Akcjonariat pracowniczy (ESOP, ang. employee stock ownership plan) lub akcjonariat pracy^[1] – jedna z metod prywatyzacji, szczególnie popularna w Stanach Zjednoczonych. Również jedna z form udziału pracowników w zarządzaniu i zyskach przedsiębiorstwa (oprócz własności).

To forma uwłaszczenia pracowników zatrudnionych w przedsiębiorstwach prywatnych. Skutkiem tego typu prywatyzacji jest przekształcenie następujące wewnątrz sektora prywatnego, a nie samo jego powiększenie. ESOP polega na sprzedawaniu przedsiębiorstwa osobom będącym jego pracownikami^[2], a operacja ta jest często finansowana z kredytu bankowego. Bank zajmuje się kontrolą działalności przedsiębiorstwa do chwili, gdy pracownicy spłacą zaciągnięty, zwykle długoletni, kredyt.

Przekształcenia takiego rodzaju są oceniane pozytywnie – skutkują one korzystnymi rozwiązaniami społecznymi przy jednoczesnej wysokiej efektywności ekonomicznej.

Polska jest krajem, który w zakresie prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych nie wykorzystuje często klasycznej formy ESOP^[3]. Głównymi przeszkodami są:

• wysoka stopa procentowa (skutecznie zniechęcająca pracowników do zaciągania kredytów),
• niedowład systemu bankowego.

Literatura

• Polityka gospodarcza, pod red. Bolesława Winiarskiego, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1999.

Zobacz też

• rada pracowników

Przypisy