Andrzej Jaczewski
Data i miejsce urodzenia

20 września 1929
Piastów

Data i miejsce śmierci

13 października 2020
Ropki

profesor nauk humanistycznych
Specjalność: higiena psychiczna, medycyna szkolna, seksuologia
Alma Mater

Akademia Medyczna w Warszawie

Profesura

29 listopada 1989

Nauczyciel akademicki
Uczelnia

Uniwersytet Warszawski
Akademia Medyczna w Warszawie
Uniwersytet Koloński

Odznaczenia
Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Złoty Krzyż Zasługi Krzyż Armii Krajowej
Strona internetowa

Andrzej Lucjan Jaczewski (ur. 20 września 1929 w Piastowie, zm. 13 października 2020[1] w Ropkach) – polski lekarz pediatra, seksuolog i pedagog, humanista, specjalista medycyny szkolnej, profesor doktor habilitowany medycyny i pedagogiki, oraz instruktor harcerski. Autor teorii rozszczepienia dojrzałości i teorii wirażu rozwojowego. Harcmistrz, w czasie wojny działał w Szarych Szeregach, jako drużynowy Zawiszaków w Milanówku (ps. „Sowa”). Po wojnie w latach 1948–1950 komendant hufca Związku Harcerstwa Polskiego Warszawa Żoliborz.

Życiorys

W harcerstwie od 1938 roku do lat 90. Aż do końca wojny związany z Hufcem ZHP Milanówek. Po wojnie, w 1945 roku, zainspirowany przez swojego dowódcę z czasów konspiracji rozpoczął studia medyczne. Z powodu złych wyników w nauce karnie zawieszony na funkcji komendanta hufca ZHP Warszawa Żoliborz, celem efektywnego ukończenia studiów. Od III roku medycyny podjął przyspieszony kurs specjalizacji pediatry z powodów powojennych niedoborów lekarzy w kraju. W 1952 roku ukończył Akademię Medyczną w Warszawie, uzyskał specjalizację II st. z pediatrii i medycyny szkolnej. W 1953 roku, realizując dwuletni nakaz pracy, wyjechał do Gorlic, gdzie zamieszkał. W latach 50. był pierwszym ordynatorem Oddziału Dziecięcego w tamtejszym Szpitalu Powiatowym i kierownikiem Przychodni Matki i Dziecka. Przyczynił się do ograniczenia śmiertelności niemowląt z powodu powszechnej wówczas na wsiach biegunki. Jako pierwszy użył w leczeniu kroplówki[2].

W 1955 roku został stypendystą w Instytucie Matki i Dziecka w Warszawie, gdzie rok później rozpoczął pracę. Następnie w Akademii Medycznej, jako adiunkt w Katedrze Propedeutyki Pediatrii, a następnie kierownik Zakładu Medycyny Szkolnej. Współtworzył pierwszą w Warszawie przychodnię dla młodzieży uzależnionej od narkotyków. Od 1970 roku związany także z Wydziałem Pedagogicznym Uniwersytetu Warszawskiego. Przez dwie kadencje pełnił funkcję prodziekana do spraw studenckich. Wieloletni kierownik katedry biomedycznych podstaw rozwoju i wychowania. Założyciel i pierwszy kierownik studium wychowania seksualnego na UW. Przez 17 lat wykładał także na Uniwersytecie Kolońskim[2].

Przez wiele lat pracował jako lekarz szkolny w Liceum Ogólnokształcącym im. Joachima Lelewela w Warszawie, gdzie współpracował m.in. z Anną Radziwiłł. W 1989 roku otrzymał tytuł profesora nauk humanistycznych. Miał koncepcję całościowej opieki nad uczniem: zajęcia na sali gimnastycznej, boisku, wyjazdy na zieloną szkołę, obozy letnie i drużyny harcerskie. W szkole przeprowadzał pierwsze w Polsce badania ciągłe nad okresem dojrzewania dzieci i młodzieży. Był orędownikiem gimnazjum jako formy umożliwiającej dojrzały wstęp do dorosłości.

W 1981 roku członek prezydium Rady Chorągwi Stołecznej ZHP[3].

Przez 27 lat w telewizji prowadził programy nauki o człowieku dla szkół. Przez 25 lat dla „Jestem” pisał felietony z cyklu Kultura seksualna. W „Gazecie Wyborczej” opublikował artykuł Rocznicowy Kadisz w stanie wojennym o antysemityzmie i obchodzeniu rocznicy powstania w getcie przez harcerstwo w PRL.

Prowadził na stronie www.tokfm.pl blog „Cicer cum caule”[4]. Na swoim profilu na Facebooku prowadził działalność publicystyczną[5].

W późniejszych latach wykładał sporadycznie na Uniwersytecie Warszawskim, w Wyższej Szkole Społeczno-Ekonomicznej w Warszawie i Szkole Wyższej im. Pawła Włodkowica w Płocku.

Wypromował co najmniej sześcioro doktorów, m.in. Mirosława Huszcza (1990) i Zbigniewa Izdebskiego (1993)[6].

Mieszkał w wybudowanym przez siebie domu we wsi Ropki w Beskidzie Niskim.

Publikacje

Autor 26 książek naukowych i popularnych, m.in. o wychowaniu seksualnym, oraz metodzie harcerskiej:

  • Książka dla chłopców,
  • O chłopcach dla chłopców,
  • O dziewczętach dla dziewcząt,
  • Nasze dzieci dorastają. Rady dla rodziców i wychowawców PZWL,
  • Biologiczne i medyczne podstawy rozwoju i wychowania (red.), ISBN 978-83-88149-61-0.
  • Gawędy Drużynowego
  • Książka moich wspomnień
  • Tajemnice pierwszej inicjacji seksualnej
  • Medycyna w plecaku

Odznaczenia i wyróżnienia

Przypisy

  1. ↑ Zmarł Profesor Andrzej Jaczewski [online], Wydział Pedagogiczny UW, 14 października 2020 [dostęp 2020-10-14].
  2. 1 2 90. rocznica urodzin prof. Andrzeja Jaczewskiego, nestora polskiej seksuologii [online], nauka.pap.pl, 19 września 2019 [dostęp 2020-10-14].
  3. ↑ Historia Chorągwi Stołecznej Związku Harcerstwa Polskiego w latach 1956–2006 kadencjami pisana. T. I. Warszawa: Chorągiew Stołeczna ZHP, 2006, s. 272–273.
  4. ↑ cicer-cum-caule [online], tokfm.pl [dostęp 2017-11-21] [zarchiwizowane z adresu 2017-04-17] (pol.).
  5. ↑ Andrzej Jaczewski [online], facebook.com [dostęp 2019-04-28] (pol.).
  6. ↑ System Wspomagania Wyboru Recenzentów [online], recenzenci.opi.org.pl [dostęp 2019-04-28].
  7. ↑ Postanowienie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 9 września 1997 r. o nadaniu orderów i odznaczeń (M.P. z 1997 r. nr 84, poz. 845).
  8. ↑ Prof. Andrzej Jaczewski honorowym profesorem Krakowskiej Akademii. tokfm.pl, 7 listopada 2018. [dostęp 2020-10-15].

Bibliografia

Linki zewnętrzne

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.