nr rej. A/427/1 z 1994-10-21 | |
Przejście Czerskiej Strugi pod Wielkim Kanałem Brdy. | |
Państwo | |
---|---|
Miejscowość | |
Podstawowe dane | |
Długość |
75 m |
Szerokość: • całkowita |
|
Data budowy |
1845–1849 r. |
Data remontu |
1979–1981; 2002 r. |
Położenie na mapie gminy Tuchola | |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa kujawsko-pomorskiego | |
Położenie na mapie powiatu tucholskiego | |
53°43′16,7″N 17°54′10,2″E/53,721306 17,902833 |
Akwedukt w Fojutowie – zabytek architektury hydrotechnicznej w Fojutowie (województwo kujawsko-pomorskie), wzorowany na antycznych rzymskich budowlach, będący skrzyżowaniem dwóch cieków: Czerskiej Strugi i Wielkiego Kanału Brdy. Budowla ma 75 metrów długości, co czyni z niej najdłuższy obiekt tego typu w Polsce. Jest największą z trzech budowli tego typu znajdujących się na trasie Wielkiego Kanału Brdy[1][2].
Historia
Powstanie
W latach 1841–1848 na terenie Borów Tucholskich budowano Wielki Kanał Brdy. Jego celem było nawodnienie pól i łąk w okolicy Czerska. Wykorzystywano go także do spławiania drewna. Na 15. km planowanej trasy kanału napotkano ciek – Czerską Strugę. W celu pokonania przeszkody konstruktorzy kanału zdecydowali się na budowę formy mostu wzorowanej na antycznych akweduktach. Akwedukt w Fojotowie był budowany w latach 1845-1849. Dzięki budowie konstrukcji woda z kanału nie odpływała Czerską Strugą[1][2][3][4][5][6].
Prace remontowe
W latach 1979–1981 przeprowadzono pierwszy remont akweduktu. Wymieniono ceglane sklepienie. Nowe sklepienie wykonano z żelbetu. W 2002 r. przeprowadzono kolejny remont. Betonowe elementy obłożono płytkami, aby przywrócić pierwotny wygląd budowli[1][2][7].
Konstrukcja
Budowla jest formą mostu, pod którą krzyżują się dwa cieki. Budowla ma dwa poziomy: niższy i wyższy. Niższy poziom ma postać tunelu, którym przepływa Czerska Struga. Tunel kończy się ozdobnymi portalami. Wyższym poziomem płynie Wielki Kanał Brdy. Różnica wysokości poziomów wynosi 9 m. Akwedukt ma 75 metrów długości i 68 metrów szerokości[2][7].
Przypisy
- 1 2 3 Akwedukt na kanale Brdy Legbąd-Fojutowo. otwartezabytki.pl. [dostęp 2019-04-19]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-05-07)]. (pol.).
- 1 2 3 4 Barszcz ↓, s. 18.
- ↑ Akwedukt w Fojutowie. andrzej-banach.eu. [dostęp 2019-04-19]. (pol.).
- ↑ Wielki Kanał Brdy. kujawsko-pomorskie.travel. [dostęp 2019-04-19]. (pol.).
- ↑ Akwedukt na Wielkim Kanale Brdy w Fojutowie. map4u.pl. [dostęp 2019-04-19]. (pol.).
- ↑ Akwedukt w Fojutowie to jedna z największych atrakcji Borów Tucholskich. Teraz można tam swobodnie dojechać. pomorska.pl. [dostęp 2019-04-19]. (pol.).
- 1 2 Akwedukt w Fojutowie - "skrzyżowanie rzek" niezwykłą atrakcją techniki. podroze.onet.pl, 02.02.2015. [dostęp 2019-04-19]. (pol.).
Bibliografia
- Marek Barszcz: Polska zabytki techniki. Bełchatów: P.H.W. Fenix. ISBN 978-83-7705-876-3.
Linki zewnętrzne
- Artykuł o akwedukcie na portalu Pomorska.pl (pol.)
- Akwedukt w fojutowie w bazie otwartezabytki.pl. otwartezabytki.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-05-07)]. (pol.)