Archidiecezja Berlina

Archidiecezja Berlina
	; Archikatedra św. Jadwigi Śląskiej w Berlinie
Państwo	Niemcy
Siedziba	Berlin; Niederwallstrasse 8-9
Data powołania	13 sierpnia 1930
Wyznanie	katolicyzm
Kościół	łaciński
Metropolia	Berlina
Katedra diecezjalna	św. Jadwigi w Berlinie
Biskup diecezjalny	abp Heiner Koch
Biskup pomocniczy	bp Matthias Heinrich
	Dane statystyczne (2020)
Liczba wiernych; • odsetek wiernych	411 600; 6,8%
Liczba kapłanów; • w tym diecezjalnych; • w tym zakonnych	339; 234; 105
Liczba osób zakonnych	413 – zakonnice; 129 – zakonnicy
Liczba dekanatów	17
Liczba parafii	99
Powierzchnia	28 962 km²
	Położenie na mapie Berlina Berlin
	Położenie na mapie Niemiec Berlin
	52°30′56,81″N 13°23′41,35″E/52,515780 13,394820
	Strona internetowa

Obecne granice archidiecezji Berlina

Papież Benedykt XVI z wizytą w archidiecezji Berlina w 2011 roku – msza święta na Stadionie Olimpijskim w Berlinie

Czteropolowy herb archidiecezji Berlina jest połączeniem historycznych biskupstw istniejących kiedyś na jej terenie: brandenburskiego (pierwsze u góry po lewej), havelberskiego (drugie pole po prawej), kamieńskiego (trzecie pole) i lubuskiego (czwarte pole)

Archidiecezja Berlina (łac.: Archidioecesis Berolinensis, niem.: Erzbistum Berlin) – niemiecka archidiecezja katolicka z siedzibą w katedrze św. Jadwigi w Berlinie. Obejmuje swoim zasięgiem terytoria trzech landów w położonych w północno-wschodniej części kraju – Berlin, część Brandenburgii i Meklemburgii-Pomorza Przedniego.

Historia

W XIX w. dla katolików mieszkających w stolicy Prus ustanowiona została Delegatura Apostolska Brandenburgia-Pomorze (Książęco-biskupia Delegatura Brandenburgii i Pomorza; niem. Fürstbischöfliche Delegatur Brandenburg und Pommern), która została umiejscowiona w katolickiej parafii św. Jadwigi w Berlinie. Obejmowała ona swoim zasięgiem Brandenburgię, Pomorze Przednie i tereny po biskupstwie kamieńskim.

W dwudziestoleciu międzywojennym, po upadku monarchii w Niemczech, uczyniono pierwsze kroki zmierzające do utworzenia diecezji katolickiej na tym terenie: 19 lutego 1923 papież Pius XI powołał Josefa Deitmera na pierwszego biskupa pomocniczego diecezji wrocławskiej z siedzibą w Berlinie. Został on konsekrowany 1 maja 1923 przez kardynała Adolfa Bertrama.

13 sierpnia 1930 bullą Pastoralis officii nostri erygowano diecezję Berlina, która swoim terytorium miała objąć ziemie historycznych diecezji: Havelbergu, brandenburskiej, pomorskiej i lubuskiej. Na pierwszego biskupa wyznaczono Christiana Schreibera. Wchodziła w skład metropolii wrocławskiej.

27 czerwca 1994 diecezja została podniesiona przez papieża Jana Pawła II konstytucja apostolską Certiori Christifidelium do rangi archidiecezji i metropolii^[1].

W 2003 archidiecezja zmagała się z ogromnymi problemami finansowymi, w wyniku których sprzedała niektóre kościoły i ograniczyła liczbę parafii z 207 do 108.

Główne świątynie

Archikatedra: Katedra św. Jadwigi w Berlinie
Bazylika mniejsza: Bazylika Rosenkranz w Berlinie

Biskupi

ordynariusz – abp Heiner Koch
sufragan – bp Matthias Heinrich

Podział administracyjny

Współcześnie archidiecezja Berlina składa się z 17 dekanatów, w skład których wchodzi 150 parafii^[2]:

Dekanat Brandenburg an der Havel (14 parafii):
- Parafia Trójcy Świętej w Brandenburg an der Havel – siedziba dekanatu
- Parafia Świętej Rodziny w Lehnin
- Parafia Niepokalanego Poczęcia NMP w Premnitz
- Parafia Świętego Pawła w Nauen OT Markee
- Parafia Różańca Świętego we Friesack
- Parafia Królowej Różańca Świętego w Ketzin
- Parafia Świętego Bernharda w Brandenburg an der Havel
- Parafia Świętego Bonifacego w Belzig
- Parafia Świętej Elżbiety w Brandenburgu
- Parafia Świętego Jerzego w Rathenow
- Parafia Świętego Józefa w Jeserig
- Parafia Świętego Mikołaja w Brandenburg an der Havel
- Parafia Świętego Mikołaja w Treuenbrietzen
- Parafia Świętych Piotra i Pawła w Nauen
Dekanat Charlottenburg-Wilmersdorf (11 parafii i 3 misje):
- Parafia Ducha Świętego w Berlinie-Charlottenburgu
- Parafia Marii od Krzyża w Berlinie-Wilmersdorfie
- Parafia Serca Jezusowego w Berlinie-Charlottenburgu
- Parafia Zbawiciela w Berlinie-Charlottenburgu
- Parafia Świętego Alberta Wielkiego w Berlinie-Charlottenburgu
- Parafia Świętego Canisiusa w Berlinie-Charlottenburgu
- Parafia Świętego Kamila w Berlinie
- Parafia Świętego Karola Boromeusza w Berlinie
- Parafia Świętego Ludwika w Berlinie – siedziba dekanatu
- Parafia Świętego Tomasza z Akwinu w Berlinie-Charlottenburgu
  - Misja włoska pw. Krzyża Świętego w Berlinie
  - Misja francuska pw. Świętego Tomasza z Akwinu w Berlinie
Dekanat Eberswalde (14 parafii):
- Parafia Ducha Świętego w Lychen
- Parafia Serca Jezusowego w Bernau
- Parafia Serca Jezusowego w Templin
- Parafia Marii Królowej Pokoju w Gramzow
- Parafia Wniebowzięcia NMP w Angermünde
- Parafia Wniebowzięcia NMP w Schwedt nad Odrą
- Parafia Wniebowzięcia NMP w Zehdenick
- Parafia NMP Wspomożycielki Wiernych w Bad Freienwalde
- Parafia Świętego Józefa w Werneuchen
- Parafia Świętego Konrada w Wandlitz
- Parafia Świętej Marii Magdaleny w Prenzlau
- Parafia Najświętszej Maryi Panny w Biesenthal
- Parafia Świętych Piotra i Pawła w Eberswalde – siedziba dekanatu
- Parafia Świętej Teresy od Dzieciątka Jezus w Eberswalde
Dekanat Fürstenwalde (13 parafii):
- Parafia Chrystusa Króla w Golzow
- Parafia Ducha Świętego w Buckow
- Parafia Krzyża Świętego we Frankfurcie nad Odrą – siedziba dekanatu
- Parafia Świętej Rodziny w Rüdersdorf
- Parafia Chrystusa Króla w Alt Zeschdorf
- Parafia Naszej Dobrej Pani w Müllrose
- Parafia NMP Dobrej Rady w Herzfelde
- Parafia Niepokalanego Poczęcia NMP w Schöneiche
- Parafia Świętego Jerzego w Dahlwitz
- Parafia Świętego Huberta w Petershagen
- Parafia Świętego Jana Chrzciciela w Fürstenwalde
- Parafia Świętego Józefa w Strausberg
- Parafia Matki Bożej z Lourdes w Altlandsberg
Dekanat Lichtenberg (13 parafii i 1 misja):
- Parafia Krzyża Świętego w Berlinie-Hohenschönhausen
- Parafia Trójcy Świętej w Berlinie-Friedrichshain
- Parafia Serca Jezusowego w Berlinie-Biesdorfie Południowym
- Parafia Archanioła Michała w Berlinie
- Parafia NMP Królowej Pokoju w Berlinie Marzahn-Hellersdorf
- Parafia Świętego Antoniego w Berlinie-Friedrichshain
- Parafia Świętego Bonifacego w Berlinie-Kreuzberg
- Parafia Świętego Klemensa w Berlinie-Kreuzberg
- Parafia Świętego Jana w Berlinie-Neukölln
- Parafia Świętego Konrada z Parzham w Berlinie-Lichtenbergu
- Parafia Dobrej Pani w Berlinie
- Parafia Najświętszej Maryi Panny w Berlinie-Karlshorst
- Parafia Świętego Mauritiusa w Berlinie-Kaulsdorf – siedziba dekanatu
  - Misja polska św. Jana w Berlinie-Friedrichshain
Dekanat Mitte (10 parafii i 3 misje):
- Parafia Serca Pana Jezusa w Berlinie Prenzlauer Berg
- Parafia Świętego Wojciecha w Berlinie-Mitte
- Parafia Świętych Józefa i Alojzego w Berlinie-Wedding
- Parafia Świętego Ansgara w Berlinie-Hansaviertel
- Parafia Świętej Jadwigi w Berlinie-Mitte
- Parafia Świętego Archanioła Michała w Berlinie-Mitte
- Parafia Świętego Pawła w Berlinie-Mitte
- Parafia Świętego Piotra w Berlinie-Mitte – siedziba dekanatu
- Parafia Świętego Sebastiana w Berlinie-Mitte
- Parafia Świętego Tomasza z Akwinu w Berlinie-Mitte
  - Misja chorwacka pw. Świętego Sebastiana w Berlinie-Gesundbrunnen
  - Misja węgierska pw. Świętego Pawła w Berlinie-Mitte
  - Misja wietnamska pw. Świętego Alojzego w Berlinie-Wedding
Dekanat Neukölln (9 parafii):
- Parafia Ojca Klausa w Berlinie-Neukölln
- Parafia Świętej Anny w Berlinie-Baumschulenweg
- Parafia Świętego Krzysztofa w Berlinie-Neukölln
- Parafia Świętej Klary w Berlinie-Neukölln – siedziba dekanatu
- Parafia Świętego Dominika w Berlinie-Neukölln
- Parafia Świętego Edwarda w Berlinie-Neukölln
- Parafia Świętego Józefa w Berlinie-Rudow
- Parafia Świętego Ryszarda w Berlinie-Neukölln
- Parafia Świętej Teresy od Dzieciątka Jezus w Berlinie-Neukölln
Dekanat Oranienburg (10 parafii):
- Parafia Chrystusa Króla w Kremmen
- Parafia Serca Jezusowego w Neuruppin
- Parafia Wniebowzięcia NMP w Fehrbellin
- Parafia Wniebowzięcia NMP w Gransee
- Parafia Świętej Jadwigi w Fürstenbergu – siedziba dekanatu
- Parafia Świętego Józefa w Lindow
- Parafia Świętego Józefa w Velten
- Parafia Świętego Piotra w Leegebruch
- Parafia Świętej Teresy w Birkenwerder
- Parafia Wszystkich Aniołów Stróżów w Hennigsdorf
Dekanat Pankow (10 parafii i 1 misja):
- Parafia Świętej Rodziny w Berlinie-Prenzlauer Berg
- Parafia NMP Wspomożycielki Wiernych w Gehrenberge
- Parafia Matki Boskiej Bolesnej w Berlinie-Buch
- Parafia Najświętszego Ciała Pana Jezusa w Berlinie-Pankow
- Parafia Świętego Augustyna w Berlinie-Pankow
- Parafia Świętego Jerzego w Berlinie-Pankow
- Parafia Świętego Jana Ewangelisty w Berlinie-Buchholz
- Parafia Świętego Józefa w Berlinie-Weißensee – siedziba dekanantu
- Parafia Świętego Jozafata w Berlinie-Pankow
- Parafia Świętej Marii Magdaleny w Berlinie-Niederschönhausen
  - Misja portugalska pw. Matki Boskiej Bolesnej w Berlinie-Pankow
Dekanat Potsdam-Luckenwalde (13 parafii):
- Parafia Ducha Świętego w Beelitz
- Parafia NMP Gwiazdy na Niebiosach w Werder
- Parafia Niepokalanego Poczęcia NMP w Zossen
- Parafia Najświętszej Eucharystii w Teltow
- Parafia Świętego Alberta w Rangsdorfie
- Parafia Świętego Antoniego w Poczdamie-Babelsbergu
- Parafia Świętej Cecylii w Michendorf
- Parafia Świętej Jadwigi w Jüterbog
- Parafia Świętego Józefa w Luckenwalde
- Parafia Świętego Mikołaja w Blankenfelde
- Parafia Świętych Piotra i Pawła w Poczdamie – siedziba dekanatu
- Parafia Świętego Piusa X w Ludwigsfelde
- Parafia Świętego Tomasza Morusa w Kleinmachnow
Dekanat Reinickendorf (12 parafii i 1 misja):
- Parafia Wszystkich Świętych w Berlinie-Reinickendorfie
- Parafia Chrystusa Króla w Berlinie-Lübars
- Parafia Serca Jezusa w Berlinie-Tegel
- Parafia Najświętszej Maryi Panny w Berlinie-Reinickendorfie Północnym
- Parafia Świętego Bernharda w Berlinie-Tegel
- Parafia Świętego Hildegarda w Berlinie-Reinickendorfie
- Parafia Świętego Józefa w Berlinie-Reinickendorfie
- Parafia Świętej Katarzyny w Schildow
- Parafia Wniebowstąpienia NMP w Berlinie-Reinickendorfie
- Parafia Świętego Marcina w Berlinie-Reinickendorfie
- Parafia Świętego Mikołaja w Berlinie-Reinickendorfie
- Parafia Świętej Rity w Berlinie-Reinickendorfie
  - Misja hiszpańska pw. Świętego Mikołaja w Berlinie-Reinickendorfie
Dekanat Spandau (15 parafii):
- Parafia Wniebowzięcia NMP w Berlinie-Kladow
- Parafia NMP Wspomożycielki Chrześcijan w Berlinie-Spandau
- Parafia Najświętszej Maryi Panny w Berlinie-Spandau
- Parafia Świętego Franciszka z Asyżu w Berlinie-Spandau
- Parafia Świętego Jana Chrzciciela w Dallgow-Döberitz
- Parafia Świętego Józefa w Berlinie-Spandau
- Parafia Świętego Józefa w Paaren
- Parafia Świętego Konrada z Parzham w Falkensee – siedziba dekanatu
- Parafia Świętego Lamberta w Berlinie-Spandau
- Parafia Najświętszej Maryi Panny w Berlinie-Behnitz
- Parafia Najświętszej Maryi Panny w Brieselang
- Parafia Świętego Marka w Berlinie-Spandau
- Parafia Świętego Stefana w Berlinie-Spandau
- Parafia Świętego Maksymiliana Kolbego w Berlinie-Spandau
- Parafia Świętego Wilhelma w Berlinie-Spandau
Dekanat Steglitz-Zehlendorf (12 parafii i 2 misje):
- Parafia Wszystkich Świętych w Berlinie-Steglitz
- Parafia Świętej Rodziny w Berlinie-Lichterfelde
- Parafia Serca Jezusowego w Berlinie-Zehlendorf
- Parafia Matki Boskiej Bolesnej w Berlinie-Lankwitz
- Parafia Różańca Świętego w Berlinie Steglitz-Zehlendorfie
- Parafia Świętej Anny w Berlinie Steglitz-Zehlendorfie
- Parafia Świętego Benedykta w Berlinie Steglitz-Zehlendorfie – siedziba dekanatu
- Parafia Świętego Bernharda w Berlinie-Dahlem
- Parafia Świętego Jana Ewangelisty w Berlinie-Südende
- Parafia Świętego Michała w Berlinie-Wannsee
- Parafia Świętego Ottona w Berlinie-Steglitz
- Parafia Dwunastu Apostołów w Berlinie-Steglitz
  - Misja angielskojęzyczna pw. św. Bernharda w Berlinie-Dahlem
  - Misja rumuńska pw. Najświętszej Maryi Panny w Berlinie-Zehlendorfie
Dekanat Tempelhof-Schöneberg (11 parafii i 2 misje):
- Parafia Serca Pana Jezusa w Berlinie-Tempelhof
- Parafia NMP Królowej Pokoju w Berlinie-Mariendorfie
- Parafia Zbawiciela w Lichtenrade – siedziba dekanatu
- Parafia Świętego Alfonsa w Berlinie Tempelhof-Schöneberg
- Parafia Świętej Elżbiety w Berlinie-Schönebergu
- Parafia Świętej Fidelis w Berlinie Tempelhof-Schöneberg
- Parafia Świętego Judy Tadeusza w Berlinie Tempelhof-Schöneberg
- Parafia Świętego Konrada w Berlinie-Schönebergu
- Parafia Świętego Mateusza w Berlinie Tempelhof-Schöneberg
- Parafia Świętego Norberta w Berlinie-Schönebergu
- Parafia Dobrego Pasterza w Berlinie Tempelhof-Schöneberg
  - Misja koreańska pw. Świętej Fidelis w Berlinie
  - Misja słoweńska pw. Świętej Elżbiety w Berlinie-Schönebergu
Dekanat Treptow-Köpenick (10 parafii):
- Parafia Chrystusa Króla w Berlinie-Adlershofie
- Parafia Trzech Króli w Berlinie-Rahnsdorfie
- Parafia NMP Wspomożycielki w Berlinie-Altglienicke
- Parafia Świętego Antoniego w Berlinie-Eichwalde
- Parafia Świętego Antoniego w Berlinie-Oberschöneweide
- Parafia Świętego Bonifacego w Erkner
- Parafia Świętej Elżbiety w Königs Wusterhausen
- Parafia Świętego Franciszka w Berlinie Treptow-Köpenick
- Parafia Świętego Jana Ewangelisty w Berlinie-Johannisthal
- Parafia Świętego Józefa w Berlinie-Köpenick – siedziba dekanatu
Dekanat Vorpommern (21 parafii):
- Parafia Krzyża Świętego w Altentreptow
- Parafia Trójcy Świętej w Stralsundzie
- Parafia Świętej Rodziny w Strasburgu
- Parafia Serca Jezusa w Garz na Rugii
- Parafia Serca Jezusa w Torgelow
- Parafia Serca Jezusa w Wolgaście
- Parafia Narodzenia NMP w Viereck
- Parafia Wniebowzięcia NMP w Hoppenwalde
- Parafia Maryi Królowej Różańca Świętego w Demmin
- Parafia Zbawiciela w Anklam
- Parafia Świętego Bonifacego w Bergen na Rugii – siedziba dekanatu
- Parafia Świętego Jakuba w Grimmen
- Parafia Świętego Józefa w Greifswald
- Parafia Najświętszej Marii Panny Pocieszycielki Strapionych w Barth
- Parafia Najświętszej Maryi Panny w Gützkow
- Parafia Świętego Ottona w Pasewalk
- Parafia Świętego Ottona w Ueckermünde
- Parafia Świętego Ottona w Zinnowitz
- Parafia Świętego Stefana w Blumenthal
- Parafia Najświętszej Maryi Panny w Binz
- Parafia Najświętszej Maryi Panny w Seebad Heringsdorf
Dekanat Wittenberge (10 parafii):
- Parafia Ducha Świętego w Kyritz
- Parafia Krzyża Świętego w Wittstock
- Parafia Serca Jezusa w Neustadt (Dosse)
- Parafia Matki Boskiej Wspomożycielki w Meyenburgu
- Parafia Niepokalanego Poczęcia NMP w Perlebergu
- Parafia Świętej Anny w Pritzwalku
- Parafia Świętego Henryka w Wittenberdze – siedziba dekanatu
- Parafia Najświętszej Maryi Panny w Bad Wilsnack
- Parafia Najświętszej Maryi Panny w Lenzen
- Parafia Świętego Norberta w Havelbergu

Patroni

Archidiecezja Berlina posiada trzech patronów^[3]:

św. Piotr (ur. ok. 30 r. p.n.e., zm. ok. 67 r. n.e.) – apostoł, główny patron archidiecezji, jego święto przypada na 29 czerwca.
Otton z Bambergu (ur. ok. 1060, zm. 1139) – biskup niemieckiego miasta Bamberg od 1102 r., misjonarz, święty katolicki zwany Apostołem Pomorza, współpatron archidiecezji, jego wspomnienie wypada na 30 czerwca.
Jadwiga Śląska (ur. 1178/1180, zm. 1243) – księżniczka śląska, patronka miasta Berlina, jej święto obchodzone jest 16 października.

Przypisy

↑ MariolaM. Wołk MariolaM., „Nie tak i tak dalej, ale tak i nie tak dalej…”, czyli o tym, czym jest nielogiczność, „LingVaria”, 8 (15), 2013, s. 27–39, DOI: 10.12797/lv.08.2013.15.03, ISSN 1896-2122 [dostęp 2019-03-29] .
↑ Wykaz parafii i dekanatów archidiecezji Berlina. erzbistumberlin.de. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-01-30)]. [on-line] [dostęp:29.01.2012]
↑ Kalendarz liturgiczny archidiecezji Berlina. dioezesanarchiv-berlin.de. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-04)]. [on-line] [dostęp: 29.01.2012]

Bibliografia

H. Bengsch,Bistum Berlin. Kirche zwischen Elbe und Oder mit tausendjähriger Vorgeschichte, Berlin 1985.
M. Höhle, Die Gründung des Bistums Berlin 1930, Paderborn u.a., 1996.
W. Knauft,Miterbauer des Bistums Berlin. 50 Jahre Geschichte in Charakterbildern, Berlin 1979.

Linki zewnętrzne

Oficjalna strona archidiecezji Berlina
Archidiecezja Berlina w bazie gcatholic.org (ang.) [dostęp 2023-09-30]
Archidiecezja Berlina [online], catholic-hierarchy.org [dostęp 2018-07-30] (ang.).

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.

[1] MariolaM. Wołk MariolaM., „Nie tak i tak dalej, ale tak i nie tak dalej…”, czyli o tym, czym jest nielogiczność, „LingVaria”, 8 (15), 2013, s. 27–39, DOI: 10.12797/lv.08.2013.15.03, ISSN 1896-2122 [dostęp 2019-03-29] .

[2] Wykaz parafii i dekanatów archidiecezji Berlina. erzbistumberlin.de. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-01-30)]. [on-line] [dostęp:29.01.2012]

[3] Kalendarz liturgiczny archidiecezji Berlina. dioezesanarchiv-berlin.de. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-04)]. [on-line] [dostęp: 29.01.2012]

[1]

[2]

[3]