Sękowskich z Klimkówki, która wraz z mężem była ostatnią prawowitą właścicielką obszaru dworskiego. Po II wojnie światowej majątek ziemski Laskowskich został przejęty, w ramach tzw. reformy rolnej, przez Skarb Państwa. Obecnie we dworze znajduje się szkoła podstawowa.
W roku 1900 wieś liczyła 828 mieszkańców, powierzchnia wsi wynosiła 298 ha, były w niej 173 domy[8].
W czasie okupacji działała tu Placówka AK, a dowodził nią plut. Zygmunt Kędzior ps. „Kabel”.
6 października 1983 Rada Państwa PRL przyznała wsi Bażanówka Krzyż Walecznych „za czyny męstwa i odwagi mieszkańców wykazane w walkach z hitlerowskim okupantem”. Wydarzenie to upamiętniają tablice pamiątkowe ustanowione na budynku Ochotniczej Straży Pożarnej i Szkoły Podstawowej 30 maja 2010[9].
We wsi działa klub piłkarski LZS Orzeł Bażanówka.
Obiekty zabytkowe
- Kościół Najświętszego Serca Pana Jezusa
- Zespół dworski z 1850 (budynek dworski i park). W budynku dworskim funkcjonuje szkoła podstawowa[10].
Religia
- Kościół Najświętszego Serca Pana Jezusa w Bażanówce i parafia pod tym samym wezwaniem. Od roku 1921 w Bażanówce rozwijała się pierwsza[11], zorganizowana w Polsce wspólnota oraz parafia polskokatolicka. Pierwszą mszę w obrządku polskokatolickim odprawił tu ks. Jan Gritenas w dniu 1 października 1922. Kościół parafialny pod wezwaniem Najświętszego Serca Pana Jezusa zbudowano w 1925.
- Rzymskokatolicki kościół filialny w Bażanówce należący do parafii Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny w Jaćmierzu.
Urodzeni
- Tytus Trzecieski – polski szlachcic, filozof, rolnik, górnik z wykształcenia, właściciel kopalń rud, ropy naftowej i majątku ziemskiego, dziedzic Miejsca Piastowego, Polanki i Bóbrki, współorganizator ruchów niepodległościowych.
- Franciszek Malik, kapitan Wojska Polskiego, żołnierz Armii Krajowej, cichociemny, uczestnik powstania warszawskiego.
- Roman Bury – żołnierza BCh i AK, podporucznik ludowego Wojska Polskiego, uczestnik walk z UPA.
- Władysław Majcher – podporucznik Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie, poległ pod Monte Cassino.
- Ludwik Warchał – podchorąży Wojska Polskiego, ofiara zbrodni katyńskiej.
- Ryszard Niemiec – polski dziennikarz i działacz sportowy.
Galeria
Przypisy
- 1 2 Raport o stanie Gminy Zarszyn za rok 2022. s.4
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 16 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22] .
- 1 2 3 GUS. Wyszukiwarka TERYT
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 3326
- 1 2 Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
- ↑ Karol Wild: Skorowidz wszystkich miejscowości położonych w królestwie Galicyi i Lodomeryi jakoteż w wielkim księstwie Krakowskiem i księstwie Bukowińskiem, pod względem politycznej i sądowej organizacyi kraju wraz z dokładnem oznaczeniem parafii, poczt i właścicieli tabularnych, ułożony porządkiem abecadłowym. Lwów: 1855, s. 10.
- ↑ Alojzy Zielecki, Życie gospodarcze, W epoce autonomii galicyjskiej, w: Sanok. Dzieje miasta. Praca zbiorowa pod redakcją Feliksa Kiryka, Kraków 1995. s. 405.
- ↑ Gemeindelexikon der im Reichsrate vertretenen Königreiche und Länder. Tom XII. Galizien. 10 grudnia 1900. Wien 1907.
- ↑ Święto Ludowe w Bażanówce. isanok.pl, 26 maja 2010. [dostęp 2014-09-06].
- ↑ O szkole. spbazanowka.szkolnastrona.pl. [dostęp 2014-09-06].
- ↑ Przyjaciel Ludu, 1922 r., nr 23, s.5, Polska Odrodzona, 1925, nr 6, s.12-13.
- 1 2 3 4 Start [online], www.zarszyn.pl [dostęp 2019-07-17] [zarchiwizowane z adresu 2019-05-06] (pol.).
Bibliografia
- Szkoła we dworze. 60 lat obecności Szkoły Podstawowej w bażanowskim dworku. spbazanowka.szkolnastrona.pl. [dostęp 2014-11-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (6 września 2014)].
Linki zewnętrzne
- Bazanówka, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. I: Aa – Dereneczna, Warszawa 1880, s. 120 .