Imię i nazwisko |
Andriej Michajłowicz Wołkonski |
---|---|
Data i miejsce urodzenia |
14 lutego 1933 |
Pochodzenie | |
Data i miejsce śmierci |
16 września 2008 |
Instrumenty | |
Gatunki | |
Zawód | |
Zespoły | |
Madrigał |
Andriej Michajłowicz Wołkonski (ros. Андрей Михайлович Волконский; ur. 14 lutego 1933 w Genewie[1][2][3], zm. 16 września 2008 w Aix-en-Provence[1][3]) – rosyjski kompozytor i klawesynista.
Życiorys
Pochodził z rosyjskiej rodziny książęcej[1][2][3]. Studiował w Genewie u Johnny’ego Auberta (1944–1945) oraz w Paryżu u Nadii Boulanger i Dinu Lipattiego (1945–1947)[1][2]. W 1947 roku osiadł w ZSRR, gdzie ukończył studia w klasie fortepianu w konserwatorium w Tambowie[1][2]. W latach 1950–1954 uczył się w Konserwatorium Moskiewskim w klasie Jurija Szaporina[1][2], został jednak wydalony z uczelni przed uzyskaniem dyplomu[1][3]. W 1955 roku wspólnie z Rudolfem Barszajem powołał do życia Moskiewską Orkiestrę Kameralną[1][3]. Wkrótce zaczął występować jako klawesynista, w 1964 roku założył wykonującą muzykę dawną grupę muzyczną Madrigał[1][2], z którą koncertował w ZSRR, Czechosłowacji i NRD[2].
Od końca lat 50. związany był z nonkonformistycznymi ruchami artystycznymi[1]. Interesował się potępianymi przez władze radzieckie awangardowymi prądami w muzyce takimi jak dodekafonia[1][2]. W 1964 roku wykonywanie jego kompozycji zostało zakazane w ZSRR[1][3]. W 1973 roku emigrował ze Związku Radzieckiego do Szwajcarii[1][2][3]. Od 1981 roku założył w Genewie trio Hoc Opus[1]. Od 1987 roku mieszkał w Aix-en-Provence[1]. Występował jako solista i kameralista grając na klawesynie i fortepianie, dokonał nagrania płytowego Das Wohltemperierte Klavier J.S. Bacha[1][3].
Opublikował pracę Osnowy tiempieracyi (Moskwa 1998)[1].
Twórczość
Początkowo tworzył w stylistyce neoklasycznej[1]. W połowie lat 50. zwrócił się ku nowym prądom w muzyce[1]. Należał do pionierów muzyki współczesnej w ZSRR, jego Musica stricta z 1956 roku uważana jest za pierwszy utwór radzieckiego kompozytora napisany w całości z wykorzystaniem techniki serialnej[3]. Przełomowe znaczenie miały także jego występy z zespołem Madrigał, w których po raz pierwszy na gruncie rosyjskim zaprezentowany został autentyzm w wykonawstwie muzyki dawnej[1][3].
Wybrane kompozycje
(na podstawie materiałów źródłowych)[1][2]
Utwory orkiestrowe
- Koncert (1953)
- Serenada (1953)
- Capriccio (1954)
- Sierienada nasiekomomu na orkiestrę kameralną (1958)
- Immobile na fortepian i orkiestrę (1978)
Utwory kameralne
- 2 kwartety smyczkowe (I 1955, II 1958)
- Trio smyczkowe (1951)
- Kwintet fortepianowy (1955)
- Sonata na altówkę i fortepian (1956)
- Muzyka na 12 instrumentów (1957)
- Igra wtrojom na flet, skrzypce i klawesyn (1962)
- Uziełki wriemieni na 3 grupy instrumentalne (1969)
- Pieriekriostok na syntezator, fortepian, obój, 2 fagoty, 2 rogi, skrzypce i kontrabas (1992)
Utwory fortepianowe
- Sonata (1949)
- Musica stricta (1956)
Utwory wokalno-instrumentalne
- 2 pieśni japońskie na chór dziecięcy i instrumenty elektryczne (1958)
- Siuita zierkał na sopran i zespół instrumentów (1960)
- Żałoby Szczazy na sopran, rożek angielski, perkusję, klawesyn, skrzypce i altówkę (1962)
- Stranstwujuszczij koncert na głos, flet, skrzypce, instrumenty smyczkowe i perkusję (1967)
- 148. Psalm na 3 głosy lub 3-głosowy chór, organy i kotły (1980)
- Was noch lebt... na mezzosopran i trio smyczkowe (1985)
Kantaty
- Obraz mira do tekstu Paula Éluarda (1952)
- Ruś do tekstu Nikołaja Gogola (1952)
Happening
- Rieplika na głosy i instrumenty (1970)
Przypisy
- 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 Encyklopedia Muzyczna PWM. T. 12. Część biograficzna w–ż. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 2012, s. 254. ISBN 978-83-224-0935-0.
- 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 Baker’s Biographical Dictionary of Musicians. T. Volume 6 Stre–Zyli. New York: Schirmer Books, 2001, s. 3804–3805. ISBN 0-02-865571-0.
- 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 Daniel Jaffé: Historical Dictionary of Russian Music. Lanham: Rowman & Littlefield, 2022, s. 413–414. ISBN 978-1-5381-3008-7.