 | |
| Imię i nazwisko |
Anastasija Płatonowna Zujewa |
|---|---|
| Data i miejsce urodzenia | |
| Data i miejsce śmierci | |
| Zawód |
aktorka |
| Współmałżonek | |
| Lata aktywności |
1916–1984 |
| Odznaczenia | |
    | |
Anastasija Płatonowna Zujewa (ros. Анастаси́я Плато́новна Зу́ева; ur. 5 grudnia?/17 grudnia 1896 w Spasskoje, zm. 23 marca 1986 w Moskwie) – radziecka aktorka teatralna, filmowa i głosowa, lauretka Nagrody Stalinowskiej (1952), Ludowy Artysta ZSRR (1957)[1]. Żona radzieckiego kompozytora Wiktora Oranskiego[2].
Życiorys
Urodziła się 17 grudnia 1896 roku w miejscowości Spasskoje koło Bobrików, w rodzinie zamożnych chłopów. W 1915 roku ukończyła Szkołę Sztuk Dramatycznych w Moskwie pod kierunkiem Nikołaja Aleksandrowa, Nikołaja Massalitinowa i Nikołaja Podgornego. W 1916 roku została przyjęta do drugiego studia Moskiewskiego Artystycznego Teatru Akademickiego, a w 1924 roku – do trupy Moskiewskiego Artystycznego Teatru Akademickiego[3].
W 1928 roku z powodzeniem zagrała matuszkę w Utiłowsku Leonida Leonowa. W 1932 roku zagrała w sztuce na podstawie powieści Martwe dusze Nikołaja Gogola. Popularność przysporzyła jej rola matrony w sztuce na podstawie powieści Zmartwychwstanie Lwa Tołstoja.
W kinie zadebiutowała w 1932 roku w filmie Prosperiti[4]. Później zagrała epizodyczne role w filmach: Jasna droga (1940), Donieccy górnicy (1950), Wasiek Trubaczow i jego koledzy (1955). Najbardziej znana z roli pojawiającej się w oknie staruszki ubranej w rosyjski strój ludowy w filmowych ekranizacjach baśni rosyjskich Aleksandra Rou (Dziadek Mróz, Ogień, woda i miedziane trąby, Królewna z długim warkoczem, Złotorogi jeleń), gdzie na początku wprowadzała baśń, a na końcu przedstawiała morał. Podkładała także role głosowe do radzieckich kreskówek (Śnieżka, Bajka o carze Sałtanie)[4].
Zmarła dnia 23 marca 1986 roku w Moskwie i została pochowana na Cmentarzu Nowodziewiczym[5].
Nagrody i odznaczenia
- Nagroda Stalinowska II stopnia (1952) za rolę w filmie Donieccy górnicy[6]
- Ludowy Artysta ZSRR (1957)
- dwa Ordery Lenina (1948, 1967)
- Order Czerwonego Sztandaru Pracy (1976)
- Order Przyjaźni Narodów (1982)
Źródło:[4]
Wybrane role teatralne
- 1918 – Wieś Stiepańczykowo i jej mieszkańcy Fiodora Dostojewskiego[7]
- 1921 – Rewizor Nikołaja Gogola – jako gość
- 1922 – Niebieski ptak Maurice’a Maeterlincka – jako Tyltyl[7]
- 1925 – Biada temu kto ma rozum Aleksandra Gribojedowa – jako księżna Tugouchowska
- 1927 – Car Fiodor Joannowicz Aleksieja Tołstoja – jako Wasylisa Wołochowa
- 1928 – Utiłowsk Leonida Leonowa – jako matuszka
- 1930 – Zmartwychwstanie Lwa Tołstoja – jako matrona
- 1931 – Chleb Władimira Kirszona – jako Mokrina
- 1932 – Martwe dusze Nikołaja Gogola – jako Anastazja Pietrowna Koroboczka[7]
Wybrane role filmowe
Filmy fabularne
- 1932: Prosperiti
- 1940: Jasna droga
- 1941: Wojenny almanach filmowy nr 6 (nowela Bankiet w Żyrmunce) jako Praskowia[8]
- 1946: Pierwsza rękawica jako Priwałowa
- 1950: Donieccy górnicy
- 1955: Wasiek Trubaczow i jego koledzy
- 1956: Sprawa nr 306 jako świadek
- 1958: Narzeczony z tamtego świata jako Anna Michajłowna
- 1964: Dziadek Mróz jako narrator (babcia ukazująca się w oknie)
- 1964: Jest taki chłopak jako Marfa
- 1968: Ogień, woda i miedziane trąby jako narrator (babcia ukazująca się w oknie)
- 1969: Królewna z długim warkoczem jako narrator (babcia ukazująca się w oknie)
- 1972: Złotorogi jeleń jako narrator (babcia ukazująca się w oknie)
- 1982: Tam, na tajemniczych dróżkach
Filmy animowane
- 1950: Bajka o rybaku i rybce jako starucha (głos)[9]
- 1951: Na wysokiej górze (głos)
- 1952: Śnieżynka (głos)
- 1953: Magiczne zabawki (głos)
- 1984: Bajka o carze Sałtanie jako swatka – baba Babarycha (głos)
Źródło:[6]
Przypisy
- ↑ Анастасия Зуева. 2011.russiancinema.ru. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-05-23)]., russiancinema.ru
- ↑ Виктор Александрович Оранский, cyclowiki.org
- ↑ Зуева Анастасия Платоновна, kino-teatr.ru
- 1 2 3 Anastasija Zujewa. vokrug.tv. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-11-08)]., vokrug.tv
- ↑ Могилы знаменитостей. Зуева Анастасия Платоновна (1896-1986), m-necropol.ru
- 1 2 Anastasija Zujewa w bazie IMDb (ang.)
- 1 2 3 Зуева, Анастасия Платоновна, krugosvet.ru
- ↑ Rostisław Jurieniew, Historia filmu radzieckiego, Warszawa 1977, s. 147-148
- ↑ Мультик Сказка о рыбаке и рыбке (1950) смотреть онлайн. [dostęp 2015-01-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-01-27)].
Bibliografia
- Anastasija Zujewa w bazie IMDb (ang.)
- Anastasija Zujewa w bazie Filmweb
- Anastasija Zujewa – biografia w bazie kinoexpert
- Anastasija Zujewa w bazie Animator.ru
- Anastazja Zujewa w bazie kinosozvezdie