Data i miejsce urodzenia | |
---|---|
Data i miejsce śmierci | |
Narodowość |
polska |
Odznaczenia | |
Agenor Maria Joachim Gołuchowski[uwaga 1] (ur. 22 czerwca 1886 w Paryżu, zm. 15 maja 1956 w Lozannie) – polski hrabia, ziemianin, oficer wojskowy, senator w II Rzeczypospolitej.
Życiorys
Agenor Maria Joachim Gołuchowski urodził się 22 czerwca 1886 w Paryżu[1][2]. Pochodził z rodziny arystokratycznej, był synem Agenora Marii Adama Gołuchowskiego (1849-1921, minister spraw zagranicznych Austro-Węgier, II Ordynat na Skale) i księżniczki Anna z domu Murat (1863–1940) oraz bratem Wojciecha Marii (1888–1960) i Karola Marii Agenora (ur. 1892)[3][4].
Przed 1914 uzyskał tytuł hrabiego i austriackiego podkomorzego[5].
Podczas I wojny światowej od 1914 służył w C. K. Armii. Został mianowany na stopień nadporucznika kawalerii w rezerwie z dniem 1 listopada 1914[6]. Do 1918 był przydzielony do Pułku Ułanów nr 4[5][7][8]. Po odzyskaniu niepodległości przez Polskę został przyjęty to Wojska Polskiego[9]. W trakcie wojny polsko-bolszewickiej z 1920 służył w szeregach 8 pułku ułanów[9]. Potem był oficerem Oddziale II Naczelnego Dowództwa[9]. Po wojnie zweryfikowany w stopniu porucznika rezerwy kawalerii ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919[10][11]. W początkowych latach 20. był oficerem rezerwy 8 pułku ułanów w Krakowie jako najwyżej sklasyfikowany w tym gronie porucznik[12][13]. W 1934 jako porucznik rezerwy kawalerii był przydzielony do Oficerskiej Kadry Okręgowej nr VI jako oficer po ukończeniu 40 roku życia i pozostawał wówczas w ewidencji Powiatowej Komendy Uzupełnień Lwów Miasto[2].
W okresie II Rzeczypospolitej pozostawał właścicielem majątku w Skale nad Zbruczem w powiecie borszczowskim i zamieszkiwał tam do końca lat 30.[14][9]. Posiadał też majątek w powiecie lubaczowskim[14], w tym w Lubaczowie i tamtejszym Ostrowcu)[15][16]. Z ramienia BBWR pełnił mandat senatora w Senacie RP II kadencji (1928–1930)[9].
Na początku 1939 otrzymał tytuł obywatelstwa honorowego miasta Lubaczowa „za okazywaną pomoc materialną dla polskich organizacyj społecznych na terenie Lubaczowa, a w szczególności za darowanie placu pod budowę Domu Strzeleckiego, pod budowę gimnazjum i za pomoc przy urządzeniu elektrowni oraz za stały współudział w akcji opieki społecznej”[14][17]. Z tej okazji udzielił dalszego wsparcia finansowego na cele społeczne i zadeklarował oddanie placu i środków pod budowę kościoła i parafii w Baszni[14].
Od 1922 był żonaty z hrabiną Matyldą Władysławą Baworowską z Baworowa herbu Prus II Wilczekosy (1905-1977), z którą miał synów Agenora Marię (ur. 1923), Marię Teresę (1925-1990), Adama Marię (ur. 1927)[4].
Po wybuchu I wojny światowej wyjechał ze Lwowa, po czym przez Rumunię przedostał się do Szwajcarii[9]. Tam zamieszkał w Lozannie[9]. Zmarł tamże 15 maja 1956[9][4]. Został pochowany na tamtejszym cmentarzu Bois de Vaux[9].
Odznaczenia
- Srebrny Medal Zasługi Wojskowej na wstążce Krzyża Zasługi Wojskowej – Austro-Węgry (przed 1917)[7]
- Brązowy Medal Zasługi Wojskowej na wstążce Krzyża Zasługi Wojskowej – Austro-Węgry (przed 1916)[5]
Uwagi
- ↑ W ewidencji wojskowych C. K. Armii był określany w języku niemieckim jako „Agenor Gołuchowski”.
Przypisy
- ↑ Almanach 1908 ↓, s. 378.
- 1 2 Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 119, 954.
- ↑ Almanach 1908 ↓, s. 376-378.
- 1 2 3 Agenor Maria J hr. Gołuchowski z Gołuchowa h. Leliwa. sejm-wielki.pl. [dostęp 2023-02-10].
- 1 2 3 Ranglisten des Kaiserlich und Königlichen Heeres 1916. Wiedeń: 1916, s. 621.
- ↑ Ranglisten des Kaiserlich und Königlichen Heeres 1916. Wiedeń: 1916, s. 559.
- 1 2 Ranglisten des Kaiserlich und Königlichen Heeres 1917. Wiedeń: 1917, s. 806.
- ↑ Ranglisten des Kaiserlich und Königlichen Heeres 1917. Wiedeń: 1918, s. 1011.
- 1 2 3 4 5 6 7 8 9 Agenor Maria Gołuchowski. senat.edu.pl. [dostęp 2023-02-10].
- ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 699.
- ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 621.
- ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 616.
- ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 558.
- 1 2 3 4 Wysoce obywatelski czyn ziemianina. „Wschód”. Nr 122, s. 1, 19 marca 1939.
- ↑ Zygmunt Kubrak. Lubaczów 1918–1939. Zarys organizacji i działalności gminy miejskiej w Lubaczowie. „Rocznik Lubaczowski”. Tom V, s. 60, 61, 62, 1994.
- ↑ Zygmunt Kubrak. Wybranie zagadnienia demograficzne powiatu lubaczowskiego (1938–1948). „Rocznik Lubaczowski”. Tom V, s. 87, 1994.
- ↑ Zygmunt Kubrak. Lubaczów 1918–1939. Zarys organizacji i działalności gminy miejskiej w Lubaczowie. „Rocznik Lubaczowski”. Tom V, s. 61, 1994.
Bibliografia
- Jerzy Sewer Dunin-Borkowski: Almanach błękitny. Genealogia żyjących rodów polskich. Lwów / Warszawa: 1908, s. 1-1127.
- Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923. [dostęp 2023-02-10].
- Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924. [dostęp 2023-02-10].
- Rocznik Oficerski Rezerw 1934. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1934. [dostęp 2023-02-10].