Rodzina |
Czemowie herbu własnego |
---|---|
Data urodzenia |
ok. 1485 |
Data i miejsce śmierci |
24 maja 1565 |
Ojciec |
Mikołaj Czema |
Matka |
Dorota Bażyńska |
Żona |
Helena von Merklichenrade |
Dzieci |
1. Krzysztof |
Achacy Czema (Cema von Zehmen) herbu własnego (ur. ok. 1485 – zm. 24 maja 1565) – podkomorzy pomorski (19 marca 1517 - 13 października 1531), kasztelan gdański (13 października 1531 - marzec 1546), wojewoda malborski (marzec 1546 - 24 maja 1565), wicewojewoda chełmiński w latach 1545-1546[1], starosta człuchowski, gniewski, kiszporski, starogardzki sztumski[2], członek Rady Prus Królewskich[3], komisarz królewski w Gdańsku w 1524 roku[4].
W młodości związany z dworem Krzysztofa Szydłowieckiego i z jego oraz Piotra Tomickiego inicjatywy przedstawił w 1523 roku Albrechtowi Hohenzollernowi plan likwidacji zakonu krzyżackiego. Obrońca odrębności Prus Królewskich i przeciwnik unii parlamentarnej z Koroną (zrealizowanej po jego śmierci w 1569 roku). Współtwórca planu sekularyzacji i inkorporacji Inflant do Polski. Zaufany ostatnich Jagiellonów, stronnik i doradca ks. Albrechta[5]. Zwolennik reformacji i zagorzały luteranin. Pochowany w Sztumie.
Przypisy
- ↑ Urzędnicy Prus Królewskich XV-XVIII wieku. Spisy". Oprac. Krzysztof Mikulski, 1990, s. 198.
- ↑ Czaplewski 1921 ↓, s. 213.
- ↑ Janusz Małłek: Prusy Książęce a Prusy Królewskie w latach 1525-1548. Warszawa 1976, s. 82.
- ↑ Marian Biskup, O początkach reformacji luterańskiej w Prusach Królewskich, w: Kwartalnik Historyczny, R. 100, nr 4 (1993), s. 108.
- ↑ Małłek 1987 ↓, s. 25.
Bibliografia
- Paweł Czaplewski: Senatorowie świeccy, podskarbiowie i starostowie Prus Królewskich 1454 - 1772. Toruń: Towarzystwo Naukowe w Toruniu, 1921. [dostęp 2017-08-15]. (pol.).
- Janusz Małłek: Prusy Książęce a Prusy Królewskie w latach 1525-1548. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1976. (pol.).
- Janusz Małłek: Dwie części Prus: studia z dziejów Prus Książęcych i Prus Królewskich w XVI i XVII wieku.. Olsztyn: Wydawnictwo Pojezierze, 1987. (pol.).