Adam Józef Potocki
Ilustracja
Herb
Pilawa
Rodzina

Potoccy herbu Pilawa

Data i miejsce urodzenia

24 lutego 1822
Łańcut

Data i miejsce śmierci

15 czerwca 1872
Krzeszowice

Ojciec

Artur Stanisław Potocki

Matka

Zofia Branicka

Żona

Katarzyna Potocka z Branickich

Dzieci

Róża, Artur,
Zofia, Maria,
Wanda, Elżbieta,
Andrzej

Adam Józef Potocki na litografii Maksymiliana Fajansa (ok. 1850)

Adam Józef Potocki herbu Pilawa (ur. 24 lutego 1822 w Łańcucie, zm. 15 czerwca 1872 w Krzeszowicach) – hrabia[1], polski polityk galicyjski, jeden z twórców krakowskiego stronnictwa konserwatywnego i orędownik autonomii tego rejonu.

Życiorys

Syn Artura i Zofii Potockiej z Branickich. Poślubił Katarzynę Branicką 26 października 1847 w Dreźnie. Mieli dzieci: Różę Raczyńską, Artura, Andrzeja Kazimierza, Annę Branicką i Zofię Zamoyską.

Studiował w Edynburgu. W 1848 roku mieszkał w Paryżu, gdzie stał na czele Gwardii Narodowej i brał udział w rewolucji czerwcowej.

Posiadał liczne majątki ziemskie: Krzeszowice, Tenczynek, Mędrzechów, Góra Ropczycka, Strzechowskie, Pacanów, Spytków, Staszów. Był właścicielem folwarków w Bużance i Daszkówce. Jego dobra obejmowały także Kresy: Kobryń, Żabianka, Jabłonówka, Zalesie i Olchowiec. Należały do niego huty na Śląsku, zakłady przemysłowe i udziały w konsorcjum budującym linie kolejowe[2].

Brał udział w wydarzeniach krakowskich z kwietnia 1848. Wybrany do delegacji mającej przekonać wicekomisarza okręgu krakowskiego, Wilhelma barona Kriega von Hochfelden, do cofnięcia zarządzenia zabraniającego emigrantom politycznym wjazdu w granice cyrkułu krakowskiego. Po dymisji Piotra Stanisława Moszyńskiego mianowany naczelnikiem Gwardii Narodowej[3].. Wybrany posłem do Sejmu Ustawodawczego, w listopadzie 1848 roku złożył mandat[4]. Za uczestnictwo w spiskach patriotycznych więziony 1851 przez władze austriackie we Lwowie i Spielbergu. Skupiwszy następnie około siebie grono polityków konserwatywnych zapatrywań, odegrał wybitną rolę w życiu konstytucyjnym Galicji jako przywódca tego środowiska, propagator pracy organicznej i programu oparcia się o Austrię.

Był prezesem rady powiatowej Chrzanowa i honorowym obywatelem Krakowa.

W latach 1851-1852 był prezesem Towarzystwa Gospodarczo-Rolniczego Krakowskiego[5].

Uczestniczył w życiu politycznym i społecznym jako członek licznych organizacji takich jak:

Zajmował się także publicystyką, będąc współzałożycielem pisma „Czas”.

Prowadził pertraktacje z Hotelem Lambert w sprawie przeniesienia ośrodka polskiej polityki z Paryża do Krakowa. Około 1850 był prezesem krakowskiego Towarzystwa Rolniczego (Gospodarskiego), a później posłem do Sejmu Krajowego, członkiem Rady Państwa. Zwolennik zniesienia pańszczyzny. Zmarł wskutek paraliżu.

Przypisy

  1. ↑ Jerzy Sewer Dunin-Borkowski: Almanach Błękitny. Warszawa: 1908, s. 744.
  2. ↑ W. Łazuga, „Kalkulować ... Polacy na szczytach c.k. monarchii, Poznań 2013, ISBN 978-83-7785-088-6
  3. ↑ S. Kieniewicz, Potocki Adam, [w:] Polski słownik biograficzny, t. XXVII, Wrocław 1983, s. 750-751.
  4. ↑ Kraków 20 listopada Czas 1848 nr 16 z 21 listopada s. 2
  5. ↑ Alfons Jan Lippoman, Pamiętnik Towarzystwa Rolniczego Krakowskiego za czas od r. 1845 do r. 1895, Kraków 1898, s. 108-116
  6. ↑ 50-lecie Krakowskiego „Tow. Wzaj. Ubezpieczeń”. Pierwszy Zarząd. „Kurier Kolejowy i Asekuracyjny”, s. 3, Nr 11 (568) z 1 czerwca 1911.
  7. ↑ 50-lecie Krakowskiego „Tow. Wzaj. Ubezpieczeń”. Zarys dziejów Towarzystwa. „Kurier Kolejowy i Asekuracyjny”, s. 5, Nr 11 (568) z 1 czerwca 1911.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.