Apoksyomenos
Ilustracja
Autor

nieznany

Data powstania

I w. p.n.e.-II wiek

Medium

brąz

Wymiary

ok. 192 cm

Miejsce przechowywania
Lokalizacja

Muzeum Apoksyomenosa w Malim Lošinju

Apoksyomenos – starożytna rzeźba grecka, datowana na I wiek p.n.e.–II wiek n.e., wykonana w brązie, odnaleziona przypadkowo w morzu w pobliżu chorwackiej miejscowości Mali Lošinj w 1996[1].

Prace konserwatorskie przeprowadzone przez międzynarodowy zespół zostały nagrodzone w 2006 przez Unię Europejską medalem Europa Nostra za opiekę nad dziedzictwem kulturowym[2].

Historia

Apoksyomenosa, leżącego na dnie morza na głębokości 45 m p.p.m. w pobliżu wyspy Vele Orjule na Adriatyku, odnalazł w 1996 turysta z Belgii René Wouters, amator nurkowania. Jesienią 1998 w towarzystwie belgijskiego ambasadora zgłosił swoje odkrycie władzom chorwackim, wziął też udział w akcji podniesienia posągu[3]. Rzeźbę wydobyto 27 kwietnia 1999, wcześniej utrzymując informację o znalezisku w sekrecie, w obawie przed szabrownikami. Posąg, wydobyty ze słonej wody morskiej, został poddany procesowi odsolenia oraz pracom restauracyjnym w Zagrzebiu. Pracami kierował prof. Giuliano Tordi z Florencji, współpracujący z naukowcami chorwackimi. Następnie rzeźbę prezentowano na specjalnych wystawach w Chorwacji i we Włoszech w latach 2006–2007. W 2012–2013 przez trzy miesiące wystawiana była w Luwrze[4]. W piasku na dnie morza odnaleziono również podstawę posągu. W Malim Lošinju otwarto 30 kwietnia 2016 specjalne muzeum, w którym statua ta prezentowana jest w stałej ekspozycji[5].

Opis

Rzeźba przedstawia nagiego młodego mężczyznę, atletę oczyszczającego swoje ciało za pomocą skrobaczki (strygili). Uczestnicy ćwiczeń i zmagań czyścili nim ciało z oliwy i pyłu[6]. Chorwacki Apoksyomenos, w odróżnieniu od przedstawienia przypisywanego Lizypowi, znanego z kopii znajdującej się w zbiorach Muzeów Watykańskich, nie czyści tym narzędziem podniesionego przedramienia, lecz samą trzymaną w dłoni skrobaczkę (gr. στλεγγίς). Gest ten znany jest z posągu Apoksyomenosa odnalezionego w 1896 w Efezie, eksponowanego w ekspozycji efeskiej wiedeńskiego Kunsthistorisches Museum[7]. Oryginalna podstawa posągu ozdobiona jest kwadratowymi ornamentami i swastykami. Wargi i sutki wykonane zostały z miedzi.

Zdaniem włoskiego historyka sztuki Paola Moreno chorwacki Apoksyomenos wpisuje się w szereg kopii zależnych od pierwowzoru autorstwa rzeźbiarza Dedala z Sykionu, wywodzącego się ze szkoły polikletejskiej[8].

Galeria

Zobacz też

Przypisy

  1. ↑ Wojciech Tyluś, Muzeum Apoksyomenosa w Mali Lošinj [online], Chorwacja oczami Polaków - CroLove.pl, 18 sierpnia 2019 [dostęp 2019-08-19] (pol.).
  2. ↑ The Croatian Apoxyomenos – bronze statue of an athlete, Zagreb. europeanheritageawards-archive.findbuch.net. [dostęp 2018-01-17]. (ang.).
  3. ↑ Preminuo nalaznik Apoksiomena, belgijski ronilac René Wouters. Hrvatski restauratorski zavod. [dostęp 2018-02-19]. (chorw.).
  4. ↑ Iskra Karnis Vidović: The Croatian Apoxyomenos – A Bronze Athlete. louvre.fr. [dostęp 2018-02-14]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-03-12)]. (ang.).
  5. ↑ L’ Apoxyómenos sull’isola di Lussino. apokyomenos-lussino.aspx. [dostęp 2018-01-17]. (wł.).
  6. ↑ Athlet. Das Kunsthistorische Museum khm.at. [dostęp 2018-01-17]. (niem.).
  7. ↑ Roma: il bronzo di Lussino potrebbe appartenere a Dedalo di Sicione. archeosub.it, 2003-06-17. [dostęp 2018-01-17]. (wł.).
  8. ↑ Paolo Moreno: Nuova storia dell’arte antica. paolomoreno.com. [dostęp 2018-01-17]. (wł.).

Linki zewnętrzne

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.