Agusta A109
Ilustracja
Dane podstawowe
Państwo

 Włochy

Producent

Leonardo Helicopters

Załoga

2 osoby

Historia
Data oblotu

4 sierpnia 1971

Dane techniczne
Napęd

2 x P&W PW-206C

Moc

2x423 kW (567 KM) (ciągła)

Wymiary
Średnica wirnika

11 m

Długość

13,07 m

Długość kadłuba

11,45 m

Szerokość kadłuba

1,59 m

Wysokość

3,50 m

Masa
Własna

2016 kg

Startowa

3000 kg

Zapas paliwa

605 l

Osiągi
Prędkość maks.

311 km/h

Prędkość przelotowa

285 km/h
(z wypuszczonym podwoziem 259 km/h)

Wznoszenie maks. w locie pionowym

9.8m/s

Pułap praktyczny

5970 m

Pułap zawisu z wpływem ziemi

5060 m

Pułap zawisu bez wpływu ziemi

3597 m

Zasięg

500 km
(z rez. 20 min., wys. 500 m)

Długotrwałość lotu

4 godziny
(wys. 600 m, ISA, 130 km/h)

Dane operacyjne
Rzuty
Rzuty samolotu

Agusta A109 – lekki śmigłowiec produkowany przez włoską firmę Leonardo Helicopters. Wykorzystywany w wielu krajach do przewozu pasażerów, w służbach państwowych, a szczególnie w transporcie medycznym.

Historia

Firma Agusta w 1965 r. rozpoczęła analizę zapotrzebowań klientów w zakresie lekkich śmigłowców. W jej efekcie opracowano śmigłowiec Agusta A109, którego prototyp oblatano 4 sierpnia 1971 r.[1]. Do 2014 wyprodukowano 508 sztuk modelu A109 Power i 284 Grand[2]. Przednia, środkowa i tylna część kadłuba, belka ogonowa, belki łączące, statecznik produkowane są w PZL Świdnik.

Od 2 lipca 2005 Agusta A109, rejestracja SP-HXA (nr fabr. 11630), kod radiowy Ratownik 12, był używany przez Lotnicze Pogotowie Ratunkowe. Uległ wypadkowi w czasie lądowania na warszawskim lotnisku Babice 20 listopada 2009 r.[3]

AW109 Grand New wersja transportowa VIP, zarejestrowany w Polsce

Wersje

  • A109A: pierwsza seryjna wersja z dwoma silnikami Allison 250. Pierwszy lot odbył się 4 sierpnia 1971.
    • A109A EOA "Hirundo": wersja wojskowa dla armii włoskiej.
  • A109A Mk II: ulepszona wersja cywilna A109A.
  • A109B: planowana, nigdy nie produkowana wersja wojskowa.
  • A109C Hirundo: cywilna wersja 8 miejscowa z silnikami Allison 250-C20R-1.
  • A109K: wersja wojskowa.
  • A109K2: wersja dla policji i jednostek ratownictwa, przystosowana do pracy na dużych wysokościach i przy wysokich temperaturach.
  • A109M: wersja wojskowa.
  • A109MAX: śmigłowiec do zadań ratowniczych.
    • A109KM: wojskowa wersja K2.
    • A109KN: wersja K2 dla marynarki.
    • A109CM: normalna wersja wojskowa.
    • A109GdiF: wersja specjalna dla włoskiego Korpusu Straży Skarbowej.
    • A109 LUH (Light Utility Helicopter): lekki wielozadaniowy śmigłowiec wojskowy; sprzedawany do Afryki Południowej, Szwecji i Malezji.
    • A109BA: wersja specjalna dla wojsk belgijskich.
  • A109E Power: ulepszona cywilna wersja.
  • A109E Power Elite: przedłużona i ulepszona cywilna wersja A109E Power
  • A109S Grand: przedłużona i ulepszona cywilna wersja z silnikami P&W 207. Maszyną tą dwaj Amerykanie: Scott Kasprowicz i Steve Sheik ustanowili w sierpniu 2008 roku nowy rekord świata w najszybszym okrążeniu Ziemi śmigłowcem. Dystans 38890 km pokonali ze średnią prędkością 275 km/h. Dotychczasowy rekord od 1996 należał do Bell 430
    • A109S Grand Da-Vinci: wersja zoptymalizowana do zadań ratowniczych w warunkach wyskogórskich Szwajcarii (2 silniki Pratt&Whitney: po 815 KM, cena jednostkowa: 10,2 mln Franków szwajcarskich)
  • A109 Grand New: rozbudowana wersja A109 Grand - 4 miejscowa wersja VIP i 6 miejscowa wersja standard. Przewidywano certyfikację w 2010 roku
  • A109N: najnowsza wersja z elementami wersji LUH, Elite i Grand.
  • Agusta A119 Koala: cywilna wersja A109 z jednym silnikiem.
  • AW119Ke

Przypisy

  1. ↑ Niccoli 2001 ↓, s. 16.
  2. ↑ AgustaWestland - deagel.com. [dostęp 2014-06-24]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-06-22)].
  3. ↑ ASN Wikibase Occurrence # 70113. Aviation Safety Network. [dostęp 2023-14-17]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-01-04)]. (ang.).

Bibliografia

  • Riccardo Niccoli: Samoloty : najważniejsze typy, najciekawsze konstrukcje. Aldershot: Bellona, 2001. ISBN 978-83-11-09406-2. OCLC 297740160.

Linki zewnętrzne

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.