Antoni Kalina
Ilustracja
Antoni Kalina w 1898 r.
Data i miejsce urodzenia

23 maja 1846
Krępa

Data i miejsce śmierci

3 maja 1906
Lwów

Antoni Kalina (ur. 23 maja 1846 w Krępie (dziś dzielnica Ostrowa Wielkopolskiego), zm. 3 maja 1906 we Lwowie) – polski slawista, etnograf, etnolog, ludoznawca, działacz społeczny, członek Akademii Umiejętności.

Pochodzenie

Pochodził z chłopskiej rodziny, był synem Szymona i Marii z Kostrzewów.

Pierwsze lata nauki

Wykształcenie średnie zdobył w Królewskim Katolickim Gimnazjum w Ostrowie (skąd został usunięty za działalność narodową) i gimnazjum w Śremie[1]. Studiował historię oraz filologię polską i klasyczną — na uniwersytetach we Wrocławiu i Berlinie. Doktoryzował się w Halle, później pracował jeszcze w Pradze. W 1877 osiadł we Lwowie, gdzie został docentem gramatyki porównawczej języków słowiańskich. W 1888 uzyskał tytuł profesora nadzwyczajnego, po czym objął katedrę slawistyki; od 1892 profesor zwyczajny, pełnił funkcję dziekana Wydziału Filozoficznego (1893/1894) oraz rektora Uniwersytetu Lwowskiego (1904). Jego studentem był m.in. Stefan Ramułt. Został też radnym Lwowa. W 1884 został powołany na członka korespondenta Akademii Umiejętności (późniejszej PAU), w 1895 na jej członka czynnego. Był także członkiem Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk, założycielem (1895) i prezesem (1895-1905) Towarzystwa Ludoznawczego we Lwowie, prezesem Towarzystwa Pedagogicznego we Lwowie (od 1896, prezesem Towarzystwa Nauczycieli Szkół Wyższych. Działał ponadto m.in. w Związku Naukowo-Literackim we Lwowie, Związku Nauczycielskim, Zjednoczonym Towarzystwie Ogrodniczym i Pszczelarskim we Lwowie.

Pozostawił po sobie liczne prace z dziedziny gramatyki historycznej języka polskiego, kaszubskiego, bułgarskiego i połabskiego. Współpracownik warszawskiego Słownika języka polskiego. Założyciel i redaktor pierwszego polskiego pisma naukowego — etnologicznego rocznika Lud (od 1895). Do grona jego studentów zaliczali się m.in. Andrzej Gawroński i Bronisław Gubrynowicz.

Życie rodzinne

Jego żoną była Maria Piwkowska[2]. Ślub zawarli w 1892 w Nowym Mieście. Mieli troje dzieci.

Śmierć i pogrzeb

Po 1904 ograniczył pracę naukową z powodu choroby, zmarł na serce we Lwowie. Pochowany jest na Cmentarzu Łyczakowskim.

Upamiętnienie

W Szczecinie jego imieniem została nazwana ulica i osiedle. W Ostrowie Wielkopolskim uhonorowany został ulicą oraz tablicą pamiątkową na domu rodzinnym. Uchwałą Rady Miejskiej Ostrowa, rok 2016 ogłoszony został rokiem prof. Kaliny[3].

Wybrane publikacje

  • Rozbiór krytyczny pieśni Bogarodzica 1880,
  • La langue des Tziganes slowaques 1882,
  • Historia języka polskiego 1883,
  • Mowa kaszubska, jako narzecze języka polskiego 1893.

Przypisy

  1. ↑ Danuta Płygawko, Adam Podsiadły (red.), Słownik biograficzny Śremu, Śrem: Biblioteka Publiczna Miasta i Gminy im. H. Święcickiego, 2008, s. 138-140, ISBN 978-83-916617-8-9, OCLC 297709006 [dostęp 2023-02-05].
  2. ↑ A00991: Piwkowska Maria () [dostęp 2016-05-22] [zarchiwizowane 2016-07-01].
  3. ↑ Rok 2016 rokiem prof. Antoniego Kaliny. [dostęp 2016-05-05]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-05-05)].

Linki zewnętrzne

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.