Będgoszcz
Będogoszcz
Ilustracja
Położenie
Państwo

 Polska

Województwo

 zachodniopomorskie

Miejscowości nadbrzeżne

Będgoszcz

Region

Równina Pyrzycka[1]

Wysokość lustra

14,6[2] m n.p.m.

Morfometria
Powierzchnia

250,0–264,3 ha[3][2]

Wymiary
• max długość
• max szerokość


5290 m[2]
1040 m[2]

Głębokość
• średnia
• maksymalna


5,5[2] m
13[2] m

Długość linii brzegowej

18 950 m[2]

Objętość

15 812,9 tys. m³[2]

Hydrologia
Klasa jakości wody

III (2021)[4]

Rzeki zasilające

Bielica, Krzekna, Ostrowica

Rzeki wypływające

Ostrowica

Rodzaj jeziora

rynnowe

Położenie na mapie gminy Pyrzyce
Mapa konturowa gminy Pyrzyce, blisko górnej krawiędzi po lewej znajduje się owalna plamka nieco zaostrzona i wystająca na lewo w swoim dolnym rogu z opisem „Będgoszcz”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko lewej krawiędzi nieco u góry znajduje się owalna plamka nieco zaostrzona i wystająca na lewo w swoim dolnym rogu z opisem „Będgoszcz”
Położenie na mapie województwa zachodniopomorskiego
Mapa konturowa województwa zachodniopomorskiego, po lewej nieco na dole znajduje się owalna plamka nieco zaostrzona i wystająca na lewo w swoim dolnym rogu z opisem „Będgoszcz”
Położenie na mapie powiatu pyrzyckiego
Mapa konturowa powiatu pyrzyckiego, u góry po lewej znajduje się owalna plamka nieco zaostrzona i wystająca na lewo w swoim dolnym rogu z opisem „Będgoszcz”
Ziemia53°14′15,0″N 14°49′07,5″E/53,237500 14,818750

Będgoszcz – jezioro położone w zachodniej części Pojezierza Zachodniopomorskiego na Równinie Pyrzyckiej, na zachód od Jeziora Miedwie, na terenie trzech gmin: Pyrzyce, Bielice oraz Stare Czarnowo.

Przez Będgoszcz przepływa rzeka Ostrowica, uchodzą do niego strugi Krzekna i Bielica. Jezioro Będgoszcz jest jedną z pozostałości dawnego wielkiego akwenu tzw. Zastoiska Pyrzyckiego zwanego Pramiedwiem. W drugiej połowie XVIII wieku król Fryderyk Wielki nakazał przeprowadzenie melioracji okolic Pramiedwia. Efektem prac Davida Gilly’ego było zmniejszenie się, ok. 1771 roku, akwenu o 575 ha i obniżenie poziom lustra wody o 2,5 m, w wyniku czego powstały nowe jeziora, m.in. Będgoszcz[5].

Hydronimia

Jezioro pojawia się w źródłach w 1784 roku, początkowo jako der Bangastsee (1784), Bangast (1833), Bangast See (1937)[6]. 11 lutego 1949 roku wprowadzono nazwę Będgoszcz[7]. Obecnie państwowy rejestr nazw geograficznych jako nazwę jeziora również podaje Będgoszcz[8]. W niektórych źródłach pojawia się nazwa Będogoszcz[9].

Morfometria

Według danych Instytutu Rybactwa Śródlądowego powierzchnia zwierciadła wody jeziora wynosi 264,3 ha. Średnia głębokość zbiornika wodnego to 5,5 m, a maksymalna – 13,0 m. Lustro wody znajduje się na wysokości 14,6 m n.p.m. Objętość jeziora wynosi 15 812,9 tys. m³[2]. Natomiast A. Choiński określił poprzez planimetrowanie na mapach 1:50 000 wielkość jeziora na 250,0 ha[3]. Maksymalna długość jeziora to 5290 m, a szerokość 1040 m. Długość linii brzegowej wynosi 18 950 m[2].

Według Mapy Podziału Hydrograficznego Polski jezioro leży na terenie zlewni dziesiątego poziomu Bezpośrednia zlewnia jez. Będgoszcz[10]. Identyfikator MPHP to 1974327279[10].

Zagospodarowanie

W systemie gospodarki wodnej jezioro tworzy jednolitą część wód o kodzie PLLW11041[10]. Administratorem wód jeziora jest Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej w Szczecinie. Utworzył on obwód rybacki, który obejmuje między innymi wody jezior Będgoszcz oraz Babińskiego (Obwód rybacki jeziora Będgoszcz na kanale Ostrowice – Nr 1)[11]. Gospodarkę rybacką na jeziorze prowadzi Gospodarstwo Rybackie Miedwie Sp. z o.o. W jeziorze odławiane są głównie szczupaki, sandacze oraz leszcze[12].

Czystość wód i ochrona środowiska

Badania z 2021 roku zaliczyły wody jeziora do III klasy jakości[4].

Jezioro leży w granicach dwóch obszarów sieci Natura 2000: specjalnego obszaru ochrony siedlisk „Dolina Płoni i Jezioro Miedwie” PLH320006 i obszaru specjalnej ochrony ptaków „Jezioro Miedwie i okolice” PLB320005[13][14].

Przypisy

  1. ↑ Andrzej Richling i inni, Regionalna geografia fizyczna Polski : praca zbiorowa, Poznań: Bogucki Wydawnictwo Naukowe, 2021, s. 107–108, ISBN 978-83-7986-381-5, OCLC 1288191487 [dostęp 2023-03-30].
  2. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 Jerzy Jańczak (red.), Atlas jezior Polski, t. I, Poznań: Bogucki Wydawnictwo Naukowe, 1996, s. 94–95, ISBN 83-86001-29-1.
  3. 1 2 Adam Choiński: Katalog jezior Polski. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM, 2006, s. 190. ISBN 83-232-1732-7.
  4. 1 2 Ocena stanu jednolitych części wód jezior w latach 2016–2021 na podstawie monitoringu – tabela [online], Główny Inspektorat Ochrony Środowiska [dostęp 2023-02-09].
  5. ↑ Czesław Piskorski "Pomorze Zachodnie, mały przewodnik" Wyd. Sport i Turystyka Warszawa 1980 s. 104 ISBN 83-217-2292-X
  6. ↑ Będogoszcz. [w:] Elektroniczny słownik hydronimów Polski [on-line]. [dostęp 2023-06-07].
  7. ↑ Rozporządzenie Ministra Administracji Publicznej z dnia 11 lutego 1949 r. o przywróceniu i ustaleniu nazw miejscowości. (M.P. z 1949 r. nr 17, poz. 225)
  8. ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – nazwy obiektów fizjograficznych – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 1 stycznia 2024, identyfikator PRNG: 4112.
  9. ↑ Będogoszcz, [w:] Encyklopedia PWN [dostęp 2020-03-22].
  10. 1 2 3 Hydroportal, Informatyczny System Osłony Kraju [dostęp 2023-06-09].
  11. ↑ Państwowe Gospodarstwo Wodne Wody Polskie”, Ujednolicony wykaz obwodów rybackich 2022 [online], dane.gov.pl [dostęp 2023-06-07].
  12. ↑ Jeziora | Ryby Modehpolmo [online], ryby.modehpolmo.pl [dostęp 2023-06-07].
  13. ↑ Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska, Obszar Natura 2000 Puszcza Notecka [online] [dostęp 2023-03-05].
  14. ↑ Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska, Obszar Natura 2000 Dolina Płoni i Jezioro Miedwie [online] [dostęp 2023-03-05].
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.