Imię i nazwisko |
Aleksandr Aleksandrowicz Alabjew |
---|---|
Data i miejsce urodzenia | |
Data i miejsce śmierci | |
Narodowość | |
Dziedzina sztuki | |
Epoka |
Aleksandr Aleksandrowicz Alabjew (ros. Алекса́ндр Алекса́ндрович Аля́бьев; ur. 4 sierpnia?/15 sierpnia 1787 w Tobolsku, zm. 22 lutego?/6 marca 1851 w Moskwie) – rosyjski kompozytor, jeden z pionierów romantyzmu w muzyce rosyjskiej.
Urodzony w dalekim Tobolsku, gdzie ojciec był wicegubernatorem. W 1796 roku rodzina przeprowadziła się do Petersburga, gdzie zyskał możliwość kształcenia muzycznego. Pierwsze kompozycje wydał w latach 1810–1811, wśród nich dedykowany Johnowi Fieldowi Polonez Es-dur. W 1812 brał udział w wojnie przeciw Napoleonowi. Dopiero w 1823 porzucił wojsko i osiadł w Moskwie, gdzie poświęcił się działalności kompozytorskiej. Nie miał jednak szczęścia w życiu – intrygi sprawiły, że niesłusznie posądzono go o nieumyślne zabójstwo, za co w 1827 został skazany na zesłanie, z którego powrócił dopiero w 1843[1][2].
Alabjew był jednym z pierwszych utalentowanych kompozytorów narodowości rosyjskiej, którego muzyka zdobyła popularność w kraju – w XVIII wieku kompozytorzy muzyki świeckiej w Rosji byli najczęściej pochodzenia włoskiego, niemieckiego czy francuskiego. Dalekie echa jego popularności dotarły nawet za granicę. Jego najbardziej znaną kompozycją jest pieśń Słowik (Соловей), która stała się przebojem muzyki salonowej i była przerabiana w wielu opracowaniach, również instrumentalnych (w Polsce jedną z wersji Słowika grał duet fortepianowy Kisielewski – Tomaszewski).
W muzyce rosyjskiej był Alabjew pierwszym romantykiem z prawdziwego zdarzenia. Tworzył muzykę romantyczną, zanim zaczął tworzyć „ojciec opery rosyjskiej”, Michaił Glinka, autor Rusłana i Ludmiły. Również Alabjew pisał opery (m.in. Burza na podstawie sztuki Szekspira) i mnóstwo pieśni (ok. 160). Stworzył podstawy rosyjskiego dramatu lirycznego; interesował się również folklorem muzycznym i wykorzystywał go w swoich utworach. Nawet podczas zesłania nie zaniechał pracy twórczej i notował m.in. pieśni tatarskie, gruzińskie i baszkirskie. Cenne archiwum Alabjewa odkryto po II wojnie światowej, a monografia autorstwa B. Dobrochotowa ukazała się w Moskwie w 1966 roku[1].
Przypisy
- 1 2 Kompozytorzy rosyjscy Alabjew. bashedu.ru. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-04-10)]..
- ↑ Portal poświęcony życiu i twórczości Alabjewa
Linki zewnętrzne
- Aleksandr Alabjew – twórczość tego autora dostępna w bibliotece cyfrowej International Music Score Library Project
- Alexander Alyabyev w bazie AllMusic (ang.)
- ISNI: 0000000120726675
- VIAF: 19864371
- LCCN: n84224427
- GND: 119162962
- BnF: 13890630d, 170065944
- SUDOC: 152763201
- SBN: CFIV148475
- NLA: 35659296
- NKC: mzk2003201337
- BNE: XX1590774, XX1546887
- NTA: 183873270
- BIBSYS: 1053249
- CiNii: DA09936391
- Open Library: OL5540641A
- PLWABN: 9810688668905606
- NUKAT: n2005081190
- J9U: 987007297590405171
- PTBNP: 385445
- LNB: 000035743
- NSK: 000346796
- CONOR: 408461827
- LIH: LNB:V*391454;=BM
- RISM: people/30016263
- WorldCat: lccn-n84224427