Azotan wapnia
Ogólne informacje
Wzór sumaryczny

Ca(NO
3)
2

Masa molowa

164,09 g/mol

Wygląd

białe, higroskopijne kryształy[1]

Minerały

nitrokalcyt

Identyfikacja
Numer CAS

10124-37-5 (bezwodny)
13477-34-4 (tetrahydrat)

PubChem

24963

Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą
stanu standardowego (25 °C, 1000 hPa)

Azotan wapnia, saletra wapniowa, saletra norweska, nazwa Stocka: azotan(V) wapnia, Ca(NO
3)
2 – nieorganiczny związek chemiczny z grupy azotanów (tzw. saletr), sól kwasu azotowego i wapnia.

Azotan wapnia występuje naturalnie w niewielkich ilościach jako minerał nitrokalcyt, Ca(NO
3)
2·4H
2O[2]. Do celów przemysłowych otrzymuje się go m.in. w wyniku działania kwasu azotowego na wapień[2]:

2HNO
3 + CaCO
3 → Ca(NO
3)
2 + H
2O + CO
2↑

lub na fosforyty[2]:

Ca
3(PO
4)
2 + 6HNO
3 + 12H
2O → 2H
3PO
4 + 3Ca(NO
3)
2·4H
2O↓

Druga z metod została wdrożona do produkcji w norweskim mieście Odda w roku 1927. Syntetyczny azotan wapnia znany jest jako saletra norweska[2].

Azotan wapnia jest białym, krystalicznym ciałem stałym. Jest silnie higroskopijny. Tworzy tetrahydrat, Ca(NO
3)
2·4H
2O, który zaczyna tracić wodę krystalizacyjną w ok. 40 °C[1].

Azotan wapnia ma właściwości utleniające, w kontakcie z materiałami palnymi może spowodować zapłon. Działa drażniąco na oczy.

Zastosowanie

Saletra wapniowa jest używana głównie jako nawóz azotowy (zawiera 15,5% azotu). Dostarcza azot w formie azotanowej i rozpuszczalny w wodzie wapń, dwa życiowo ważne dla roślin elementy. Saletra wapniowa stosowana jest do nawożenia pogłównego w uprawach rolniczych i ogrodniczych prowadzonych na różnych typach gleb i w różnych warunkach klimatycznych. Ponieważ zarówno wapń, jak i azot są składnikami wykorzystywanymi przez rośliny, przy odpowiednim stosowaniu tego nawozu nie pozostają w strefie systemu korzeniowego żadne szkodliwe substancje, nie ma też groźby zasolenia składnikami balastowymi. Przy tym azot azotanowy aktywnie uczestniczy w pobieraniu towarzyszącego mu wapnia przez korzenie i w ten sposób sprzyja maksymalnemu zaopatrzeniu roślin w ten pierwiastek. Dzięki swojej higroskopijności saletra wapniowa szybko rozpuszcza się po zastosowaniu, np. w wyniku obecności mgły lub rosy. Saletra wapniowa rzadko powoduje oparzenia liści, nawet w warunkach wysokiej temperatury lub suszy.

Rzadko dokumentowane są przypadki chorób zawodowych polegających na zmianach skórnych w miejscu kontaktu z tym nawozem[3]. Niewłaściwie stosowany i przechowywany nawóz należy do jednej z głównych przyczyn zanieczyszczania wód powierzchniowych i gruntowych związkami azotu, powodującego eutrofizację.

Przypisy

  1. 1 2 3 4 5 6 7 8 CRC Handbook of Chemistry and Physics, William M. Haynes (red.), wyd. 97, Boca Raton: CRC Press, 2016, s. 4-54, ISBN 978-1-4987-5429-3 (ang.).
  2. 1 2 3 4 Wolfgang Laue i inni, Nitrates and Nitrites, [w:] Ullmann’s Encyclopedia of Industrial Chemistry, Weinheim: Wiley‐VCH, s. 10–13, DOI: 10.1002/14356007.a17_265 (ang.).
  3. ↑ Radosław Śpiewak, Przyczyny zawodowych chorób skóry u rolników inne niż środki ochrony roślin, [w:] Ryzyko Zdrowotne Stosowania Pestycydów – Problemy Teoretyczne i Praktyczne, S. Toś-Luty (red.), Lublin: Instytut Medycyny Wsi, 2001, s. 65–75.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.